DOHAD önceden bilecek mi?
13.02.2020 - 07:00 | Son Güncellenme:
İstanbul’u etkileyecek olası ‘Büyük Marmara Depremi’ üzerindeki tartışmalar sürerken, deprem tahminine yönelik çalışmalar da devam ediyor. Doğa Hareketleri Araştırma Derneği de (DOHAD), kayaçların sıkışmasıyla oluşan elektrik, sismik ve meteorolojik değişimleri takip etmek üzere sayısal gözlem istasyonları kurarak, depremlere yönelik tahminler öne sürüyor.
18 istasyon oldu
DOHAD’ın Yönetim Kurulu Başkanlığını Fuat Agalday yürütürken, Kocaeli Üniversitesi Jeofizik Bölümü emekli öğretim üyesi Prof. Dr. Uğur Kaynak, İTÜ Bilgisayar ve Bilişim Fakültesi’nden Prof. Dr. Berk Üstündağ ile İstanbul Üniversitesi Jeofizik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Oğuz Gündoğdu yönetim ve danışma kurulu üyeleri olarak bulunuyor. DOHAD’ın Silivri Basınkent 2 sitesinde açtığı ilk istasyonda büyük depremi günler öncesinden haber vereceği iddiası kamuoyuna yansımıştı. Aradan geçen zamanda DOHAD’ın uzantı sitesi “www.yerdurumu.org” adresinde, istasyon kurulan belediye sayısının 18’e yükseldiği anlaşıldı.
Milliyet’e konuşan Kocaeli Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Şerif Barış ise söz konusu projeyi eleştirerek, şunları söyledi: “Belediye yönetimleri yeterli bilimsel bilgi donanımına sahip olmadığından deprem konusunda kandırılabiliyorlar. DOHAD tarafından yerleştirilen aletler standart cihazlar değil. Depremi önceden belirlemek için ölçümlerin faya yakın yerde yapılması gerekir. Faylar nerden geçiyor; Marmara Denizi içerisinden. DOHAD’ın istasyonları nerede: karada. İstasyonlar fay hattına uzak. Bu istasyonların bir anlamı yok. DOHAD doğru bir iş, doğru bir tanıtım yapmıyor. Büyük depremler yerin 15 kilometre altında olur. İTÜ ekibi Marmara tabanının 7-8 kilometre altını görüntüledi. Kesin sonuçları ortaya koymak için 20 km derinin röntgeni çekilmeli. DOHAD, bugüne kadar saat ve büyüklük olarak önceden tespit ettiği sarsıntı varsa açıklasın.”
‘Olasılık hesabı yapıyoruz’
- DOHAD Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Agalday: “Ölçüm cihazlarını Türkiye’de üretiyoruz. Ürünlerimiz, Türk Patent Enstitüsü’nden onaylı. Depremi önceden bilme iddiasında değiliz. Deprem işareti sayılacak verileri toplayıp, tahmin yapıyoruz. Bizi eleştiren hocalara saygılıyız. Herkes dilediğini düşünebilir. Olasılık hesabı yaparak, AR-GE çalışmaları yürütüyoruz. Belediyelerden para almıyoruz.”
Prof. Yaltırak: Neyi ölçtüğü belli değil
- İTÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Cenk Yaltırak: “Ölçüm değerlerinin neyi ölçtüğü belli değil. Elinizde ölçü birimi olmalı. Kavanoz içine pinpon topu koyarak ölçüm yaparak bu işler olmaz. Kayaç gerginlik sistemi diyorlar. Yerin içindeki kayaç homojen değil. Biz yıllardır üniversitede kafa patlatıyoruz. Projede daha önce yer alan Ronald Karen, bulutlara bakıp depremi önceden tahmin ettiğini ortaya atmış biri.”
