E-İhracatta büyümenin püf noktaları

MİTHAT YURDAKUL- E-ticarette başarı kadar başarısızlık sebepleri de işletmenin geleceğinde önem taşırken, e-ticaretin bir üst aşaması e-ihracatta da şirket kurulumundan yerel dilin kullanımına kadar pek çok etken bulunuyor.

Her yıl büyüyen e-ticaret, Türkiye’de de bireysel internet kullanımıyla birlikte artarken, e-ticaret pastasından pay almak isteyen firmalar, e-ticaret ekosisteminin kurallarını öğrenmek ve buna göre strateji geliştirmeye adapte oluyor. Ticaret Bakanlığı’nın girişimcilere yönelik yol haritasına birlikte göz atalım...

Adım adım rotanızı çizin...

Ticaret Bakanlığı’nın girişimcilere yönelik yol haritasına göre, e-ticaret pazarına girmek için şu basamaklar kritik önemde:

* Önce pazar yeri: Yeni bir e-ticaret sitesi açmak önemli ancak ilk olarak yerel veya küresel perakende sitelerinde mağaza açarak e-ticarete adım atmak öneriliyor. Djital mağazalar; sipariş alınması, kargo ve iade süreçleri gibi konularda tecrübe kazandırıyor.

* Şirket kurmak şart değil: Türkiye’deki mevzuata göre, e-ticaret yapmak için ayrı şirket kurma şartı aranmıyor. Esnaflar ve esnaf olmayan diğer gerçek kişiler de e-ticaret yapabiliyor. Ancak gelir sağlandığı zaman vergi kaydı açılması gerekiyor.

* Domain ve hosting: E-ticaret için şirket kurarken internet sitesi ismi de tescil ettirilebiliyor. Bu süreçte alan adı (domain) ve web barındırma (hosting) hizmeti alınması gerekiyor.

* Bütçe: E-ticaret sitesinin kurulumu, tasarımı, yazılımı ve her türlü altyapı hizmetleri için bütçe ayırmak önemli. Site uygulamaları ve ürün tedariki için iyi bir maliyet hesaplaması şart. “İnternetten hangi ürünler daha çok satılıyor?”,  “Rakip sitelerde neler yapılıyor?”; bu ve benzeri soruların cevapları, iyi bir satış ve pazarlama hedefi için gerekli. 

* Ödeme yöntemleri ve kargo: İnternet sitesinde güvenli bir ödeme altyapısı kurulması şart. Kredi kartı ile ödeme sistemi, EFT veya havale, dijital cüzdan ve sanal POS gibi dijital ödeme yöntemlerinin altyapısı için bankalarla anlaşma yapmak gerekiyor. Kargo şirketleri ile yapılan anlaşmaların içeriği sağladıkları fiyat ve müşteri hizmetleri avantajıyla, pazarda rekabet avantajı sağlıyor.

* Yazılım desteği: E-ticarette internet sitesi, mağazanın vitrini sayılıyor. Bu sebeple altyapısının çok iyi olması gerekiyor.

Sosyal medya ve uygulama

* Dijital pazarlama ve sosyal medya: E-ticaret sitesini kurmak ve ürünleri sergilemek, müşterilerin siteyi ziyaret etmesi için yeterli değil. Sitede özgün metinsel içerikler yer alması ve Arama Motoru Optimizasyonu (SEO) yapılması, tüketicilere ulaşmak açısından önemli. E-ticaret sitesine müşteri bulmanın en pratik yollarından biri sosyal medya. Sosyal medya hesaplarından ilgi çekici görsel ve metinsel içerikler paylaşılması, reklamlar yapılması müşteri kazanmanın en kestirme yollarından.

* Mobil uygulama: Mobil e-ticaret pazarı veya “m-ticaret”, her gün büyüyen bir alan. Şirketin kurumsallığını tescilleyen bir mobil uygulama, satışları artırırken firmaya prestij de sağlıyor.

* E-ticarette başlangıç aşamalarını geçtikten sonra sıra, rakipler arasında sıyrılmaya geliyor. E-ticarette başarı için şu kriterlere dikkat etmek gerekli:

* Özgünlük ve orijinallik: E-ticarette başarılı olmanın temel öğeleri arasında özgünlük ve orijinallik yer alıyor. Başka ürünleri, hizmetleri ve siteleri taklit etmeden özgün ve orijinal özelliklerdeki ürün, hizmet ve siteler başarının temel taşı haline gelirken, keşfedilmemiş bir alanda yapılan e-ticaret yatırımı, başarıyı tetikliyor.

* Sitesi arayüzü ve güvenlik: Kullanımı kolay ve sade bir arayüzle tasarlanmış e-ticaret sitelerinin başarı oranı yüksek oluyor.

