14.03.2004 - 00:00 | Son Güncellenme:
Şu sıralar herkes bir Amerikan rüyasının mahkeme koridorlarında sona ermesini konuşuyor... Orta halli bir aileden gelip çok başarılı ve zengin olan "yaşam tarzı gurusu" Martha Stewart'ın 27 Aralık 2001 tarihindeki hisse satışlarıyla ilgili bazı bilgileri gizlemek için komplo kurma, adalete engel olma ve görevlilere yalan beyanda bulunma suçlarından mahkum edilişini...
Peki kimdir bu Martha Stewart? 1941 doğumlu Stewart büyük bir ailenin ilk kız çocuğu. Bir abisi ve dört kardeşi daha var. Annesi hem yemek yapıyor hem altı çocuğa bakıyor hem de kenara para koyabilmek için çocukların kıyafetlerini kendisi dikiyordu.
Annesi yemek yapmayı, babası bahçecilik öğretti
Bu arada Martha'ya da nasıl yemek yapılacağını öğretiyordu. Büyükanne ve büyükbabası da yazları buluştukları Martha'ya sebzeleri ve meyveleri nasıl koruyacağını, nasıl konserve yapacağını öğrettiler. Martha'nın babası bahçeyle ilgilenmeyi çok seviyordu. O da bildiklerini kızından esirgemedi. Birlikte çiçekler, meyve ağaçları diktiler.
Martha Stewart ailesinden öğrendiklerini çok iyi bir şekilde kullandı. Şimdi bir evreni var. Bu evreninin içinde dergiler, kitaplar, televizyon ve radyo programları, CD'ler, internet sitesi, ticari ürünler bulunuyor. Stewart, Martha Stewart Living isimli dergisi ve aynı isimli televizyon şovunda Amerikalılara evlerini, bahçelerini, yemeklerini, eşyalarını nasıl daha güzel hale getirebileceklerini anlatıyor. İnternet sitesinde yine aynı bilgiler ve online satılan ürünleri bulunuyor.
Milyonlarca hayrana sahip olan Stewart aynı zamanda da en çok nefret edilen kişiler arasında. 2003 yılında web sitesi amiannoying.com'da en çok nefret edilen yedinci kişi seçildi. Çoğu kişi Stewart'ı evle ilgili bir program yapmasına rağmen sıcak bulmuyor, aksine soğuk, biraz da garip görüyordu.
Olaya gelince...
27 Aralık 2001'de Stewart, elinde bulunan biyomedikal şirketi ImClone hisselerinden 3 bin 928 tanesini aniden sattı. Hemen arkasından aynı şirketin onay beklediği kanser ilacının devlet tarafından onaylanmadığı haberi çıktı ve hisseler inanılmaz değer kaybetti. Stewart hisselerini bu karardan hemen önce satarak, 45-50 bin dolarlık bir zarardan kurtulmuş oldu.
Herkes onun bu haberi nasıl aldığını merak ediyordu. Gözler yakın arkadaşları da olan şirket patronlarına çevrildi. Karardan bir gün önce ImClone şirketinin CEO'su Sam Waksal ve kızı, Merrill Lynch brokerlar'ından Peter Bacanovic'in asistanına kendilerine ait şirket hisselerini satmasını söylemişlerdi. Ama Bacanovic'in bunu müşterilerine duyurması gizlilik politikalarına aykırıydı. Zaten Stewart da görevlilere ifade verirken Bacanovic'ten bilgi almadığını, daha önce kendisine, hisselerin değerleri 60 doların altına inerse tümünü satması yolunda direktif verdiğini belirtti. Ama böyle yazılı, resmi bir direktife rastlanmadı. Ayrıca e-posta mesajlarında birbirleriyle bu konuda haberleştikleri ortaya çıktı. Böylece Stewart ve Bacanovic yalan söylemekten ve soruşturmayı engellemekten dolayı suçlandılar.
