Savaş uzarsa %80'i ülkelerine dönmez

Önder Yılmaz - Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK) Başkanı Şeref Malkoç, savaş nedeniyle Polonya başta olmak üzere çevre ülkelere mülteci olarak sığınan 3.5 milyon Ukraynalı konusunda “Savaş altı ay veya bir yıl uzarsa, göç eden mülteci konumundaki Ukraynalıların yüzde 80’i geri dönmez” dedi.

Ukrayna’nın komşu ülkeleri başta olmak üzere batı ülkelerinin ombudsmanlarına mültecilerin sorunlarını birlikte çözme ve Türkiye’nin tecrubesini paylaşma çağrısı yapan Malkoç, Milliyet’e konuştu. Türkiye’nin mülteciler konusunda uluslararası toplantılar, konferanslar düzenlediği ve Suriyeli mülteciler konusunda rapor hazırladıklarını belirten Malkoç, bulundukları öngörülerinin çoğunun doğru çıktığını gördüklerini dile getirdi.

ŞEHİRLER YOK OLDU

İşgalle birlikte milyonlarca Ukraynalının Polonya, Macaristan, Romanya, Slovakya, Moldova’ya göç ettiğini ve bu ülkelerin mülteci tecrubesinin bulunmadığını dile getiren Malkoç, “Bu insanlık sorununu el birliği ile çözmeliyiz” diye konuştu.

Malkoç, mültecilerin geri dönüşü konusunda ise Türkiye’deki tecrübeden yola çıkarak şu uyarıda bulundu:

“Umut ediyorum ki kısa zamanda barış görüşmeleri sonuç verir. Barış kısa zamanda sağlanırsa Ukraynaya dönüşler kolay olacaktır. Ancak barış görüşmeleri 6 ay veya bir yıl uzar çatışmalar sürerse tecrübeler, BM kayıtları bize şunu gösteriyor: Göç edenlerin yüzde 80’i dönmüyor. Muhtemel savaş bir yılı aşarsa, işgal uzarsa insanların yüzde 80’i geri dönmeyecektir. Ukrayna’da şehirler yok oldu. Fabrikalar yıkıldı. Bu insanlar döndüklerinde nereye yerleşecek geçimini nasıl sürdürecek? Bu anlamda büyük bir sorun bunlar.”

5 MİLYONA ÇIKAR

Malkoç, şöyle devam etti: “Ukrayna’dan yaklaşık 3.5 milyon insan göç etti. Savaş sürerse 5 milyona çıkar. Avrupa’da milyonlarca insan düşük ücretle alt seviyedeki işlerinde çalışır. Kaldı ki, Ukraynalılar bir kaç dil biliyor, Afrikalı, Ortadoğuluların aksine  Avrupa kültürüne yakınlar hem de kültürel donanımları var. Avrupa’da ucuz işgücü olacaklardır. İstihdam etme konusunda daha istekli olacaklardır.”

‘SPOR, SANAT VE BİLİM İNSANLARI GETİRİLMELİ’

Malkoç, savaştan etkilenen bilim, sanat, edebiyat ve sporcu Ukraynalılara sahip çıkarak Türkiye’ye getirilip getirilmeyeceğine ilişkin soruya şu karşılığı verdi: “Biz Ukrayna’ya denizden komşuyuz. Diğer ülkeler üzerinden ülkemize gelen bazı Ukraynalılar var. Sayıları az ama ilerleyen zamanda sanatçılar, bilim adamları, sporcular da Türkiye’ye gelebileceklerdir. Bu gönderdiğimiz mektupta da var. Bilim insanı, sporcular sanatçılar konusunda ombudsmanlardan olumlu cevap alırsak uzmanlarımız gidecek  ve  gerekli temasları yapacaktır.”

Batı’da Dostoyevski başta olmak üzere Rus edebiyatçılara yönelik yasakları eleştiren Malkoç,  “Bilim ve sanat, tıpkı hukuk, insan hakları gibi insanlığın ortak malıdır. Bunu yasaklayanların bir süre sonra utanacakları inancındayız. Bu gibi şeyler Rusya’nın işgaline karşı verilen mücadeleyi sakat hale getirir. Bu savaş durduğunda bilimi, sanatı yasaklayanların yüzleri kızaracaktır.”