‘Bu savaş kalıcı barışı getirdi’

Her 24 Nisan gecesi Anzak koyu’na dedelerini anan Anzak gençleri, bu yıl daha yüksek bir katılımla aynı yerde toplandı. 25 Nisan 1915’te yaklaşık 40 bin kişilik Avustralyalı ve Yeni Zelandalı Anzak tümeninin çıkarma yaptığı koya gelen gençler, Tarihi Gelibolu Yarımadası’nın büyüleyici atmosferinde sabahladı. Şafak Ayini için uyku tulumu ve battaniyelerin altına giren gençler, geceyi dönemi anlatan film ve belgeselleri dev ekranlardan izleyerek geçirdi.

Deniz kızıl oldu

Askeri bandonun müzik dinletisi ile başlayan Şafak Ayini sırasında ayın Ege Denizi’nde oluşturduğu kızıllık töreni daha da anlamlı kıldı. Saat 05.30’da iki ülkenin Merasim Kıtası tören alanına gelirken, Türkiye’yi Çanakkale Vali Yardımcısı Turan Yılmaz temsil etti. Anzak gençlerini en çok duygulandıran ‘O benim oğlum mu?’ adlı şarkı olurken, 3 ülke askerleri için saygı duruşu yapıldı. Daha sonra bir Türk subayı, Mustafa Kemal Atatürk’ün 1934 yılında Anzak annelerine “Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar; gözyaşlarınızı dindiriniz, evlatlarınız bağrımızdadır” diye seslendiği mektubu okudu. Törende konuşan Yeni Zelanda Genel Valisi Patsy Reddy, 103 yıl önce yaşanan savaşın kalıcı barışı getirdiğine inandığını söyleyerek hayatını kaybeden tüm askerleri andığını vurguladı. Reddy, “Türkiye ve Avustralya ile paylaştığımız tarihimiz, her üç ülkenin halkları için de oldukça önemlidir, zira hepimizin burada yatan ataları bulunmakta” dedi. Avustralya İçişleri Göçmenlik ve Sınır Muhafaza Bakanı Peter Dutton ise, kendi ulusunun milli benliğinde Çanakkale’nin çok önemli bir yere sahip olduğunu söyledi.

Hepsine saygı

Tören esnasında Bir rahip tarafından okunan dua sırasında Anzaklar hüzünlenirken, harekat boyunca hayatını kaybeden Avustralya, Yeni Zelanda ve Türk askerleri için saygı duruşu da yapıldı. Törende yerel dilde, müzik çalındı. Türkiye, Avustralya ve Yeni Zelanda’nın yanı sıra savaşa katılan diğer ülkelere ait çelenkler tören alanına bırakılırken, 3 ülkenin milli marşının söylenmesiyle tören son buldu. Törenin ardından Anzak torunları mezarlık ziyaretlerini yaparak ülkelerinin anıtlarının bulunduğu Conk Bayırı’na yürüyerek yaklaşık 2 saatte gitti.

Öte yandan Avustralya’nın Lone Pine (Yanlız-Tek Çam) Anıtı’nda uluslar arası düzeyde anma düzenlendi. Şafak Ayini’nin ardından 6 km yukarıdaki Tek Çam Anıtı’na Avustralyalılar, çelenk koydu. Türkiye’yi Çanakkale Valisi Orhan Tavlı temsil ederken, Yeni Zelanda Genel Valisi Patsy Reddy ile 17 ülkenin temsilcileri hazır bulundu.

Babasıyla Gelibolu’da

Avustralya Deniz Kuvvetleri’nde binbaşı olan Genevieve Mcgovan ile gelen Justin, tören boyunca üzgün tavırlarıyla dikkat çekti. Sidney’den geldiği öğrenilen 8 yaşındaki Justin, “Babam hep dedesinin buraya gelip geri dönmediğini anlattığı için çok merak ettim. Çalan müzikler de beni çok etkiledi” dedi. Başkent Canberra’dan gelen anaokulu öğretmenleri Sam Montgomery ile Brooke Stanley de, “Eğitim verdiğimiz çocuklara burada yaşananları daha iyi anlatabilmek için geldik. O günleri anlamak için atmosferin büyüleyiciliği yeter” dediler.

Müstakbel gelin de anmada

Avustralya’nın başkenti Canberra, eyalet başkentleri Sydney, Melbourne, Brisbane, Adelaide ve Perth’in yanı sıra tüm kentlerde, Çanakkale Savaşları’nda ölen Anzak askerleri için tören düzenlendi. Yüz binlerce Avustralyalı, Gelibolu Yarımadası’na 1915 yılında atalarının yaptığı Anzak Çıkarması’nın 103’üncü yılında Şafak Ayinlerinin gerçekleştirildiği alanlara adeta akın etti. İngiltere’deki Anzak günü anma törenine Prens Harry nişanlısı Meghan Markle ile birlikte katıldı.

TÜRKİYE, ‘57’NCİ ALAY VEFA YÜRÜYÜŞÜ’NDE...

10 bin Türk dedelerinin izinde...

