Domates sebze midir meyve mi?
Aile ortamlarında tartışmalara neden olan bir olgu varsa o da domatestir. Birçok kişi domatesin meyve mi sebze mi olduğunu çok fazla bilmiyor. Biz de Molatik olduk domatesin bu durumuna. Domates sebze midir meyve mi?
Domates nedir?
Domates (Solanum lycopersicum), patlıcangiller (Solanaceae) ailesinden, anavatanı Güney ve Orta Amerika olan, meyvesi yenebilen otsu bitki türü. Domatesin eş anlamlısı 'kızanak' sözcüğüdür.
Domatesin tarihçesi
ABD'de 1893 yılında mahkeme sebzelerle birlikte saklanıp yenildiğinden onu sebze diye sınıflandırmıştır fakat gerçekte meyvedir. Domatesin ilginç bir tarihi vardır. Bolivya ve Peru'da yabani sarı renkli bir domates türü bulunmuş ve sonra Meksika'da yetiştirilip, Kristof Kolomb'un Amerika'yı keşfinden sonra Avrupa'ya gemilerle gönderilmiştir. İtalyanlar sarı renginden ötürü onu altın elma olarak adlandırdı, ama çok geçmeden kırmızı türleri ortaya çıktı. Domates ABD'de ilk defa Thomas Jefferson tarafından yetiştirildi. Ama pek çok insan zehirli olduğuna inanarak yemeyi reddetti, ta ki 1900'e kadar. Uzun zaman önce, pek çok Avrupalı için aşk elmasıydı, çünkü insanları romantik yaptığına inanılıyordu. Domates adı İspanyolca tomateden, gelmektedir, bu isim de Nahuatl dilinde tomatotldan alınmıştır.
Halk dilinde domates manasında alaganta, azak, banadura (banader), cırtatan, cırtlavuk, domatiz, dongurak, eyrim, firek (fıreng), frenk elması, gafete (kafete), gırmuzu, gille, göğ baldırcan, hambalcan, herim, hülek, kalmi, kardoş, kavanez, kıldır, lalik (lolik), mamador (manator), mamya (maye, mamye, maniya), menize, misir, mülye, solik, şamik, tevris, tıkıl (tıhıl), tomat (tomati, domat), topalak ve topul gibi sözler de kullanılmaktadır.
Domates sebze midir meyve mi?
Meyve ve sebzeyi ayırt etmek için genellikle kullanıldığı yemeklere dikkat çekilir. Dış görünüşleri incelenir. Hatta tatlı tada sahip olanları meyve, tatlının dışındakiler sebze olarak bilinir. Fakat bu işe biraz bilimsel açıdan yaklaşıldığında, durum sanıldığı kadar basit değildir.
Meyve, tohumları taşıyan organdır. Çiçeğin dişi organıdır ve döllenme esnasında farklılaşır. Yumurtalığın gelişmesi sonucunda meydana gelen tohumları taşır. Besinler üzerine yapılan araştırmalar sonucunda ise, çekirdeği olan besinler “meyve” olarak sınıflandırılır.
Ülkemizde çeşit çeşit yetiştirilen domatesler, çekirdek kurutma usulü ile de toprakta can bulur. Söz çekirdekten açılmışsa eğer; domates meyve mi sebze mi sorunuza burada çözüm bulalım. Domates yıllardır sebze olarak biliniyordu fakat bir meyvedir.
