‘Nefes borusuna kapak kaçtı’

Ankara Keçiören’de Ahmet Kabukçu İlkokulu’nda 1. sınıf öğrencisi Mert Yağız Köksal (7) önceki sabah okul kantininden aldığı belirtilen sıvı çikolatayı yerken fenalaştı. Köksal, okul görevlisinin yanına giderek boğazını işaret etti. Görevlinin müdahale ettiği çocuk, okulun karşısındaki sağlık merkezine götürüldü. Mert Yağız Köksal buradan ambulansla hastaneye götürülürken yolda öldü.

‘Nefes alamadı’

Milli Eğitim Bakanlığı ve Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturma başlattı. Başsavcılıktan yapılan açıklamada, çocuğun okul kantininden aldığı şırınga şeklindeki ambalajla satılan sıvı çikolatayı yerken nefes alamayarak fenalaştığı bildirildi. Açıklamada, kesin ölüm sebebinin tespiti için cenazenin adli tıp kurumuna götürüldüğü belirtildi.

Milli Eğitim Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada da “Bakanlık müfettişleri tarafından yapılan ilk incelemede, kantin işletmesinin, okulda oluşturulan komisyon tarafından 15 Kasım’da, Keçiören İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü tarafından ise 29 Kasım’da denetlendiği görülmüştür. Soruşturmanın salahiyeti açısından, sorumluluğu olabileceği düşünülen okul yöneticileri görevden uzaklaştırılmış, okul kantini işletmesinin sözleşmesi feshedilmiştir. Soruşturma hassasiyetle yürütülmektedir” denildi. Mert’in içinde sıvı çikolata bulunan oyuncak şırınga şeklindeki ambalajın kapağının nefes borusuna kaçması sonucu öldüğü üzerinde duruluyor. Kesin ölüm nedeni, otopsi raporu tamamlandığında açıklanacak.

İlk yardım nasıl yapılmalı?

Mert Yağız Köksal’ın ölümü, okullarda öğrencilere acil durumlarda müdahale edecek okul hemşirelerinin ve ilk yardımın önemini de gündeme getirdi. Nefes borusuna bir cisim kaçmasıyla boğulma özellikle çocuklarda çok sık görülen acil olaylar. Çocukların yutamayacakları kadar büyük ve sert cisimleri ağızlarına almaları veya yemek yerken aynı zamanda nefes almaya, konuşmaya çalışmaları nedeniyle soluk borusu tıkanabilir. Bu gibi durumlarda öksürerek cisim çıkmıyorsa uygulanması gereken en etkili yöntem “Heimlich manevrası” ile sert cismi soluk borusundan çıkarmak. Heimlich manevrası, çocuk ayaktayken arkadan sarılarak uygulanıyor. Bir elin başparmağı midenin üstüne gelecek şekilde yumruk yapılıyor ve diğer el ile kavranıyor. Yumruk yaptığımız eli, içe ve yukarı olacak şekilde 5-6 kez kuvvetle kendimize doğru çekerek, cisim çıkarılmaya çalışılıyor.

‘Okul Gıdası’ logosu ertelenmişti

Milli Eğitim Bakanlığı’na (MEB) bağlı kurumların bünyesindeki kantin, kafeterya, büfe, çay ocağı gibi gıda işletmelerinde satışa sunulacak hazır ambalajlı gıdalarda “Okul Gıdası” logosunun kullanımı için MEB, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı arasında protokol imzalanmıştı. Düzenlemeyle kriterlere uygun olarak üretilen hazır ambalajlı gıdalarda “Okul Gıdası” logosu kullanılacak. Satışı uygun olmayan gıda ve içeceklerde “Okul Gıdası” logosu olmayacak. Ancak 16 Eylül’de yürürlüğe girmesi planlanan uygulama, eksiklikler nedeniyle 1 yıl ertelenmişti. Uygulama 7 Eylül 2020’de başlayacak.

‘Kantinde satışı yasak’

Mert Yağız Köksal’ın ölümünün ardından gözler bir kez daha okul kantinlerine ve okul çevresinde satılan ürünlere çevrildi. Kantinciler, Mert’in ölümüne neden olan ürünün okul kantinlerinde satışının yasak olduğunu ve satışının yapılmadığını iddia etti. Ankara Kantinciler Odası Başkanı Bayram Şahin, olayın ardından kantine denetim ekibi gönderdiklerini ve bu ürünün satıldığına dair hiçbir bulguya rastlamadıklarını söyledi. Şahin, “Kantinlerde çikolata satışı yasak. Bu ürünün satışı da yasak. Bu ürün okulun bahçesindeki çöp kovasından çıkmış. Çöp kovalarında polis bulmuş. Bu ürünler okul kantininde satılmıyor ama okulun çevresindeki bakkalda, her tarafta serbest” dedi. Mert’in öldüğü okulun yakınındaki Keçiören Şehit Arif Çakır Ortaokulu’nun kantinini işleten Mehmet Güney ise şunları söyledi: “Bu ürünün satışı yasak. Olayı duyduktan sonra o okula gittim. Kamera kayıtlarında da olay günü kantinden çocuğa ürün satışı yok. Çocuk bahçede oynuyor, okulun içine girip yığılıyor. Kantinin karşısında sıralı dükkanlar var. Orada satıldığı söyleniyor. Kamera kayıtları inceleniyor.”

‘Dudakları simsiyah oldu’

Mert fenalaştığı sırada ilk müdahaleyi yapan Sıddık isimli okul görevlisi, “Çocuk yanıma geldi, ceketimi çekiştirerek eliyle boğazını işaret etti. Ben de ‘Nefessiz kaldı’ diye kucağıma aldım. Çocuğun sırtını ovaladım ama olmadı. Ensesini ovaladım, sallayarak oynatmaya çalıştım yine olmadı. O sırada müdür bey çıkarak, ‘Ne oluyor’ dedi. Ben de durumu anlattım. Hemen sağlık ocağına koştuk. Çocuğu sağlık ocağına bıraktık ama o sırada dudakları simsiyah olmuştu” dedi.

Evlada gözyaşıyla veda

Mert Yağız Köksal otopsinin ardından dün Ankara’da toprağa verildi. Baba Faruk Köksal oğlunun tabutuna sarılarak uzun süre gözyaşı döktü. Anne Şükran Köksal da gözyaşlarına boğuldu. Camideki törene, Keçiören Belediye Başkanı Turgut Altınok’un yanı sıra ailenin yakınları, okul görevlileri ve çok sayıda vatandaş katıldı. Mert, Karşıyaka Mezarlığı’nda toprağa verilirken, annesi “Ah yavrum Mert, sen ne yaptın Mert?” diyerek ağladı. Mert’in 3 yaşında bir kız kardeşinin olduğu öğrenildi.