06.07.2023 - 07:00 | Son Güncellenme:
ABD’nin güneyinden Afrika’nın kuzeyine, Çin’den Antarktika’ya kadar dünyanın dört bir yanı sıcaklıklar, küresel ısınmada büyük değişimlere yol açan hava olayı El Nino’nun da etkisiyle rekor seviyelere ulaştı. Öyle ki 24 saat arayla sıcaklık rekor kırdı. ABD Ulusal Çevresel Tahminler Merkezleri’nden bilim insanları, dünyanın ortalama sıcaklığı 3 Temmuz Pazartesi günü 17,01 dereceye ulaşarak, kayıtların tutulmaya başladığı 19. yüzyılın sonunda bu yana sıcaklık rekoru kırıldığını duyurdu. Daha 24 saat geçmeden küresel ortalama sıcaklık rekor tazeledi. Bilim insanları, sıcaklığın 17,18 derece ölçüldüğü 4 Temmuz Salı gününün en sıcak gün olduğu açıklandı.
120 bin yılın sıcak ayı
Hava sıcaklıkları insan faaliyetleri kaynaklı iklim değişikliği etkilerinin yoğunlaşmasıyla artarken, bilim insanları, sıcaklık rekorlarının özellikle gelecek 6 hafta boyunca yeniden görülebileceği uyarısında bulunuyor. Daha önceki en sıcak gün rekoru 16,92 dereceyle Ağustos 2016’da kırılmıştı. ABD’li araştırmacılar rekorun kırılmasında El Nino’nun yanı sıra insan kaynaklı küresel ısınmanın da etkisinin olduğu görüşünde. Açıklanan verileri değerlendiren Imperial College London’a bağlı Grantham Enstitüsü’nden iklim araştırmacısı Friederike Otto, “Bu kutlanması gereken yeni bir aşama değil. İnsanlığın ve ekosistemin ölüm fermanı” dedi. Leipzig Üniversitesi’nden Karsten Haustein’e göre temmuz ayı tarihin en sıcak ayı olarak kayıtlara geçebilir: “Tarihin en sıcak ayından kastımız, son 120 bin yılın en sıcak ayı.”
Dünya için bir eşik
İklim araştırmacısı Leon Simons, “Güvenilir ölçümler başladığından beri küresel hava sıcaklığı ortalamasının ilk defa 17 dereceye ulaşması, ısınan dünyamız için önemli bir eşik. El Nino’nun da etkisiyle gelecek 1,5 yılda günlük, aylık ve yıllık hava sıcaklığı rekorlarının daha sık kırılmasını bekliyoruz” dedi. BBC haberine göre, haziran ayında küresel sıcaklık ortalaması, 1850-1900 arası ortalamaya kıyasla 1,46 derece daha yüksek oldu. İngiltere tarihinin en sıcak haziranını yaşarken Antarktika’da da bu ay 8,7 dereceyle tarihin en sıcak temmuz günü kayıtlara geçti. Bu hafta Çin’de bazı yerlerde hava sıcaklığı 35 derecenin üzerine çıktı. ABD’nin güney kesimlerde de hava sıcaklıkları mevsim ortalamalarının üzerinde seyretti.
El Nino fenomeni
Bilim insanlarına göre küresel sıcaklığın bu denli artmasının nedenlerinden biri iklim değişikliği, diğeri ise başlangıç safhasında olan yeni bir El Nino fenomeni. El Nino hava olayı, Pasifik Okyanusu’ndaki sıcak suların doğuya kayarak küresel sıcaklıkların yükselmesiyle kendini gösteriyor.
Okyanus yüzeyindeki suların ısısındaki büyük salınımlar ve bunların neden olduğu atmosferik olaylar, İspanyolca “oğlan çocuğu” anlamına gelen El Nino terimiyle adlandırılıyor.