Sokaktaki insanın da ‘Timur Hoca’sıydı

Sanatın içine doğar Timur Selçuk. Babası, Türk müziğinin üstatlarından Münir Nurettin Selçuk; annesi, tiyatro sanatçısı Şehime Erton’dur. Beş yaşında piyano çalmaya başlar, Galatasaray Lisesi’nde okurken aynı zamanda İstanbul Belediye Konservatuarı piyano bölümüne devam eder. 1963 yılında, dönemin önemli tiyatro topluluklarından Arena Tiyatrosu’nun “Aslan Asker Şvayk” ve “Kayıp Mektup” adlı oyunlarının müziklerini yaptığında, henüz 17 yaşındadır. Lise mezuniyetinin ardından Fransa’ya gider ve École Normale Supérieure’de piyano ve kompozisyon eğitimi alır. İlk bestelerini de bu dönemde yapmaya başlar.
1967 yılında Milliyet gazetesine verdiği röportajda “Türkçeleştirilmiş yabancı şarkılar ve Türk folklorundan sözde düzenlenmiş parçalar okumayı benimseyemiyorum. Sadece kendi bestelerimi okumak istiyorum” der. Nitekim aynı yıl piyasaya çıkan ilk 45’liğinde yer alan ve Ümit Yaşar Oğuzcan’ın dizelerinden bestelediği “Ayrılanlar İçin” şarkısı onun bu anlayışının dinleyici önüne çıkan ilk örneği olur. Peşi sıra “Sen Nerdesin?”, “İspanyol Meyhanesi”, “Beyaz Güvercin” gelir. Ülke pop müziğinde yerli besteci sayısı bir elin parmakları kadar bile değildir henüz. Timur Selçuk hem bestelerini hem düzenlemelerini yaptığı hem de seslendirdiği şarkılarıyla dönemin en popüler yıldızı olur.

Orkestrasını kurdu

70’lerin başında hâlâ Fransa’dadır. Türkiye’ye geldiği zamanlarda, özellikle yaz aylarında sahne çalışmaları yapar. Önceleri Fransa’da hazırlanmış “playback”ler üzerine ya da kendi çaldığı piyano eşliğinde seslendirir şarkılarını. 1972 yılında ise bir orkestra kurmaya karar verir. Şöhretlidir, popülerdir ve istese mevcut orkestralardan biriyle çalışması işten bile değildir ancak o, genç müzisyenlerden oluşan bir orkestra kurmayı tercih eder. Kardeşi Selim Selçuk, Melih Kibar, Memet Duru, Yaz Baltacıgil bu orkestranın elemanlarından birkaçı olur. Timur Selçuk Orkestrası’nın 1974 yılında piyasaya çıkan 33’lük plağında, sadece bu genç müzisyenlerin besteleri vardır. Nitekim aynı yılın sonlarında TRT tarafından kendisine verilen Eurovision Şarkı Yarışması Müzik Direktörlüğü görevini üstlendiğinde de yarışmanın sinyal müziğini kendisi bestelemek yerine, orkestrasının elemanlarına ödev olarak verir. Bu ödev, Melih Kibar’ın “Çoban Yıldızı”nı bestelemesine neden olacak ve Kibar’ı müzik dünyasına kazandıracaktır.

Daha 20’li yaşlarındayken kendine prensip edindiği gençlere destek olma, el verme misyonunu Çağdaş Müzik Merkezi adıyla kurduğu müzik okulunda devam ettirir Timur Selçuk. 70’li yıllardan bugünlere dek gelecek bu okul, sayısız müzisyenin ilk müzik eğitimini aldığı yer olur.
70’lerin ikinci yarısında, gerek besteleri gerekse düzenlemeleriyle katkıda bulunduğu pop müzikten biraz uzaklaşıp, daha akademik çalışmalara yönelir. “Nereye Payidar?”, “Sakıncalı Piyade” ve “Tak-Tik” oyunları için yaptığı müzikler büyük ses getirir. 1978 yılında kurduğu İstanbul Oda Orkestrası ile Türk müziği ve halk müziği ezgilerini çok sesli düzenlemelerle yorumlar. 80’lerde ses getiren televizyon dizileri “Üç İstanbul” ve “Cahide” ile sinema filmi “Hakkari’de Bir Mevsim”in müziklerinde onun imzasını görürüz. Aynı dönemde Şan Sineması ve Rumeli Hisarı’nda verdiği konserler büyük seyirci toplar.

