Neolitiğin 12 bin yıllık ‘anahtarı’: ÇayönüDiyarbakır’ın kuzeyinde, Dicle Nehri’nin kenarında bulunan ve tarihi M.Ö. 10.000 yılına uzanan Çayönü, 1963’te yüzey araştırmaları sırasında keşfedildi. İlk kazılar, Dr. Halet Çambel ve Prof. Dr. Robert J. Braidwood tarafından 1964’te başlatıldı.
5 bin yıllık sandık mezar bulunduDiyarbakır’ın Ergani ilçesinde 12 bin yıllık olduğu tahmin edilen ve neolitik çağın izlerini taşıyan Çayönü Höyüğü'nde, 5 bin yıllık sandık mezar bulundu. Arkeolojik alanda incelemelerde bulunan Vali Münir Karaloğlu, "Kazı başkanı hocam bir müjde verdi, 'Sandık tipi bir mezar açtık ve Çayönü'nü 3 bin yıl daha yaklaştırdık' dedi. Biz de heyecanlandık, geldik, gördük. İçinde pişmiş ve farklı formlarda kapların bulunduğu, çok ince, zarif, estetik kapların olduğu bir mezar" dedi.