Son dakika... Bitlis'teki helikopter kazasının sebebi belli oldu!

SEYFETTİN ERSÖZ / Ankara

Milli Savunma Bakanlığı'nda, güncel konulara ilişkin basın toplantısı düzenlendi. Bitlis'te 4 Mart günü düşen ve 11 askerin şehit olduğu askeri helikopter kazasıyla ilgili, gazetecilere ayrıntılı bilgilendirme yapıldı. Kara Havacılık Komutanlığı'ndan Kaza Kırım Ekibi de toplantıda hazır bulundu ve basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Yapılan bilgilendirmede, şu ayrıntılar paylaşıldı:

HELİKOPTERDEKİ SES KAYIT CİHAZI DİNLENDİ

Kara Kuvvetleri Komutanlığı Kaza-Kırım Ekibi 5 Mart 2021 tarihinde bölgeye intikal etmiş ve olay yerindeki çalışmalarını tamamlamıştır. Kaza kırım ekibi tarafından; ilgili Komutanlık ve birimlerle yapılan çeşitli görüşmelerden, olay yerinde yapılan incelemelerden, yine olay yerinde bulunan ses veri kayıt cihazının dinlenmesi-çözümlenmesinden elde edilen bilgiler ışığında, söz konusu kazanın oluşu ile ilgili bir kanaate varılmıştır.

OLUMSUZ HAVA KOŞULLARINDAN UÇUŞ ROTASI DEĞİŞTİ

8. Kolordu Komutanı Korgeneral Osman Erbaş tarafından, Kolordu Komutanlığı birliklerinde denetleme ve incelemelerde bulunmak üzere 4 Mart 2021 tarihinde, Elazığ-Erciş-Tatvan-Muş-Bingöl-Elazığ güzergahında bir idari denetleme programı planlanmıştır.

4 Mart 2021 sabahı yapılan uçuş brifinginde hava şartlarının uçuşa uygun olduğu tespit edilmiştir. Uçuş görevine müsaade etme, sevk ve idare etme, uçuş görevini başlatma, erteleme, tadil etme ve iptal etme yetkisi olan 1’inci pilotun kararı ile uçuşa planlandığı şekilde 07.52’de Elazığ-Erciş-Tatvan rotasında başlanmıştır. İntikal esnasında Muş bölgesinde olumsuz hava şartları ile karşılaşılmasını müteakip uçuş rotası değiştirilerek Bingöl istikametinde uçuşa devam edilmiş ve 09.23’te Bingöl’e iniş yapılmıştır.

PİLOTLAR GERİ DÖNÜŞ KARARI ALDI

Tatvan Bölgesindeki hava şartları takip edilerek, hava şartlarının iyileşmesi beklenmiş, hava şartlarının uçuşa müsait olduğunun tespit edilmesi üzerine saat 13.55’te Tatvan’a intikal etmek üzere Bingöl’den kalkış yapılmıştır. İntikalin Tatvan yakınlarına kadar olan bölümü sorunsuz icra edilmiş, olumsuz bir hava durumu ile karşılaşılmamıştır.

Ancak 4 Mart 2021 saat 14.25’te Muş ile son görüşme yapılmasını müteakip, saat 14:30’dan itibaren ani hava değişimi ile olumsuz hava şartlarıyla karşılaşılmış, bulut içine girilmiştir. Bunun üzerine pilotlar tarafından geri dönüş kararı verilmiştir. Ancak maalesef saat 14:41’de kaza kırım meydana geldiği değerlendirilmektedir.

ARAMA KURTARMA BAŞLATILDI

4 Mart 2021 tarihinde saat 14.40’ta Tatvan’a inmesi beklenen helikopterin tahmin edilen zamanda iniş yapmaması üzerine, Türk Silahlı Kuvvetleri ve diğer kamu kurum/kuruluşlarının da katılımları ile arama-kurtarma faaliyetleri derhal başlatılmıştır.

Arama-kurtarma faaliyetleri sonucunda Tatvan şehir merkezinin 7 km. kuzeyinde bulunan Çekmece köyünün 1 km kuzeyinde helikopterin enkazına ulaşılmış, 9 şehidimiz ile 4 yaralımızın Tatvan/BİTLİS Hastanesine tahliyeleri sağlanmıştır. Hastaneye tahliye edilen 4 yaralı silah arkadaşımızdan 2 silah arkadaşımız da burada şehit olmuştur.