İşte başarı için öne çıkan faktörler

Rekabet yoğun bir mecra olan e-ticarette, başarısız olmak ise başarılı olmaktan daha kolay. E-ticaret girişiminin başarısızlığını tetikleyen faktörler olarak şunlar öne çıkıyor:

* Ürün yönetiminde plansızlık: İlk kez e-ticarete başlayan girişimcilerin başarısızlık nedenleri arasında başı, ürün yönetimi stratejisi olmaması çekiyor. E-ticarete başladıktan sonra ürün yönetiminde plansızlık sebebiyle ürünlerini satamayan yatırımcı, e-ticaretten vazgeçmek zorunda kalabiliyor. Ürün yönetimi için zaman, kaynak, pazarlama ve reklam gibi başarı kriterlerini sisteme entegre etmemek başarısızlık getiriyor. E-ticaret sitesi hangi sektörde faaliyet gösterirse göstersin bir iş planı yoksa orta veya uzun vadede başarısızlık kaçınılmaz hale geliyor. Satış, müşteri yönetimi, depo yönetimi, reklam, pazarlama, operasyon ve bütçe yönetimi gibi konular başta olmak üzere iş planları oluşturulması, sağlam bir işletmenin olmazsa olmazlarından.

* Nakit eksikliği: E-ticaret sitelerinden hemen yüksek kâr marjı beklemek, gerçekçi değil. Birçok masrafı olan bu yatırım için ideal bir nakit yönetimi stratejisi uygulamak gerekiyor. Web sitesinin bilinirliğini sağlamak, giderleri karşılamak ve tüm bunların ardından belli bir süre sonra kâra geçmek daha uygun bir strateji olarak işlev görürken, tüm iş süreçlerini yönetmek için nakit paraya ihtiyaç duyuluyor.

* Satın alma yöntemlerinde zorluk: Her tüketici, en kolay ve en güvenli e-ticaret sitesini öncelikle tercih ediyor. Satın alma süreçlerinde zorluk yaşayan müşteri bir daha aynı siteyi tercih etmiyor. Müşterilerin e-ticaret sitesine üye olmasını isterken bir yandan da ödeme, kargo ve iade seçenekleri sunulmaması veya bu hizmetlerde aksaklıklar yaşanması başarısızlık için yeterli.

* Müşteri ilişkilerine önem vermemek: Her müşteri, para ödediği bir e-ticaret sitesinden hak ettiği ilgiyi görmek istiyor. Ürün, satın alma, kargo, iade ve değişim gibi birçok iş süreci içeren e-ticarette, geleneksel ticaretten farklı olarak ağırlıklı olarak dijital iletişim yöntemleri kullanılıyor. Bu yüzden, müşteriye kısa sürede cevap verilmemesi ve sorunlarına duyarsız kalınması, e-ticaret işletmesinde başarısızlığa yol açıyor.

* Altyapı yetersizliği: E-ticaret sitesinin altyapısı, birçok farklı faktörü bir araya getiriken, sunuculardan yazılıma kadar teknik detaylar, e-ticaret sitesinin başarısında en önemli etkenlerden birisi haline getiriyor. Altyapıda teknik yetersizlik, müşterilerin tercihlerini hızlı bir şekilde olumsuza döndürüyor.

E-ihracat yapmak için nasıl şirket kurulur?

E-ticarette başarılı olan her şirket, gelecek için gözünü yurtdışına dikerken, e-ihracata yöneliyor. Yurtiçinde e-ihracat için şirket şartı bulunmazken, e-ihracat için şirketleşme doğru bir karar olarak öne çıkıyor. E-ihracat için yurtdışında şirket kurulumu sürecindeki aşamalardan başlıcaları şöyle sıralanıyor:

* Şirket kurulumu için ihtiyaç analizi

* Evrak süreçlerinin yönetilmesi

* Marka başvurusu

* Kayıtlı adres

* Ödeme yöntemi seçimi

* Ödeme altyapısı oluşturma

* Telefon numarası alınması

* E-ihracat için web sitesi kurulumu

* Web sitesinde lokalizasyon çalışmaları

* Dijital pazarlama ve reklam çalışmaları

* Lojistik çalışmaları

* Gümrük işlemleri

Yerel dillere ve geleneklere dikkat

Yurtdışında e-ihracat için şirket kurulurken, ihracat yapılacak ülkede iyi bir pazar araştırması yapılması ve şirket kurulumu için uygunluğun değerlendirilmesi önem taşırken, şu adımları izlemek; şirketlerini rakiplerinin bir adım önüne çıkarıyor:

* E-ihracat için sağlanan devlet teşviklerinin değerlendirilmesi.

* Yurtdışında şirket kurulumu sürecinde, bu alanda deneyimli danışman veya aracı kurum veya kuruluşlarla işbirliği yapmak.

*Şirket kurma kararı verilen ülke veya ülkelerin, ticari riskleri ve sektörle ilgili rekabet ortamının araştırılması.

* Hedef ülkenin siyasi, ekonomik ve siyasi durumunun göz önünde bulundurulması.

* Hedef ülkenin dili, kültürü, müşterilerin alışveriş davranışları ve pazar alanının araştırılması.

* Ürün başlığı, açıklamalar ve tanıtımların İngilizce’nin yanı sıra yerel dilde de hazırlanması, içerikler yerel dile çevrilirken kültürel hassasiyetlere önem verilmesi.

* Sitede sunulan ödeme sisteminin, yerel para birimine uygun olması.

* Sitede uluslararası ve yerel güvenlik sertifikalarının yer alması.

* Fatura ve gümrük belgeleri gibi müşterilere gönderilen bütün evrakların yerel dilde sunulması.