İstanbul beyefendisi

90’lı yıllarda bir televizyon programında babasına ait “Rindlerin Akşamı” adlı besteyi seslendiren Gökhan Tepe’yi canlı yayına bağlanarak azarlaması günlerce konuşulur. Magazine malzeme çıkmıştır. Oysa Timur Selçuk’u Timur Selçuk yapan sadece müzisyenliği değil, sözünü sakınmayan sivri dili, doğru bildiğini ifade etmekten kaçınmayan cesur tavrıdır biraz da. Ne müzikte ne siyasette ne de gündelik hayatın içinde, kendi tabiriyle “ahlaksızlığa” tahammülü yoktur. O zarif İstanbul beyefendisi, böyle zamanlarda bir atmacaya dönüşür. Ne çare, magazin haberlerine sığmayacak bir dünya görüşü, bir yaşam tarzı, bir hayat felsefesidir onunkisi; anlaşılması zaman alır.

Bundan iki yıl önce, onunla yaptığım röportajda söylediği şu cümleler hâlâ aklımda: “Benim hayata bakışım böyle. Allah bana öyle bir yürek vermiş; iyi ki de vermiş. Onun için kimse beni tuşa getiremedi. Bütün dostlarımla, bütün ahlaklı insanlarla dimdik ayaktayım çok şükür. Örnek olabiliyor musunuz?.. Tamam, anlattığınız dersle, yaptığınız işle size saygı duyarlar ama yaşam biçiminizle de o saygıyı ayakta tutabiliyor musunuz?”

İşte bu yüzden, sadece müzik çevreleri için değil, sokaktaki adam için de “Timur Hoca”ydı o. “Timur Hoca”yı kaybettik. Başımız sağ olsun.

‘Türkiye ustasını kaybetti’

Timur Selçuk’un vefatını öğrenen ve birlikte çalıştığı pek çok müzisyen ve sanatçı sosyal medyadan paylaşım yaptı.

Nilüfer: Örnek bir sanatçı... Onun şarkılarını seslendirme fırsatı yakalayabildik. Çok üzüldüm, çok da genç 74 yaşında. Çok üzgünüm...

Ali Kocatepe: Tüm müzik camiası ve sevenlerinin başı sağ olsun. Türkiye ustasını kaybetti. Modern Türk popüler müziğinin en iyi şarkılarını yapan besteciydi, öncüydü. Bugün hâlâ bestelediği şarkılar sahnelerde söyleniyor. Benim çok yakın dostumdu. Yeri doldurulamayacak bir insan. Yakın arkadaşlarına zaman zaman telefon açıp ‘Ben yolcuyum’ gibi söylemlerde bulunuyormuş.

Hayko Cepkin: Sevgili Hocam... Gitmenize üzülsem de hak vermeden de edemiyorum. Öğrenciniz olmak, müziğinize tanık olmak ve her daim isminizi anmaktan gurur duyuyorum. Kıymetinizi bilene verdiğiniz emekleriniz için, sonsuz teşekkürler.

Emine Erdoğan: Şarkıları gençliğimizin sesiydi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan, Timur Selçuk için yayımladığı taziye mesajında şu ifadeleri kullandı: “Ülkemizin yetiştirdiği büyük değerlerden Timur Selçuk’u kaybetmiş olmaktan büyük üzüntü duydum. Şarkıları, gençliğimizin sesiydi. Selçuk’a Allah’tan rahmet, ailesine başsağlığı diliyorum.”

‘Gönüllerde taht kurdu’

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Timur Selçuk’un vefatı dolayısıyla Twitter’dan mesaj yayımladı. Kılıçdaroğlu, “Adalet Yürüyüşü sırasında, 16 Haziran Marşı’na can veren sesiyle bizlere eşlik eden, yaptığı bestelerle halkımızın gönlünde taht kuran Timur Selçuk’a Allah’tan rahmet, ailesine, sevenlerine ve milletimize başsağlığı diliyorum” ifadelerini kullandı.