Dünyanın renkleri onda saklıydı
16.11.2021 - 07:00 | Son Güncellenme:
Lübnan asıllı ressam Etel Adnan hayatını kaybetti. Şamlı bir Osmanlı subayının çocuğu olan Adnan, çok kültürlü kimliğini eserlerine de yansıtmıştı
KÜLTÜR SANAT SERVİSİ - Lübnan asıllı şair, ressam, yazar Etel Adnan 96 yaşında hayatını kaybetti. Paris’teki evinde hayata gözlerini yuman Adnan’ın ölüm haberini partneri Simone Fattal duyurdu. Sanatçının ölüm nedeni ise açıklanmadı.
Etel Adnan İzmirli Rum bir anne ve Şamlı Osmanlı subayı bir babanın çocuğu olarak, 1925 yılında Beyrut’ta çok dilli, çok dinli, çok kültürlü bir ailede ve coğrafyada doğdu. Hayatının büyük bir kısmını Kaliforniya’da geçiren Adnan’ın babası Suriye doğumlu Assaf Kadri, Osmanlı subayı olarak ordudan emekli olmuştu. Assaf Kadri soyadını 1932 yılında Adnan’a çevirdi. Kadri aynı zamanda Mustafa Kemal Atatürk’ün de sınıf arkadaşlarından biriydi. Adnan, babasına dair anıları ve Atatürk’e karşı hislerini daha önce pek çok kez aktarmıştı. Annesi Rosa Kadri ise İzmir’de dünyaya geldi.
Savaşa kayıtsız kalmadı
Etel Adnan’ın çok kültürlü zengin kimliğinin izleri eserlerine de yansıdı. Hayatından eksik olmayan savaşlara, siyasal ve toplumsal olaylara kayıtsız kalmayan sanatçı, üretimlerinde iki temel ifade aracını, yazıyı ve resmi, bazen birbirinden ayrı bazen birbirinin içinde kullandı. Çevresindeki fiziksel dünyayı doğallıkla yorumlayıp özgün soyut manzaraları ve öncelikle dağları renk, yazı, hafıza ve zaman gibi konuları işlediği eserleri dünyayla kurduğu hassas ve dinamik ilişkiyi yansıttı. Aynı zamanda bir yazar ve şair olan sanatçı Lübnan’daki savaş döneminde gerçek bir olaydan esinlendiği kitabı “Sitt Marie Rose” ile dikkatleri üzerine çekmişti. Kitap Türkçede de yayımlanmıştı. Sanatçı “Lirik düzyazısı nesiller boyu Orta Doğulu yazarlarla yankılanan uluslararası bir edebi şahsiyet” olarak tanınıyordu.
Pera’ya konuk olmuştu
Sanatçının yüz yıla yaklaşan yaşamının tüm üretim dönemlerini kapsayan retrospektif niteliğindeki son sergisi geçtiğimiz Nisan ayında Pera Müzesi’nde ziyarete açıldı. “İmkânsız Eve Dönüş” adlı sergi sanatçının 60 yıllık sanat hayatını kapsayan yağlı boya, desen, baskı, seramik, halı, leporello gibi eserleri izleyiciyle buluşturmuştu. Türk sanatseverler mevsimleri, manzaraları, işaretleri, hayali gezegenleri, uyduları etkileyici enerjisi ve yalın üslubuyla yansıtan Etel Adnan’ı ilk kez daha yakından tanıma fırsatı bulmuştu.
Son sergisi Guggenheim’da
Sanatçıya ait son sergi Guggenheim Müzesi’ndeki “Etel Adnan: Işığın Yeni Ölçüsü” oldu. Sergi sanatçının tılsımlı sanatını ve figürlerinin soyut bir evrende nasıl dans edebildiğini ziyaretçilere gösteriyor. 10 Ocak 2022’ye kadar devam edecek sergide Adnan’ın resimleri duvar halıları, kâğıt üzerine çalışmaları insan ruhuna ve dünyanın doğal güzelliğine olan inancının bir yansıması.