20 Ocak'ta başlayan davada Stewart suçsuz olduğunu belirtti. Ama jüri 5 Mart tarihinde onu komplo kurmak, adalete engel olmak ve görevlilere yalan beyanda bulunmaktan suçlu buldu. 20 yıl hapse ve 1 milyon dolar para cezasına mahkum edildi. 17 Haziran'da hapse girecek olan Stewart'ın 1-3 yıl arasında, muhtemelen 18 aylık bir ceza alması bekleniyor.
Bu skandalla beraber şirketinin gelirleri yüzde 51 oranında azaldı. Hisse senetlerinin değerleri her gün düşüyor. Son haberlere göre Stewart, Martha Stewart Living Omnimedia şirketinin yönetim kurulu başkanlığından da ayrılıyor.
Catering ile başladı
Üniversitede tarih ve sanat tarihi okurken modellik de yapan Martha o yıllarda Andy Stewart ile tanıştı. 1961 yılında evlendiler. Yeni evlerini birlikte dekore ettiler. Modellik işleri bitince Martha kayınpederinin şirketinde broker olarak çalışmaya başladı. 1973'teki durgunluk sırasında borsa işini bıraktı.
Bu dönemde Martha, catering işine girmeye karar verdi. Önce yerel bir gazetenin catering işlerine bakmaya başladı. Art arda yeni işler aldı. Kocasının iş arkadaşları için düzenlediği bir partide birçok yayıncı ile tanıştı. İlk olarak o partide kendisine catering ile ilgili yazılar yazması teklif edildi.
O da yazdı. Önce New York Times'da yazıları çıktı. Daha sonra House Beautiful dergisinde yazdı, editörlük yaptı. "Entertaining" isimli kitabı 1982 yılında basıldı. Bu kitap en çok satanlar listesine girdi ve günümüzde de hâlâ satılıyor. Bunun ardından iki tane de yemek kitabı yayımlandı. Kitaplarının ardı arkası kesilmedi. Bunlardan sonra televizyonda görünmeye başladı, hatta kendi şükran günü yemeği televizyonda yayınlandı. Akşam yemeği müziği CD'leri, video kasetleri tüm ülkede satılıyordu.
Martha Stewart yavaş yavaş bir uzman olmaya başlamıştı. Ama işi iyi giderken evliliğinde sorunlar baş gösterdi. Ve 1990'da boşandı. Asıl amacı kitaplarına benzer çok iyi bir dergi çıkarmaktı. Aynı yıl, 1990'da hayali gerçeğe dönüştü: Martha Stewart Living dergisi çıktı. Amerikan kadınları bu dergiyi çok sevdi. Ardından TV programı geldi. Aynı ismi taşıyan televizyon programı dergideki her şeyi içeriyordu. Stewart 1996'da Amerika'nın en etkili insanlarından biri seçildi.
Stewart, 1997'de Martha Stewart Living Omnimedia'yı kurdu. Bu şirket onun tüm yayınlarını, fikirlerini ve işlerini kapsıyordu. Artık radyodaydı, televiyondaydı, basındaydı, kataloglardaydı ve internette, marthastewart.com'daydı.
Ona dört saatlik uyku yetiyor
"Her zaman günlük problemlere iyi ve basit çözümler bulmaya çalıştım. Bütün bunları yapmamı sağlayan şey de enerjim. Çok fazla uyumaya ihtiyaç duymuyorum" diyen Stewart'ın sabah temposu Vanity Fair dergisininin 2001 Eylül sayısında çıkan röportajda şöyle anlatılıyor: "Saat 04.30'da kalkıyor. E-postalarına 05.00 gibi cevap veriyor. Daha sonra 06.00 civarında spor hocasıyla birlikte üç millik bir yürüyüş yapıyor. 07.30 gibi bahçesinde ördeklerle ilgileniyor. 08.00'de TV ekibi evine geliyor. Çünkü çekimlerini de kendi özel yerinde ve bahçesinde yapıyor, bir stüdyoya taşınmıyor. 08.30'da makyajı bitiyor, 09.00'da çekim başlıyor."