Avrupa’nın kadim atası bir Anadolulu
18.08.2023 - 07:00 | Son Güncellenme:
Adı, “Buz adam Ötzi”. 5 bin yıl önce yaşadı. 1991’de İtalyan Alpleri’ndeki bir buzulda doğal mumya olarak bulundu. Avrupalı sanıldı. Ama yeni DNA analizinde Anadolu kökenli olduğu ortaya çıktı!
İtalya’nın kuzeyindeki Güney Tirol bölgesinde, Alp Dağları’nın Ötzal Alpleri denilen kısmında 1991’de iki Alman yürüyüş yapıyordu. Yürüyüşçüler, bir buzulda “doğal bir mumya”ya dönüşmüş bir erkek cesedi buldu. Mumyanın yanında balta, yay, ayı derisi şapka ve bazı giysiler vardı. “Buz adam Ötzi” denilen mumyanın 5 bin yıl önce yaşadığı, sırtına saplanan bir ok ile öldürüldükten sonra buzun içinde donduğu anlaşıldı. İtalya’nın Güney Tirol Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen Ötzi’ye 2012’de DNA’sından genom (kalıtım) analizi yapıldı.
Göçmen bir aileden geliyor
2012’deki analiz sonucunda Ötzi’nin açık tenli ve saçlı olduğu, İtalya’nın Sardinya bölgesinden geldiği belirtildi. Ancak DNA teknolojisindeki gelişmeler üzerine Almanya’daki Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü, bir süre önce Ötzi’ye yeni bir genom analizi yaptı.
Bu yeni analizde Ötzi’nin Avrupalı değil, Anadolulu göçmen bir aileye mensup olduğu, koyu tenli ve kel olduğu ortaya çıktı. Enstitüden Johannes Krause, “Yeni genom analizine göre, 45 yaşında öldürülen Ötzi, erken Anadolu çiftçileriyle daha fazla ortak ataya sahip” dedi.
‘Çatışmalardan kaçmış olabilir’
Milliyet’e konuşan arkeolog Mesut Alp, şunları anlattı: “Ötzi’nin bulunduğu topluluk büyük ihtimalle yarı göçebe bir topluluk. Anadolu’daki alan yetmezliği, çatışmalar yüzünden göç etmiş olabilirler. Avlanacak hayvan sayıları azalmış, bir salgın yaşamış olabilirler. Bu nedenlerden dolayı Ötzi ve ataları adalara, adalardan kıta Avrupası’na göç etmiş olabilir. Yükseklere çıkmış olması da avlanacak hayvan sayısının azlığını işaret ediyor olabilir. Ötzi de okla vurulmuş, kanamadan ölmüş biri. Oradayken de yiyecek, barınma ya da belli bir alanın korunması için bir savaş vermiş Ötzi.
Anadolu 60 milyon yıldır göç rotasında
Anadolu’nun 60 milyon yıldır sadece insanlar için değil tüm canlılar için bir göç rotası üzerindeydi. 60-66 milyon yıl önce Afrika kıtasıyla Avrupa’nın çarpışması sonucu su altından yükselen Anadolu coğrafyası puzzle’ın eksik parçalarını temsil ediyor. Martin Bernal’ın 19’uncu yüzyıl sonu, 20’nci yüzyıl başında yazdığı Kara Athena’da ‘Biz medeniyetin Yunanistan’dan başlayarak dünyaya yayıldığına, tarihin sıfır noktasının Yunanistan ve Atina olduğuna inanırdık. Mezopotamya’da kazılar başladığında medeniyetin çok daha kadim bir toprak parçasından Yunanistan’a gelmiş olabileceğini gördük’ denilmişti. İtalya-Avusturya sınırında yüksek bir tepede bulunmuş olması Ötzi’yi hemen sarışın, mavi gözlü, tanrı Thor’a benzeyen bir tipte hayal ettirdi insanlara. Genetik mühendisliği sayesinde Ötzi’nin aslında hiç de ideal Avrupalı atasına benzemediği, aksine mülteciler gibi günümüzde hor gördükleri bireylere benzediği çıktı ortaya. Ve bu birey Avrupa’nın en kadim atalarından birini temsil ediyor gibi.”
Obezite ve diyabet riski yüksekti
Çoğu Avrupalı; Anadolu’dan gelen çiftçiler, batıdan avcı-toplayıcılar ve doğudan çobanlar olmak üzere 3 gruptan gen karışımına sahip. Ancak Ötzi’nin soyunun yüzde 92’sinin sadece Anadolu çiftçilerinden geldiği belirtildi. Araştırmacılar, genom analizinin Ötzi’de obezite ve diyabet riskinin de yüksek olduğunu gösterdiğini bildirdi. 2012’deki DNA analizini yapanlar, Avrupalı Ötzi’nin teninin buzda koyulaştığını sanmıştı ama şimdi bunun doğal ten rengi olduğu tespit edildi.
