Bir kimlik bir bavul yeter

Özlem Ülkü - Yazın kavurucu sıcağından uzaklaştığımız bugünler, gezginler için seyahat zamanı demek. Bir şehri yürüyerek keşfetmek, doğasıyla baş başa kalabilmek için en güzel zamanlar bahar ve sonbahar ayları. Hedefiniz yurt dışında yeni kültürler keşfetmekse öyle çok uzaklara gitmenize de gerek yok. Son haftalarda giderek uzayan vize randevuları ardından gelen retler gündemdeyken planlarınızı değiştirmek zorunda kalmadan rotanızı “kimlikle gidilecek ülkeler”e çevirebilirsiniz. Hiç pasaport, vize derdiyle uğraşmadan sadece kimliğinizle gidebileceğiniz ülkelere yenileri eklendi. En son açıklanan Bosna Hersek ve Sırbistan ile birlikte sayı yediye yükseldi. KKTC, Azerbaycan, Moldova ve Gürcistan’la birlikte listede yer alan Ukrayna savaş öncesi popüler destinasyonlardandı. Bu ülkelere gitmek için en uygun zaman nedir, neler görülmeli, alışveriş fırsatları, ünlü lezzetleri neler? Seyahat yazarları ve uzman rehberler aracılığıyla sıraladık.

Melih Daşgın (Seyahat yazarı)

AZERBAYCAN

Azerbaycan’a 1 Nisan 2021 tarihinden itibaren kimlikle giriliyor. Seyahat için tercih edilebilecek en güzel mevsim hiç şüphesiz yaz ayları. Bakü, Azerbaycan’ın dünyaya açılan kapısı, reklam yüzü. Hazar Denizi kıyısında, yapıtlarının çoğu Rus hakimiyetinden kalmış Sovyet ekolü tarzında binaların olduğu, geniş ve düzenli caddelerle donanmış, bağımsızlık sonrası yapılan modern yapılarla çağdaş bir çehre edinen bir başkent.

Nereler görülmeli?

Sadece Bakü’nün değil, Azerbaycan’ın adeta simge yapısı konumunda, petrol ve doğalgaz alevlerinden ilham alınarak yapılan Alev Kuleleri (Flame Towers), özellikle geceleri ışık sovuyla görülmeye değer. Haydar Aliyev Kültür Merkezi, Bakü’den UNESCO Dünya Miras Listesi’ne giren Şirvanşahlar Sarayı, Bakü’nün buluşma noktası Fevvareler Meydanı, Bakü Kristal Salon, Şehitler Hıyabanı, dev Azerbaycan Bayrağı’nın dalgalandığı Bayrak Meydanı), Bakü’de kendinizi Venedik’teymiş gibi hissedeceğiniz Mini Venice, panoramik manzaraları Highland Park (Dağüstü Park), Bibiheybet Camii, Azerbaycan Devlet Sanat Müzesi, Minyatür Kitap Müzesi.

Ne yenir?

Bunları denemeden dönmeyin; Şah Pilavı, Düşbere, Beluga havyarı, Kutab (qutab), Piti, Dovga aşı çorbası, Azeri dolması, Levengi, Şeki helvası, Azeri yahnisi.

Ne alınır: Azerbaycan’ın para birimi Manat. Dönmeden alınabilecekler; el dokuması minyatür halılar, geleneksel tabaklar, antik mutfak eşyaları, Sovyetler Birliği’ne ait ürünler, ülkeye özgü kadehler ve yöresel kıyafetler başlıca seçenekler. Bu ürünleri bulabileceğiniz en güzel adres ise, Yaşıl Bazar (Yeşil Pazar). Bakü’de her gün kurulan köylü pazarı da rengarenk lezzetlerin adresi. Pazarda baharatlar, peynirler, sebze ve meyveler, kırmızı etler, balık ve en kaliteli havyarları bulabilirsiniz.

Bakü dışında görülecek yerler: Gobustan Milli Parkı, Mud Volcanos (Çamur Volkanları), Petrol Pompaları, Ateşgah, Yanardağ.

