Anne-babalar dikkat! Sömestr tatilinde patlama yaptı...
31.01.2022 - 06:46 | Son Güncellenme:
Cinsellik, korku ve şiddet içeren YouTube kanalları, özellikle sömestr tatilinde anne-babaların korkulu rüyası haline geldi. Ebeveynlerin tüm çabalarına rağmen çoğu zaman çaresiz kaldığı internetteki zararlı içeriklere karşı uyaran uzmanlar, "Böyle bir durumda tableti, bilgisayarı ya da telefonu direkt çocuğun elinden almayın" diyerek, dikkat çeken tavsiyelerde bulundu.
Gülşah Karaman / Milliyet.com.tr - Çocukları ekran başına kilitleyen YouTube kanallarına her gün yenileri ekliyor. Bu kanalların küçük bir kısmı, çocukların psikolojik gelişimi göz önüne alınarak içerik üretirken, pek çoğu ise para kazanma ya da ünlü olma kaygısıyla zararlı içerikleri çocukların karşısına çıkarıyor.
Geçtiğimiz günlerde aileler tarafından fark edilen böyle bir YouTube kanalı, sosyal medyada gündem oldu. Kanal sahibinin artırılmış gerçeklik ile hazırladığı videoda, odanın ortasında korkutucu cisimlerin arasında kendi çocuğunu oynatması, büyük tepkiye sebep oldu. Birçok ebeveyn bu videolar yüzünden çocuklarının korktuğunu ve travma yaşadığını paylaştı.
'YOUTUBE VİDEOLARINI ROL MODEL ALMAYA BAŞLADILAR'
YouTube için ayrı araştırmaların yapıldığını belirten Uzman Psikolojik Danışman Enes Çelik, “YouTube herhangi bir sansüre maruz kalmadan herkesin kolayca kanal açabileceği ve kitleler üstünde etki kurabileceği bir platform. Dikkatli olunmazsa maalesef çocuklar üzerinde olumsuz etkiler yaratabiliyor. Çocuklar dünyaya geldiklerinde herhangi bir davranış kalıpları yoktur. Çocuk anne-babanın davranışlarını taklit ederek yani onları rol model alarak kendi davranışlarını oluşturur” deyip, çocukların artık YouTube kanallarındaki davranışları da modellemeye başladıkları konusunda uyardı.
'ÇOCUĞUM BU DAVRANIŞI NEREDEN ÖĞRENDİ?'
Ailelerin “Biz böyle bir şey yapmıyoruz ama çocuğum nereden öğrendi?” gibi sorularıyla sık sık karşılaştığını ifade eden Çelik, çocukların davranışlarını şekillendirirken doğayla temas kurması, hissetmesi ve dokunması gerektiğini vurgulayıp, günümüzde bu durumun oldukça değiştiğinin altını çizdi.
Enes Çelik, “Çiçeğin kokusunu almadan çiçekleri seyrederek mutlu olmaya çalışan çocukları görüyoruz. Çocukların ebeveynlerini rol model aldığından bahsettik. Çocuklara 'Zararlı, kullanmamalısın' dedikleri teknolojik araçları ebeveynleri ne kadar kullanıyor? Akşam işten gelen ebeveynlerle çocuk iletişim kurabiliyor mu? Yoksa anneler-babalar ekranları eline alarak dinlenme adı altında teknolojinin ekranlarında mı kayboluyorlar? Bu sorular aslında aradığımız cevaplar" yorumunu yaptı.
'EKRANA ÇOK YÖNELİYORSA ORADA SEVGİ PROBLEMİ VAR'
Çocuklarını ekranların zararlarından korumak isteyen anne-babaların öncelikle kendilerini bilinçlendirmesi gerektiğini savunan Enes Çelik, bilinmeyen bir konuda doğruyu anlatmanın mümkün olmayacağını belirtti. Bu sebeple ebeveynlerin çocuklarına ekran aracılığıyla gelecek zararları önceden tanıması ve ona göre bir aile atmosferi yaratılması gerektiği konusunda uyardı.
Özellikle akşam yemekleri, çay sohbetlerinin ailenin birbirine ayıracağı en kıymetli anlardan biri olduğunu söyleyen Çelik, “Bu zamanlarda çocuğunuzun kendisini ifade etmesine izin verin. Gününüzü birlikte değerlendirin. Unutmayın, çocuğunuz ekrana çok yöneliyorsa orada bir ilgi ve sevgi problemi vardır. Buradaki eksikliği fark etmek için aileler şu soruyu kendisine sorsun: Ailemizdeki hangi eksiklikten ekranlara bu kadar yöneliyoruz? Çocuğunuz eksik olan ilgi ve sevgiyi ekranlardan tamamlıyor olabilir” şeklinde konuştu.
'3 YAŞINA KADAR EKRANLARLA TANIŞMAMALILAR'
Tablet ve telefon gibi araçlarla çocuklar bağımlılık düzeyine ulaşan ilişkiler kurmaya başladı. Psikolojik Danışman Enes Çelik, genelde anne-babaların tedbir almakta geç kaldığını söyleyip, çocuklara ilk bisikletini alan dedelerin teknoloji ile birlikte artık ilk tabletini almaya başladıklarını vurguladı.