Çanakkale Kara Savaşları’nın 103’üncü yıldönümü anma törenleri kapsamında üniversite, askeri lise ve harp okulu öğrencileri ile izciler ve vatandaşlardan oluşan yaklaşık 10 bin kişi, 57’nci Alay Vefa yürüyüşü gerçekleştirdi. Gençlik ve Spor Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü İzcilik Federasyonu organizasyonunda düzenlenen ‘57’nci Alay Vefa Yürüyüşü’ne katılanlar, ilk olarak Eceabat ilçesine bağlı Kocadere köyünde kamp kurdu. Yürüyüş öncesinde katılımcılara, Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak tarafından tümü şehit düşen 57’inci Alay askerlerinin son yemeği, kırık buğday çorbası dağıtıldı. Ardından, 103 yıl önce şehit düşen askerler gibi sabah namazı kılındı. Saat 06.00’yı gösterdiğinde Yarbay Mustafa Kemal’in 25 Nisan 1915 sabahı düşman çıkarmasını haber alınca, 57’nci Alayı Conkbayırı’na gönderdiği ve “Size savaşmayı değil, ölmeyi emrediyorum” sözleriyle tarihe geçen o günkü yürüyüş, bir kez daha hayat buldu. 6 kilometrelik yürüyüş, 1,5 saat sonra Conkbayırı’nda sona erdi.

Yaklaşık 5 bin izci, sırtlarında ‘Dedeciğim ben geldim’ yazılı cepkenleriyle kilometreleri aşmanın gururunu yaşadı. -MUSTAFA SUİÇMEZ-ORHAN AKTUĞ Çanakkale DHA

Kimse bu millete diz çöktüremez

Çanakkalede, ‘57nci Alaya Vefa Yürüyüşü’nün sona erdiği Conkbayırı’ndaki Atatürk Anıtı önünde tören düzenlendi. Conkbayırı’ndaki törene, anıta çelenklerin bırakılmasıyla başlandı. Hükümet adına Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) adına 1inci Ordu Komutanı Orgeneral Musa Avsever ve Çanakkale Valisi Orhan Tavlı anıta çelenk koydu. Tören, saygı duruşunda bulunulması, saygı atışı yapılması ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla sürdürüldü. Bakan Bak, şunları söyledi:

“ Çanakkale; ana kuzularının aslana, masalların destana dönüştüğü yerdir. Bu ruhu çözdüğümüz takdirde, bugün ayağımıza düğümlenmeye çalışan pek çok sorunu da çözmüş olacağız. Bize karanlık odaklarca dayatılmaya çalışılan bölünme senaryolarını, ayrılık yalanlarını elimizin tersiyle itmenin ilhamı Çanakkaledir; çünkü bu topraklarda yan yana yatan Diyarbakırlı ile Trabzonlu, Urfalı ile Manisalı aynı topraklar için can vermiştir. Bu toprakları vatan kılan, o gencecik fidanların hücuma kalkarken de düşmana korku salarken de toprağa düşerken de omuz omuza durmaktan vazgeçmemeleridir. Biz bu topraklarda bin yıldır varız ve her zaman bu topraklarda olacağız. Kimse bu millete diz çöktüremez. Biz de memleketin dört bir köşesindeki vatandaşlarımızla hep beraber omuz omuza durursak kazanacağız. Ayrıca bu coğrafyada yaşamak uğruna ödenen bedeller, yalnızca Çanakkalede görülebilir. Bu ülke bütün dünya Müslümanlarının kalbidir. Bu yüzden de Afrikada, Asyada, Avrupada, Türkiyeye dair iyi haberlerin sevinçle kötü haberlerin kederle karşılandığı evler vardır; var olmaya devam edecektir.”

Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak, Conkbayırı’ndaki Atatürk Anıtı’na çelenk koydu.

Kahramanları unutmadık

Gençlik ve Spor Bakanlığı’nca Çanakkale Zaferi’nin 103. yılı etkinlikleri kapsamında düzenlenen, “57. Alay Vefa Yürüyüşü”, dün ayrıca Türkiye geneline yayıldı. Ankara’da Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü ile Gençlik Merkezi tarafından organize edilen yürüyüşte, öğrencilerden oluşan grup, sabah namazı vaktinde Yenimahalle Yahyalar Merkez Camii’nde bir araya geldi. Cami çıkışında çorba ikram edilen grup, ellerindeki Türk bayraklarıyla Karşıyaka Mezarlığı’ndaki Polis Şehitliği ile 15 Temmuz Şehitliği’ne kadar yürüdü. Salavat ve tekbirler eşliğinde şehitliğe gelen öğrenciler, okunan Kuran-ı Kerim’in ardından dua etti. Türkiye’nin diğer kentlerinde de aynı yürüyüş öğrencilerin katılımıyla yapıldı.

Avustralya arşivlerinde 1915 Çanakkale Savaşı

Anzak Çıkarması’nın 103’üncü yıldönümünde anma töreni düzenlenirken Avustralya’nın Yeni Güney Galler eyaletindeki bir devlet kütüphanesi Çanakkale Savaşı’ndan fotoğraflar yayımladı. Fotoğraflarda Anzak askelerinin kıyı boyunca kurdukları kamplar ve çatışmalarda ölen askerleri gömerken çekilmiş kareler dikkat çekiyor.