Tipik bir aile şirketi hikâyesi...

ÇAĞDAŞ ERTUNA/ Milliyet Gazetesi Yazarı/ cagdas.ertuna@milliyet.com.tr - Succession adlı diziyi izleyenler hatırlayacaktır... Bir medya imparatorluğunun sahibiyle çocuklarının ilişkisini, iktidar savaşını... Rupert Murdoch'ın ailesinden ilham alan dizide büyük patron 80 yaşında ve emekli olup olmamaya, imparatorluğun tepesine hangi çocuğunun geçmesini istediğine karar verme aşamasında. Aslında tipik bir aile şirketi hikâyesi. Kendall Roy karakteri ise babasının yerini almaya en yakın aday. Hip hop müzikle de çağdaş sanatla da ilgilenen, bir dönem şirketin başına da geçen Kendall Roy karakteri aslında Rupert Murdoch'un oğlu James Murdoch'tan, Roman Roy karakteri ise Rupert Murdoch'un diğer oğlu Lachlan Murdoch'tan esinlenerek yaratılmış. Aslında Succession dizisi her aile şirketinde yaşananların çarpıcı bir özeti. Sadece Murdoch ailesi değil, birçok başka sektördeki aile şirketleri de benzer sorunlar yaşıyor ve her zaman şirketin başına sonraki kuşakta kimin geçeceği büyük bir çatışma konusu oluyor. Murdoch gibi birçok güçlü patron bu durumda çocuklarını birbiriyle yarıştırıyor ve Darwin teorisi gibi 'güçlü olan kazansın' diyor.

Asıl büyük finalde neler yaşanır?

Avustralyalı medya devi Rupert Murdoch bugün 92 yaşında, şirketin yönetimini asla bırakmayacak gibi gözükse de sonunda geçen hafta Fox News ve News Corp şirketlerinin başkanlığı görevinden istifa ettiğini ve oğlu Lachlan'ın her iki şirketin de başına geçeceğini açıkladı. Aslında daha önce beklenti James Murdoch'un babasının yerine geçmesi üzerine kuruluydu. Kardeşlerin arasında en başarılı Elizabeth Murdoch olsa da babası şirketlerinde bir kadın lider yerine bir erkek lider tercih ettiğini daha önce belirtmişti. Tabii bu devirde bu tercih de çok tartışılmıştı. Elizabeth Murdoch ise kendi prodüksiyon şirketini 2000 yılında kurmuş ve kendi başarısını kanıtlamıştı. Şimdi ise James Murdoch yerine Lachlan Murdoch'un seçilmesinin nedeni belli... James Murdoch aile şirketi televizyonların yayın politikaları konusunda anlaşmazlık yaşadıklarını uzun zaman önce açıklamış ve yönetici görevlerinden ayrılmıştı. Şimdi ise Succession'da finale gelinmiş gibi gözükse de asıl büyük finalin Rupert Murdoch'un ölümünden sonra yaşanması bekleniyor.

Ya güçlerini birleştirirlerse...

Çünkü o zaman şirketin yönetiminde tek yetkili olan Murdoch Aile Vakfı'ndaki hisseleri 4 büyük çocuğuna eşit paylaştırılacak ve bu durumda diğer 3 kardeşin (Prudence, Elizabeth, James) güçlerini birleştirip Lachlan'ı tahtından etmesi söz konusu ki benzer hikâyeler Türkiye'de de birçok büyük şirkette yaşandı. Bu arada şaşırtıcı ama Murdoch'un üçüncü eşi Wendy Deng ile evliliğinden olan 2 genç kızı Chloe ve Grace'in aile vakfında hissedar olmalarına rağmen oy hakları yok. Rupert Murdoch'un yaşı göz önüne alınırsa bu durumda Lachlan Murdoch'un Succession planındaki yeri gerçekten de çok uzun sürmeyebilir. İşte bu da tüm aile şirketlerine ders olabilecek bir örnek.