Cüneyt Sadıç (Seyahat Yazarı)

KKTC

Unutulmayacak bir tatil peşinde misiniz? Vize derdi olmayan… Kap valizi, atla uçağa 1.5 saat sonra adadasınız. Adanın keyfini çıkarmak istiyorsanız, gitmeden mutlaka bir araba  kiralayın. Ziyaret etmek için ideal zaman ilkbahar ve sonbahar ayları. Haydi gelin yakından bir göz atalım Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin güzelliklerine. 

Görülmesi gereken yerler

GAZİMAĞUSA: Othello Kalesi, Lala Mustafa Paşa Camii, Salamis harabeleri, San Barnabas kilisesi, Dipkarpaz Milli Parkı.

GİRNE: Bellapais Manastırı, Saint Hillarion Kalesi, Mavi Köşk.

LEFKOŞA: Barbarlık Müzesi, Selimiye Camii, Lefkoşa Surları, Büyük Han.

GÜZELYURT: Aziz Mamas Kilisesi, Soli Antik Kenti, Yeşilırmak Köyü, Manastır Vadisi Büyüleyici Meyve Bahçeleri- Adanın en güzel mandalina, portakal ve greyfurtları burada.

Ne yenilir, ne alınır? Kıbrıs peksimeti, şeftali kebabı, Küb kebabı, Kıbrıs usülü köfte, Kıbrıs fırın kebabı, Hellim peyniri, Kıbrıs zeytinli ekmek, Molehiya, Pilavuna, Harnup Pekmezi.

Burcu Gürtürk Kadak (Seyahat yazarı)

GÜRCİSTAN

Gürcistan’ın en çok ziyaret edilen şehirlerinin başında Batum geliyor. Milli para birimi Gürcistan Larisi olan ülkeyi gezmek için en ideal zamanlar ise ilkbahar, sonbahar ve yaz ayları…Kentin Karadeniz’e olan konumu deniz turizmi seven tatilciler için ideal. Batum’un mimarisi son derece özgün. Gökdelende sallanan bir dönme dolap ile ters dönmüş bir restoran görmeniz mümkün. Batum’un sembollerinden biri Piazza Meydanı, güneşin, ayın, burçların ve gezegenlerin zaman içindeki konumlarını ve dizilişlerini görebildiğiniz Astrolojik Saat, Era Meydanı, Alfebe Kulesi, dünyanın en büyük ve en zengin botanik bahçelerinden biri olan Batum Botanik Bahçesi, Gonio Kalesi ve Aşk Heykeli mutlaka görülmeli.

Ne yenilir, ne alınır?

Gürcistan zengin bir mutfağa sahip. En meşhur yemeği Acharuli Khachapuri adını verdikleri, ortası peynir dolu bir pide. Gürcüler bunu genellikle kahvaltıda tercih ediyorlar ve yanlarında yerli meyvelerden ürettikleri gazozlarını içiyorlar. Denenmesi gereken bir diğer lezzet bizdeki mantıya benzer Hinkal yemeği.

SIRBİSTAN

Belgrad, ülkeyi keşfetmeye başlamak için en ideal şehirlerden biri. Milli para birimi Sırp Dinarı olan ülkeye seyahat için en ideal dönemler ilkbahar ve sonbahar ayları. Sırbistan’ın başkenti Belgrad, Tuna ve Sava nehirlerinin birleştiği platoda yer alıyor. Şehri ikiye ayıran Sava Nehri’nin bir kıyısı Eski, diğer kıyısı Yeni (Novi) Belgrad.

Görülmesi gereken yerler: Belgrad’ın görülmesi gereken yerlerinin büyük bölümü Eski Şehir tarafında yer alıyor. Sırbistan Ulusal Müzesi, Belgrad Ulusal Tiyatrosu, Nikola Pasic Meydanı, Skadarlija, Belgrad Kalesi, Terazije, Öğrencilerin Meydanı, Kalemegdan Parkı, Knez Mihailova Caddesi, Taşmajdan, Nikola Tesla Müzesi, Sırbistan Ulusal Meclisi, Aziz Sava Tapınağı ve Eski Saray mutlaka görülmesi gereken yerlerin başında geliyor. Her birine yürüyerek rahatça gidebilirsiniz. Yeni Belgrad’da ise AVM’ler, toplu konutlar, iş merkezleri revaçta. Bu yakada yeşili bol parklara, restoran ve barlara gidebilir; Tuna’nın kenarında yer alan ve Gordos Kulesi’ne ev sahipliği yapan Zemun’u görebilirsiniz. Tuna Nehri’nin orta yerinde yer alan Great War Island, çoğu tehlike altında olan 196 kuş türünü barındırıyor ve özel izinle ziyaret edilebiliyor.

