Kâbusun adı: Gale! Uzmanlar uyardı, sırada o var... İstanbul'da fırtına alarmı
02.12.2021 - 06:45 | Son Güncellenme:
Başta Marmara Bölgesi olmak üzere pek bölgeyi etkisi altına alan şiddetli fırtına, İstanbul'da yaşayanların kâbusu oldu. Fırtına nedeniyle kentte 4 kişi hayatını kaybetti, onlarca kişi yaralandı, birçok bina hasar gördü, ağaçlar yerinden söküldü! Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, "Son günlerde İstanbul’da etkili olan rüzgârın esas adı (gale) kasırga" diyerek tehlikeye dikkat çekerken, Dr.Öğr. Üyesi Deniz Demirhan ise, "Atmosferde yaklaşık 5 bin metre seviyelerindeki alçak basınç, kuvvetli rüzgarı da beraberinde getirdi" sözleriyle hafta sonuna işaret etti.
Gülşah Karaman / Milliyet.com.tr - Son günlerde etkisini sürdüren fırtına ve şiddetli rüzgâr nedeniyle ağaçlar devrildi, binaların çatıları uçtu. 10 ilde okulların tatil edilmesine yol açan rüzgârın hızı İstanbul Beylikdüzü'nde 130, Adalar'da 100, Boğaz çevresinde ise 80 km/saate kadar ulaştı. Şiddetli fırtına nedeniyle İstanbul’da 4 kişi hayatını kaybetti, 46 kişi de yaralandı. Kentte 141 çatı uçtu, 297 ağaç devrildi, 519 tehlike arz eden parça düştü, 36 araç hasarı yaşandı ve 52 trafik ışığı ve yön tabelası devrildi.
İstanbul Boğazı geçişleri gemi trafiğine kapatılırken, Şehir Hatları'nın seferlerinde olumsuz hava koşulları nedeniyle aksamalar yaşandı. 15 Temmuz Şehitler Köprüsü'nde de zaman zaman trafik iki yönlü olarak tek şeritten sağlandı.
Başta İstanbul olmak üzere tüm bölgeyi etkisi altına alan şiddetli fırtınayla ilgili İTÜ Meteoroloji ve Afet Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu ve İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Bölümü'nden Dr.Öğr. Üyesi Deniz Demirhan açıklamalarda bulundu.
İSTANBUL’DAKİ ASMA KÖPRÜLERE DİKKAT!
Daha önce de İstanbul’da bu çapta fırtınalar görüldüğünü söyleyen Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, “Bu tür düz esen kasırga adlı rüzgâr fırtınaları ülkemizde sık sık olur. Şayet ABD ve İngiltere’de olduğu gibi İstanbul’daki asma köprülerde de rüzgârın şiddetine göre önlem alınsaydı, geçmişte defalarca hız kısıtlamasına gidilmesi gerekirdi” dedi.
Rüzgârların düz esen ve kendi ekseni etrafında dönerek esen rüzgârlar olarak ikiye ayrıldığını belirten Prof. Dr. Kadıoğlu, "Son günlerde İstanbul’da etkilin olan rüzgârın esas adı (gale) kasırgadır. Atalarımız Orta Asya’dan beri düz esen kuvvetli rüzgârlara kasırga adını vermiştir. Son yıllarda kasırga adı, Orta Asya’daki atalarımızın haberdar bile olmadığı, kendi ekseni etrafında dönerek esen tayfunlara yanlışlıkla veriliyor. Tayfunlara kasırga demek zaten çok yanlıştı!" diye konuştu.
‘LODOS FIRTINASI DEĞİL!’
Fırtınanın neden bu kadar şiddetli yaşandığı noktasında da açıklamada bulunan Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu’na göre, bunun nedeni izobarlar. “İzobarlar yani eş basınç eğrileri ne kadar sıksa basınç gradyanı, sürtünme ve Coriolis dengesindeki rüzgâr o kadar kuvvetli olur” diyen Prof. Dr. Kadıoğlu, bu yaşanılanın lodos olmadığını da belirtti.
Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, "Balkanlardan yaklaşan cephe nedeniyle de cephenin önündeki rüzgârın yönü güney batı yani lodostur. Bu nedenle lodos fırtınası değil, lodos yönünden bir rüzgâr fırtınası ile karşı karşıya kaldık" diyerek aradaki farkı açıkladı.
‘BU TÜR DOĞA OLAYLARINI YAŞAMAYA DEVAM EDECEĞİZ’
Dünya var olduğu sürece bu tür meteorolojik olaylar ile bazen hafif bazen kuvvetli bir şekilde karşılaşmaya devam edileceğini belirten Mikdat Kadıoğlu, “Bu bir doğa kanunudur" açıklamasını yaptı.
BU KIŞ BİZİ NE BEKLİYOR?