Enes Çelik, bu yöntemin farkında olmadan çocuğu daha büyük bir mutsuzluğa doğru sürüklediğini belirtip, “Terapilere gelen çocukların ailelerine soruyorum: İlk tabletini kaç yaşında aldınız? Aldığım cevaplar 1 yaşın altına kadar düşebiliyor. Çocuklar 3 yaşına kadar ekranlarla tanışmamalı. Yaparak, yaşayarak ve anne-babasını rol model alarak bu zamanı geçirmeli. Bu süre eğer ekranlarla geçerse 5 yaşına doğru sorunlar ve bağımlılık belirtileri baş göstermeye başlıyor” dedi.
'TABLETİ DOĞRUDAN ELİNDEN ALMAYIN'
Çocuğun tabletle bir arkadaş ve güven ilişkisi kurduğunu ifade eden Çelik, “Burada tableti, bilgisayarı ya da telefonu direkt elinden almak ve ortadan kaldırmak çocuğun boşluğa düşmesine neden olacaktır. Çocuğun şartları değiştirilmezse daha büyük travmaların ortaya çıkmasına sebep olabilir. Tabletini doğrudan almak yerine çocuk spora, sanatsal faaliyetlere veya ilgi duyduğu bir alana yönlendirilmeli. Doğru bir yönlendirme yapılır ve doğru rol model olunursa çocuğun ekranla ilişkisi sağlıklı biçimde şekillenecektir” önerisinde bulundu.
'11 YAŞINA KADAR YAŞADIKLARI GELECEKTEKİ HAYATINI ETKİLER'
Çocuklar ekranla baş başa bırakıldığında gelişim düzeylerine uygun olmayan içeriklere maruz kalabiliyorlar. Uzman Psikolojik Danışman Enes Çelik, bir çocuğun 11 yaşına kadar hayata somut baktığını yani neye maruz kalırsa aslında onu gerçek olarak algılayacağını belirtti. Bu bağlamda çocuğun ergenliğe girmesiyle birlikte soyut düşünmesinin geliştiğinin altını çizen Enes Çelik, “Ergenliğe giren çocuklar doğru ile yanlışı kendi düşünceleriyle ayırt edebilir. Ortalama 11 yaşına kadar çocuğun maruz kaldığı her şey gelecek hayatı üzerinde etkiler yaratacaktır” bilgisini verdi.
'KORKU VE TRAVMAYA MARUZ BIRAKILARAK İSTİSMAR EDİLİYOR'
Çocukların gerçek hayatta karşılaşamadığı içeriklere ekranlarla maruz kalması, korkunun oluşmasına neden oluyor. Enes Çelik, bu dönemde yaşanan travmaların çok şiddetli ve çocukta patolojik sorunlara neden olabileceği konusunda uyardı. Özellikle yetişkin terapilerinde birçok sorunun yalnızca çocukluk döneminde yaşanan travma ve korku kaynaklı olduğunu belirten Enes Çelik, “Çok dikkatli olunması gereken bir dönemde maddi ve ünlü olma kaygısıyla gereken dikkati göstermezsek ağır sonuçlarla karşılaşabiliriz. Kazanç uğruna bu duruma göz yummamalı ya da çocukla birlikte böylesine bir çaba içerisine girilmemeli” dedi.
Öte yandan ekranların çocuklara subliminal mesajlar verdiğini vurgulayan Çelik, “Bu videoları çocukları ile birlikte çeken aileler bu mesajları sadece kendi çocuklarına değil, geniş bir kitleye ulaştırabiliyorlar. Korku ve travmaya maruz bırakılan çocuklar aslında istismar ediliyor. Bu videoları izleyen binlerce çocuk da maalesef bu teknolojik istismara maruz kalıyor. Çocukları korumak için dijital okuryazarlığın panzehir olduğu unutulmamalı" vurgusunu yaptı.
'PSİKOLOJİSİNİ DEĞİL, DAHA FAZLA NASIL İZLENECEĞİNİ DÜŞÜNÜYORLAR'
Ailelerin şiddet ve korku içerikli videoları çekerken yeterince bilinçli olmadığını söyleyen Enes Çelik, çocukların ekranları çok fazla kullanmaya başlamasıyla birlikte izlenme sayılarının arttığını ve bu videoları çeken ailelerin yüksek kazançlar elde etmeye başlamasına değindi.
Bu ailelerin ünlü olmaya başladığında önceliklerini değiştirdiğini söyleyen Enes Çelik, “Artık aileler çocukların psikolojisini değil, daha fazla izlenme nasıl sağlarım onu düşünmeye başladılar. Bu söylediğim tamamen korku ve kaygıyı tetikleyen, çocukların gelişimlerini olumsuz etkileyen kanallar için. Bilinçli ve kontrollü izlendiğinde çocuklara zarar veren değil, fayda sağlayan birçok kanal da var” deyip maddi kaygılara çocukları kurban etmeme konusunda bir an önce tedbir alınması ve zararlı içeriklerden çocukların mutlaka uzak tutulması gerektiğini ekledi.
