Mal ayrılığına geçiş davası

Eşler, evlilik birliği içerisinde anlaşarak seçimlik mal rejimi olan mal ayrılığı rejimini kabul edebilirler. Ancak eşlerden biri, mal ayrılığı rejimine geçmek istemesine rağmen diğer eş tarafından bu talebin kabul edilmemesi de mümkündür. Bu tür durumlarda MK 206 gereğince haklı bir sebep varsa hâkim, eşlerden birinin istemi üzerine mevcut mal rejiminin mal ayrılığına dönüşmesine karar verebilir. MK 206/2 çerçevesinde özellikle aşağıdaki hâllerde haklı bir sebebin varlığı kabul edilir:

- Diğer eşe ait mal varlığının borca batık veya ortaklıktaki payının haczedilmiş olması,

- Diğer eşin, istemde bulunanın veya ortaklığın menfaatlerini tehlikeye düşürmüş olması,

- Diğer eşin, ortaklığın malları üzerinde bir tasarruf işleminin yapılması için gereken rızasını haklı bir sebep olmadan esirgemesi,

- Diğer eşin, istemde bulunan eşe mal varlığı, geliri, borçları veya ortaklık malları hakkında bilgi vermekten kaçınması,

- Diğer eşin sürekli olarak ayırt etme gücünden yoksun olması.

Kanunda sayılan haller, sınırlayıcı nitelikte değildir. Önemli olan husus mal ayrılığına geçilmesinde haklı nedenin varlığını ispat etmektir. Eşlerden birinin haklı nedenle mal ayrılığına geçiş için açtığı davada, haklı neden ispat edilir ve eşlerin mal ayrılığına geçmesine karar verilir. Bu durumlarda eşler dava tarihinden itibaren mal ayrılığına tabi olur.

Eşlerden birinin istemi üzerinde MK 206 gereğince mal ayrılığı rejimine geçilmesi için dava açılmasında kusurun hiçbir önemi bulunmamaktadır. Burada önemli olan husus, mevcut mal rejiminin mal ayrılığına dönüşmesinde haklı bir nedenin varlığının ispat edilmesidir. Haklı nedeninin ispat edilmesi halinde eşler arasındaki mal rejimi, dava tarihinden itibaren kendiliğinden sona erer ve eşler dava tarihinden itibaren mal ayrılığı rejimine geçer.

Eşler arasındaki mal rejiminin mal ayrılı rejimine geçirilmesine imkan sağlamanın en önemli sonucu sona eren mal rejiminin tasfiye edilebilecek olmasıdır. Nitekim önceki rejimin tasfiyesini düzenleyen MK 212 gereğince mal ayrılığına geçildiği takdirde, kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, eşler arasında önceki mal rejiminin tasfiyesi, bu rejime ilişkin hükümlere göre yapılır. Bu kapsamda terditli olarak mevcut mal rejiminin mal ayrılığına geçirilmesi ve sona erdirilen mal rejiminin tasfiyesi talep edilebilir.

Mal rejiminin haklı bir sebebin varlığı halinde mal ayrılığına dönüştürülmesine ilişkin davalarda görevli mahkeme aile mahkemesi; yetkili mahkeme ise MK 207 gereğince eşlerden herhangi birinin yerleşim yeri mahkemesidir.

Sağlıklı Günler

Av. Yaşar ÖKSÜZ