BULUT İÇİNDE KALDI VE GÖRÜŞ ŞARTLARINI KAYBETTİ

Olayın meydan gelme nedeni hakkında mevcut bilgiler ışığında yapılan değerlendirmede; Olayın meydana gelmesinde helikopterden kaynaklanan bir neden olmadığı, helikopterin bakım faaliyetlerinin mevcut mevzuata uygun olarak zamanında ve uygun şekilde yapıldığı, helikoptere yönelik hava şartları dışında herhangi bir dış etkinin olmadığı, uçuşun son aşamasında hava koşullarının ani değişimi sonucunda ortaya çıkan olumsuz hava şartları nedeniyle helikopterin bulut içinde kalması ve bir anda yer görüş şartlarını kaybetmesi nedeniyle meydana geldiği değerlendirilmektedir.

KAZA HELİKOPTER KAYNAKLI DEĞİL

Cougar tipi toplam 50 helikopter TSK envanterine girmiş, bunlardan 30 tanesi Kara Kuvvetleri, 20 tanesi Hava Kuvvetleri, kullanımına verildi. Helikopterlerin envantere girdiği 1995 yılından bugüne kadar her türlü hava ve arazi koşullarında yaklaşık 150 bin saat uçuş yapılmıştır. Mevcut mevzuata göre Kara Kuvvetleri envanterindeki helikopterlerin ortalama ömür devri 40 yıldır. Ancak bu süre, yenileştirme ve modernizasyon faaliyetleri ile uzatılabilmektedir. Bugüne kadar Kara Kuvvetleri Komutanlığı envanterindeki Cougar helikopterleri ile dört adet can kayıplı kaza meydana gelmiştir. Söz konusu kazaların hiçbirisinin nedeni helikopter kaynaklı değildir.

DAĞA VEYA TEPEYE ÇARPMADI, ORYANTASYON KAYBI

Kazaya ilişkin gazetecilerin sorularını yanıtlayan güvenlik kaynakları, helikopterin düşme nedenini "oryantasyon kaybı" olarak açıkladı. Bulutun içinde kalması sonucu helikopterin bir anda görüş şartlarını kaybettiğini ve olduğu yere düştüğünü, herhangi bir tepeye ya da kara parçasına çarpmadığını söyledi.

HAVA RAPORU METEOROLOJİ'DEN ALINIYOR

"Hava durum raporları nerden sağlanıyor? Ani hava değişimi tahmin edilemez miydi?" sorusu üzerine güvenlik kaynakları, "Hava bilgileri Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nden alınıyor, ortak sistemden var. Askeri ve sivil uçuş yapan tüm araçlar bunlardan faydalanıyor. Fakat bölgenin coğrafi durumu sebebiyle, ani hava değişiklileri bölgesel olarak yaşanabilir. Güneydoğu ve Doğu bölgesinde yüksek arazilerde, hava çok hızlı değişebiliyor. Açık hava 2 dk sonra kapanabiliyor. Bu öngörülecek bir durum değil" yanıtını verdi.

Helikopterde bulut içi görüşte pilotlara yardımcı olacak bir cihazın bulunup bulunmadığı sorulması üzerine, kaynaklar, "Cihaz ya da aletin olsa da bir şey yapamayabiliyorsunuz bazı durumlarda. Burada ani değişen hava koşulları etkili oldu" dedi.

"PİLOTUN KARARI ESAS"

Hava şartları uygun olmasa dahi komutanların emri ile helikopterlerin havalandırıp havalandırılmayacağına yönelik soruya da güvenlik kaynakları şu yanıtı verdi:

"Böyle bir şey kesinlikle söz konusu değil. Uçuş camiasında pilotun kararı esastır. Buna herhangi bir komutanın etki etmesi mümkün değil. Pilotun kendi kararına bırakılır. Komutan olarak rütbeli personel emir verebilir ama uçuş için bir emir verilmesi söz konusu değildir."

YARALILARIN DURUMU İYİ

Güvenlik kaynakları kazadan yaralı kurtulan iki subayın sağlık durumunun iyi olduğunu ancak olaya ilişkin bir henüz bir görüş vermediklerini söyledi. Cougar tipi helikopterde mevcut şartlarda en iyi sistemler olduğunu belirten kaynaklar, geliştirme çalışmalarının da sürdü bilgisini verdi. Kaynaklar, Cougar tipi helikopterlerin kullanılmaya devam edeceğini belirtti.