Günlük evlerin gizli riskleri!

Son dönemde terör saldırılarının failleri ile daha pek çok olaydaki suçlunun yanı sıra son olarak 3 kişinin katil zanlısı Atalay Filiz’in de aralarında bulunduğu pek çok suçlunun izlerini kaybetttirmek için tercih ettikleri günlük kiralık evler, yeniden tartışma konusu oldu. Türkiye’de sadece sahibinden.com’da bile 15 binin üzerinde günlük kiraya verilmek üzere daire ilanı bulunurken, bu evlerle ilgili hiçbir yasal düzenleme bulunmuyor. Evlerle ilgili en büyük sorun, kimlerin kaldığının tespit edilememesi. İmar planlarında konut bölgelerinde yer alan evler, tapu kayıtlarında da ‘mesken’ olarak geçiyor. Hal böyle olunca da, konut dokunulmazlığı gerekçesiyle belediyeler ve emniyet birimleri bu evlere işlem yapmakta ciddi sorunlar yaşıyor. Kalanlara yönelik ev sahiplerince kimlik bildirimi yapılmaması da bir diğer önemli sorun.

‘Ekonomiye zarar’

Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB), geçtiğimiz günlerde günlük kiralık evlerle ilgili Başbakan Binali Yıldırım ile İçişleri, Maliye ve Kültür ve Turizm bakanlıklarına bir rapor sundu. TÜROB Yönetim Kurulu Başkanı Timur Bayındır, “Raporda, turistlerin ve gezginlerin yanı sıra teröristlerle suçluların da sıklıkla kullandığı yaklaşık 25 bin evin olduğu belirtildi. Otel yatırımcıları gerek inşaat, gerekse de işletme aşamasında birçok ruhsat ve izin almak durumunda. Ne yazık ki gelişen bu pazardan haksız ve eşit olmayan koşullar ile pay almak isteyenlerin sayısı da son yıllarda hızlı bir artış gösterdi. Bir mekanın konaklama için aynı kişiye 6 aya kadar tahsisi, ister 1 saat, ister 3 gün, ister 3 ay olsun kira değildir. Devamlılık arz eden bu faaliyet, ticari faaliyettir. Ticari kazancın tabi olduğu koşullar vergilendirilir” diye konuştu. Bayındır, bu tip evlerin güvenlik için büyük riskler barındırdığını belirterek, “Acil bir yasal düzenleme yapılması gerekiyor. Bu tip evlerin kayıt dışı günlük veya kısa süreli olarak, özellikle yabancı ziyaretçilere kiraya verilmesi güvenlik ve ekonomik açıdan da olumsuzluklar taşıyor” dedi. Ev Turizmi Derneği Başkanı Ali Danış, “Amacına uygun kullanım sunan işletmeciler olarak biz, saatlik kiralamanın turistik amaçlı olmadığını düşünüyoruz. Bu nedenle en az 2 günlüğüne evleri kiraya veriyoruz. Belediye nezdinde başlattığımız görüşmeleri, İl Turizm Müdürlüğü ve ilgili bakanlıklar nezdinde sürdüreceğiz. Ancak muhattap bulmakta sıkıntı yaşıyoruz” dedi.

Dünyada nasıl?

Dünyada Fransa, Almanya, Fransa, İspanya, Hollanda, ABD gibi ülkelerde bu tip ‘turistik’ statüde. Ülkelerin turizm bakanlıklarının kontrolünde olan bu evlerin bir çeşit mesleki ruhsata sahip olması da zorunlu. Ev sahipleri bazı teknik koşullarla konut kalite gerekliliklerini de yerine getirmek zorunda. Ev sahipleri gelen konukların kaydını düzenli olarak güvenlik birimlerine iletmekle de yükümlü kılınıyor.

İntihar, cinayet, terör, uyuşturucu kullanımı...

TÜROB’un Başbakan Yıldırım’a sunduğu raporda, günlük kiralık evlerde yaşanan bazı olaylara da yer verildi. Bu olaylar şöyle:
Ankara’da meydana gelen terörist saldırıda adı geçen üç kişi kayıt dışı günlük kiralık evlerde konakladı.
2015’te iki kişi, Beşiktaş’taki bir rezidanstan günlük daire kiraladı ve uyuşturucu kullandı. Şahıslardan biri öldü.
Esenyurt’ta bir genç kadın günlük kiralanan bir evde uyuşturucu partisinde can verdi.
2016’da genç bir kız, erkek arkadaşıyla gittiği günlük kiralanan dairede, daireyi kiralayanın cinsel saldırısına uğradı ve 10’ncu kattan atlayarak intihar etti.
Üç kişiyi öldürdüğü iddia edilen Atalay Filiz günlük kiralık bir evde gizlendi.
Yakın geçmişte İstanbul’da öldürülen ABD’li Sarai Sierra’nın da bu tür bir yerde konaklamış olmasından dolayı emniyet güçleri olayın izini sürmekte güçlük çekmişti.