Çocuklara ‘Eşit Masallar’

Eşitlik kavramının çocuk yaşta yerleştiğine inanan Odeabank, anne babalarda farkındalık yaratmak ve toplum bilincinin değiştirilmesine katkı sağlamak amacıyla en bilinen ve sevilen klasik masalların eşitlikçi bir bakış açısıyla yeniden yorumlandığı Eşit Masallar projesini hayata geçirdi.

Odeabank ve Can Yayınları iş birliğinde gerçekleştirilen projede Sindirella, Kırmızı Başlıklı Kız ve Rapunzel masalları, psikolog Prof. Dr. Ayşe Bilge Selçuk’un içerik danışmanlığında, çağdaş Türk edebiyatı yazarları Gamze Arslan, Mevsim Yenice ve Murat Gülsoy tarafından Sindirella’nın Bilmecesi, Kırmızı Başlıklı Kız ve Rapunzel isimleri ile tekrar kaleme alındı. Masal kitaplarının illüstrasyonu da Sena Karakaş, Göktuğ Karahan ve Cemre Arslan tarafından yapıldı. Aileler masal kitaplarına ücretsiz olarak tüm Odeabank şubelerinden; dijital ve sesli kitaplara ise odeabank.com.tr üzerinden ulaşabilecek.

Mert Öncü: Eşit Masallar ile kadın erkek eşitliğine ve özellikle kız çocuklarının güçlendirilmesine dikkat çekmek istedik

Odeabank Genel Müdürü Mert Öncü, Eşit Masallar projesi hakkındaki değerlendirmesinde şöyle konuştu: “Güçlü toplumlar ve ekonomiler için kadınlar ve erkeklerin tüm potansiyellerini hayata geçirebildiği koşulların sağlanması gerekir. Bunun için eşitlik öncelikli çalışma alanlarından biridir. Kadının Güçlenmesi Prensiplerini imzalayan Odeabank'ta eşitlik prensibi  temel çalışma ilkelerimizden biri. Kadın-erkek rolleri ve eşitlik kavramı çocukken, çok erken yaşlarda öğreniliyor. Toplumun kadın ve erkeğe yüklediği belirli sorumluluklar ve beklentiler çocuk yaşlarda zihinlere yerleşiyor. Yerleşen kalıpları ilerleyen yaşlarda değiştirmek daha zor hale geliyor.  Bu noktadan yola çıkarak, kadın-erkek eşitliği kavramının çocuklara doğru ve pozitif bir şekilde öğretilmesine katkı sunmak istedik. Hepimiz bize büyüklerimiz tarafından anlatılan masallarla büyüdük. Bu masallar erkek ve kadının toplumdaki yeri ile ilgili kalıpların yerleşmesinde önemli rol oynuyor. Biz eşitlik kavramının çocuk yaşta yerleşeceğine inanıyoruz. Dünya değişiyor ama masallar aynı kalıyor. Evinde beyaz atlı prensini bekleyen iyi yürekli kadınlar ve onları kurtaracak güçlü erkeklerin dünyasında, kadınların potansiyelini kullanmasına pek de yer verilmiyor. Bu bakış açısının değişmesi gerektiğini düşünüyoruz. Eşitlik, temel bir insan hakkı olmakla birlikte, kapsayıcı büyüme ve sürdürülebilir kalkınma açısından da büyük önem taşıyor. Sürdürülebilir sosyal gelişim kadınların toplumsal kalkınmaya eşit katılımlarıyla mümkün olabilir.”  

Ali Granit: Masallarla çocuklara eşitliği aktarmayı amaçladık

Can Yayınları Genel Müdürü Ali Granit ise proje ile ilgili şunları söyledi: “2020 yılı boyunca okurlarımızı kitaplarla birçok yeni mecrada buluşturmaya çalıştık. Şimdi de Odeabank ile birlikte oldukça önem verdiğimiz bir konu olan kadın-erkek eşitliği kapsamında yeni bir projeye imza atıyoruz. Çağdaş edebiyatımızın değerli isimleri, kadın-erkek eşitliği kapsamında en sevilen masalları yeniden kaleme aldı, birbirinden yetenekli illüstratörler de çizimleri ile bu masalları destekledi. Yeniden yorumlanan masallarda kadın-erkek eşitliğini doğru şekilde ele almak ve bunu çocuklara en iyi şekilde aktarabilmek temel amacımızdı. Projede emeği olan herkese çok teşekkür ederim.”

Ayşe Bilge Selçuk: Masallarda değişiklik, çocuklarda eşitlik kavramının gelişmesi için önemli bir adım

Eşit Masallar projesine içerik danışmanlığı yapan Prof. Dr. Ayşe Bilge Selçuk, masalların çocuk gelişimine etkisi ve eşitlik alanındaki rolü hakkında şunları söyledi: “Masalların birden çok alanı etkilemesi açısından çocukların gelişimine katkısı çok yüksek. Hayal gücünü geliştiriyor; günlük hayatta gördüğünden fazlasını düşündürüyor. Çocuğun henüz yabancısı olduğu bir hayatla tanışmasında, bu hayata dair zihinsel şemalar oluşturmasında masalların önemli bir rolü var. Dil gelişimi, bilişsel, sosyal, duygusal ve elbette ahlaki gelişim için de masalların etkisi büyük. Masalların toplumsal kadın-erkek rollerinin oluşmasında güçlü bir etkisi olduğu başka bir gerçek. Bu nedenle masalların yeniden yorumlanması, eşitlik için önemli bir adım.  Masalların bu bakış açısına göre doğru yorumlanması, kız ve erkek çocuklarımızın eşit şekilde yetkinleştirilmesi, yaşam alanlarına eşit şekilde katılımlarının desteklenmesi anlamına gelir.”

Masallarda neler değiştirildi?

Kırmızı Başlıklı Kız masalında ilk önce ebeveynlerin rolü değiştirildi. Klasik masalda kurabiyeleri anne hazırlarken, yeni yorumda babanın da evde mutfak işleri yapabileceği, kurabiye pişireceği yer alıyor. Masalda ayrıca küçük kızlar güçsüz, yardım bekleyen kişi olmaktan çıkarılıp, bilgili, ne istediğini bilen cesur kızlar olarak tanıtılıyor. Gücün sembolü olan kurt karakteri de masalda yardım talep eden bir karaktere dönüştürüldü.

Sindirella masalında kötü kalpli üvey anne figürü kaldırıldı. Sindirella, zayıf, güçsüz ve kendine güveni olmayan bir karakterden çıkarılıp akıllı, bilgili ve kendinden emin bir karakter olarak yazıldı. Klasik masaldaki ayakkabılar, günümüzde büyük önem verilen bilgi ile değiştirildi.

Rapunzel masalındaki kötü cadı, yeni versiyonda akıllı ve toplum için çalışan iyi kalpli bir kadına dönüştürüldü. Masalın kahramanı Rapunzel ise klasik masaldaki güçsüz ve prensini bekleyen karakter yerine bilge, cesur ve korkusuz bir kız olarak değiştirildi.