Çimento bayisine uyarı: Temkinli ol, hacmi koru

EBRU SUNGUR - Türkiye’de ekonominin lokomotif sektörlerinden inşaatın olmazsa olmazı çimentoda, çatı örgütünden bayilere ‘temkinli olun’ uyarısı geldi. Türkiye Çimento Sanayicileri Birliği (TÜRKÇİMENTO) Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Yücelik, bu dönemde bayilerin nakit yönetimine her şeyden fazla önem vermesi gerektiğini söyledi. Ekonomiyi soğutmaya yönelik çalışmalarla inşaat sektöründe yeni projelerin azalmasının iç piyasada çimento talebini doğrudan etkilediğini anlatan Yücelik, bu durumun da teminat riskini doğurduğunu anlattı.

TÜRKÇİMENTO verilerine göre, Türkiye’de çimento fabrikaları iç satışlarının üçte birini bayilerine yapıyor. Ülke sathına yayılmış binlerce bayi bulunduğunu belirten Fatih Yücelik şöyle konuştu:

“Son dönemde bayilerin en büyük sıkıntısı nakit. Nakit yönetimi çok önemli. Zaten piyasa ağırlıklı olarak çekle çalışıyor. Bayi, üçüncü şahıstan aldığı çeki fabrikaya verip ürün alıyor. Bir anlamda fabrikayı banka gibi kullanıyor. Fabrika da bayiye kredi vermiş gibi oluyor.”

Vadelere dikkat!

Çimento üreticilerinin, bayilerini ayakta tutmak için bu döngüyü korumaya çalıştıklarını anlatan Yücelik şunları söyledi:

“Bayiyi ayakta tutmalıyız. Bu nedenle bayi, bu dönemde fabrikadan gereğinden fazla ürün almak isterse buna izin vermemeliyiz. Zira hacmini aşmamalı, karşılıksız riske girmemeli. Sattığı vade, aldığı vadeden kısa olmalı. Yoksa işini döndüremez.”

Fiyat yüzde 35 arttı

Son bir yılda çimento fiyatlarının enflasyonun altında yükseldiğini ve yüzde 35 arttığını belirten Yücelik, iç pazardaki büyüklükler hakkında da şu bilgileri verdi:

“Türk çimento sektörünün 2023 yılında iç pazar cirosunun yaklaşık 4.7 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor. Bu tutar, 2022 yılında 3.3 milyar dolar seviyesindeydi. Bu da ciro bazında yüzde 42 artışı göstermektedir. 2022 yılında 58.3 milyon ton olan iç pazar hacmi, 2023 yılında yüzde 18 artarak 68.9 milyon tona yükseldi. Son 2 yılda çalışan sayısı değişmeyerek 17 bin 500’de kaldı.”

İhracat gücü için 30 milyar dolarlık yatırım yapılmalı

Dünyanın ilk beş çimento üreticisi arasında yer alan Türkiye, ihracatta da söz sahibi ülkelerden. Ancak bu pozisyonun korunabilmesi için özellikle Avrupa’da 2026 başında devre girecek sınırda karbon mekanizması düzenlemesine (SKDM) uyumlu üretim yapılması gerekiyor. Bu da toplam 30 milyar doları bulabilecek yatırım demek. Halen üretimde yakıt olarak kömür kullandıklarını belirten Fatih Yücelik şunları söyledi: “1450 derece sıcaklığa kömürle çıkabiliyoruz. Karbonun yüzde 65’i buradan geliyor. Karbon yakalama yatırımları yapılmalı. Yakıtta kömür yerine atık lastik ve atık yağ da kullanabiliriz. Ancak bunun için doğru işleyen bir atık yönetim sistemine geçilmeli. Belediyeler topladıkları atıkları kendi kurdukları santrallarda elektrik üretmek için kullanıyorlar. Biz atık ithal etmek istediğimizde buna karşı çıkılıyor.”

Avrupa’da hidrojenin yakıt olarak kullanılmasına yönelik araştırmaların, testlerin yapıldığını belirten Yücelik, “Avrupa bu noktaya 30 yılda geldi. Bizim de süreye ihtiyacımız var” dedi.

‘Beton yollar, asfalttan ucuz’

Yol yapımında asfalt yerine beton kullanılmasıyla hem kamu kaynaklarının daha verimli kullanılacağını hem de sektöre katkı sağlayacağını dile getiren Fatih Yücelik, şöyle dedi: “Beton yollar Karayolları Genel Müdürlüğü şartnamesine girdi. Yüzde 100 yerli malzemeyle üretilen beton yolların bakım süresi 20 yılı buluyor. İthal malzemeyle üretilen asfalt yolda bu süre 2-3 yıl. Beton yollar artık asfalttan daha ucuza yapılıyor. Üstelik asfalt yol için kullanılan ekipmanla beton yol yapılıp ertesi gün ulaşıma açılabiliyor. Türkiye’de otoyolların ve devlet yollarının sadece yüzde 10’unun, il yollarının ve yerel yönetim yol ağının yüzde 40’ının beton yol olması için yaklaşık 50 milyon ton çimento tüketileceği öngörülüyor.”