Bu kışın sert geçip geçmeyeceği de merak edilen konular arasında. Bizi nasıl bir kış bekliyor? Hangi hava olaylarıyla karşı karşıya kalacağız? Prof. Dr. Kadıoğlu, "Kış vb. mevsimlik tahminler yağış miktarı ve hava sıcaklıklarının mevsim normallerine göre verilir. Güney Doğu Avrupa İklim Değişim Merkezi (SEEVCCC)’ne göre 2021-2022 kışı yağış tahmini, Türkiye’nin batısı ve güneyi için yağış miktarları mevsim normallerinin altında olacak" dedi.
Sıcaklık tahminlerine de değinen Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, Türkiye’nin genelinde hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde ya da mevsim normalleri civarında olacağının da altını çizdi.
OTOYOLLAR VE ASMA KÖPRÜLER İÇİN BU ÖNLEMLER ŞART!
Yaşanan fırtınadan en çok etkilenen asma köprüler ve otoyollar için Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu alınması gereken önlemleri ise şu tablolarla paylaştı:
DEMİR YOLLARI VE KARA YOLLARI İÇİN ÖNLEM ALINAMIYOR!
Türkiye'de demir ve kara yolları genel müdürlüklerinde meteoroloji mühendisi bulunmadığı için bu tür önlemlerin uygulanamadığını belirten Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, "Demir ve kara yolları genel müdürlükleri meteoroloji mühendisliği hizmeti alamıyor. Meteorolojik bilgileri normal bir vatandaş gibi medya ya da Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün genel hizmetlerinden karşılamaya çalışıyor" ifadelerini kullandı.
GÖZLER HAFTA SONUNDA!
Öte yandan İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Bölümü'nden Dr.Öğr. Üyesi Deniz Demirhan da, "Yurdumuzun kuzey batısından, Trakya, Marmara, Kuzey Ege, Batı Karadeniz'e doğru hareket eden atmosferde yaklaşık 5 bin metre seviyelerindeki alçak basınç, kuvvetli rüzgarı da beraberinde getirdi" dedi. Tüm hafta boyunca kuvvetli rüzgarın devam etmesinin beklendiğini belirten Dr. Deniz Demirhan, "Pazar gününe kadar rüzgarın hızı saatte 40 km civarında olabilir. Vapur seferlerinde aksamalar yaşanabilir. Çarşamba sabah erken saatlerde buzlanma nedeniyle trafikte daha dikkatli olmak gerekiyor. Çarşamba gece ve perşembe günü yağış biraz ara verse de cumartesi akşam saatlerinde ve pazar günü yeniden yağmur şeklinde yağış olma ihtimali var" diye konuştu.
"Şu sıralarda atmosferdeki sıcaklıkları ve yağışı etkileyen önemli bir salınım olan Kuzey Atlantik Salınımı'nın negatif fazındayız" diyen Dr. Deniz Demirhan, "Bu fazda Güney Avrupa’da ortalamaların üzerinde yağış ve sıcaklıklar beklenebilir. Kuzey Avrupa’da da bunun tam tersi olması beklenir. Dolayısıyla ülkemizin özellikle Akdeniz, Batı-Orta Karadeniz ve İç Anadolu bölgelerinde yağışların artması buna bağlı olabilir. Kuzey Atlantik Salınımının yanı sıra Avrupa’daki bölgesel hava koşullarını etkileyen başka bir olay da La Nina’dır. La Nina’ya, El Nino’nun tersi de denilebilir. Ekvatoral Pasifik Okyanusunun Doğu kıyılarının, yüzey sıcaklıklarının normalden 3-5 derece daha soğuk olmasını sağlar ve bu durum sadece Ekvator bölgesindeki hava şartlarını değil, Avrupa’daki koşulları da etkiler. Ülkemizde La Nina’nın direkt etkilerini çok fazla hissetmeyiz. Bunun yanı sıra kış aylarında güçlenen ve kutup bölgelerinin soğuk olmasını sağlayan kutup girdabının güçlenmesi de bekleniyor" açıklamasını yaptı.
BİZİ NASIL BİR KIŞ BEKLİYOR?
Dr. Deniz Demirhan, 2021-2022 kış döneminde Doğu Avrupa'nın soğuk bir kış geçirebileceğini belirterek, "Kutup girdabının kuvvetlenmesi, soğuk havanın Balkanlar'ı geçip ülkemizin Kuzey ve Doğu bölgelerini etkisi altına alabilmesi ihtimali artıyor. Dolayısıyla Kuzey ve Doğu bölgelerimizde ortalamaların artında sıcaklıkların olduğu, soğuk bir havayla karşılaşabiliriz. Yağmur ve kar olasılığı ise artarak karşımıza çıkabilir. Böylesi bir durumda Doğu bölgelerdeki dağlarda yoğun kar olabilir. 2021-2022 kış döneminde, Güney Avrupa’da ise sağanak yağışlı bir hava olabilir. Akdeniz üzerinde ülkemize doğru yoğun nem akışı olması bekleniyor. Bu nem akışıyla birlikte batı bölgelerimizde kuvvetli yağışlar ve fırtınalar gözlenebilir" uyarısında bulundu.