Ne yenilir, ne alınır?

Kaliteli restoran ve kafeleri ile gastronomi meraklısı ziyaretçilerin memnun ayrılacağı bir şehir Belgrad. Yeme-içme ve alışveriş için tercih edebileceğiniz en popüler durak ise Knez Mihajlova Caddesi. Cevapcici adındaki köftesi mutlaka denenmeli. Hemen hemen her cadde ve sokakta bulacağınız fırınlardan da mutlaka börek, çörek, tatlı alın.

Atilla Tuna Profesyonel rehber

BOSNA HERSEK

Bosna Hersek, içindeki tüm güzellikleri turizme kazandırmış nadide bir bölge. Ziyaret etmek için ideal zaman mayıs ve ekim ayları. Para birimi Bosna Hersek Markı’dır. Saraybosna, Türklerin Balkanlar’da kurduğu bir şehirdir. Sabah kahvenizi Saraybosna şehrinden geçen Bosna nehrinin su kaynağının bulunduğu Vrelo Bosne’ye karşı için. Sonra da araçla 15 dakikalık mesafede bulunan “Kurtuluş Tüneli”ni ziyaret edebilirsiniz. Öğle yemeğiniz için mutlaka şehrin kalbi olan Başçarşı’da “çevapi” tadın. Et istemezseniz hakiki Boşnak Böreği’ni tercih edebilirsiniz. Başçarşı, geleneksel bir Osmanlı çarşısıdır. Burada mutlaka görülmesi gereken yerler; Sebil, Saat kulesi, Çarşı Camii, Moriça Han, Kazancılar Caddesi, Gazi Hüsrev Bey Camii’dir.

Diğer bir nokta ise; Laşva Nehri’nin iki yakası üzerinde kurulmuş küçük, şirin bir Boşnak kasabası olan Travnik. Burada görülmesi gereken en önemli yer 1706 tarihli Elçi İbrahim Paşa Medresesi’dir. Nobel ödüllü Travnikli yazar İvo Andriç’in “Travnik Günlüğü” adlı romanında bahsi geçen salkım söğütlerin altındaki “Lütfiya’nın Kahvesi”nde Boşnak Kahvesi’ni kaçırmayın. Travnik peynirini tatmayı da unutmayın. Farklı bir etkinlik arayışındaysanız Neretva Nehri’nde rafting yapabilirsiniz.

Bunları kaçırmayın: Fatih’in Bosna Hersek Hıristiyanlarına dini özgürlük garantisi verdiği fermanı olan “Ahitname”nin de bulunduğu Fransisken Manastırı’nı ziyaret etmelisiniz. UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde bulunan Mostar ve Vişegrad köprüsü, Mimar Hayreddin ve Mimar Sinan eserleridir. Görmeden geçmeyiniz.

MOLDOVA 

Gezmek için en uygun zaman ilkbahar. Para birimi Moldova Leyidir. Gezmeye başkent Kişinev’den başlayabilirsiniz. Nativity Katedrali, Puşkin Müzesi, Stefan Cel Mare Anıtı ve Etnografya ve Doğa Tarihi Müzesi... Mamaliga tatmanızı öneririm. Karadeniz’in meşhur muhlamasına benziyor. Koyun etiyle yapılan çorbaları ve manca adındaki yemeklerini tadabilirsiniz. Diğer gününüzü de Balti’de değerlendirebilirsiniz. Saint Nicholas Kilisesi, Saint Constantine ve Elena Katedrali görülmesi gereken dini değerler arasında bulunuyor. Moldova’nın renkli kumaşlardan oluşan yerel giysileri, gezginler arasında hediyelik olarak çok tercih ediliyor.