13.08.2022 - 10:46 | Son Güncellenme:
Özlem YURTÇU KARABULUT Harun UYANIK / İSTANBUL
(DHA)Â
Ä°stanbul’da yaÅŸayan Reyhan ve Kadir MendeÅŸ (29) çiftinin ikinci çocuÄŸu Rabia bebek, prematüre olarak 23 haftalıkken dünyaya geldi. 540 gram doÄŸan minik Rabia’yı yaÅŸatabilmek için doktorları her yolu denedi. Erken doÄŸum nedeniyle akciÄŸer geliÅŸimi tamamlanmayan ve 65 gün boyunca solunum cihazından ayrılamayan Rabia bebek, aylarca ölüm kalım savaşı verdi. Ä°stanbul Haseki Sultangazi EÄŸitim ve AraÅŸtırma Hastanesi YenidoÄŸan Bölümü’nden Dr. Burcu Cebeci ile Dr. Dilek Kurnaz, son çare olarak henüz dünyada da deneme aÅŸamasında olan "kordon kanı kök hücre nakli" yöntemini uyguladı. Kordon kanı bankasından temin edilen mezenkimal kök hücreler hem damar yoluyla kandan, hem de direkt akciÄŸere verildi. BaÅŸka hücrelere dönüşebilme özelliÄŸi taşıyan mezenkimal kök hücreler sayesinde bebeÄŸin akciÄŸer dokusu hızla geliÅŸti ve parmak bebek Rabia, tam 137 günlük yaÅŸam savaşından zaferle çıktı. Minik Rabia, aslında doÄŸması gereken tarihte, tam 4,5 ay sonra annesine kavuÅŸtu ve hastaneden taburcu oldu.Â
'YENİDOĞANLARDA DENEME AŞAMASINDA AMA SONUÇLAR BAŞARILI'
Rabia Mendeş’e kök hücre tedavisini uygulayan ekipten Dr. Burcu Cebeci, pekçok alanda baÅŸarılı tedaviler saÄŸlayan kök hücre nakli yönteminin yenidoÄŸanlarda henüz deneme aÅŸamasında olduÄŸunu ancak literatürdeki bilimsel yayınlara göre sonuçların oldukça yüz güldürücü olduÄŸuna iÅŸaret ederek, "Rabia bebeÄŸimiz 23 haftada annede geliÅŸen bazı komplikasyonlar sebebiyle acil sezaryen ile doÄŸurtularak yeniden yoÄŸun bakım ünitemize alındı. 540 gram olarak doÄŸdu. DoÄŸum sonrası yoÄŸun bakım ünitesinde ciddi akciÄŸer problemleri sebebiyle tüm tedavileri almasına raÄŸmen maalesef takibi esnasında sıkıntı yaÅŸadığımız bebeklerden biriydi. Ailesiyle de görüşerek kök hücre tedavisini teklif ettik ve onların da onayı ile bebek yaklaşık 16 günlükken kök hücre tedavisi verdik" dedi.Â
'Ä°KÄ° AY BOYUNCA SOLUNUM CÄ°HAZINDAN AYIRAMADILAR'
Kök hücre tedavisi öncesi bebeÄŸin çok ciddi oksijen ihtiyacı olduÄŸunu ve 65 gün boyunca solunum cihazından ayıramadıklarını kaydeden Dr. Cebeci, "Kök hücre tedavisi sonrası bebeÄŸin yaklaşık 2’nci ayında solunum cihazından ayırmayı baÅŸarabildik. Sonrasında yine oksijen desteÄŸi devam etti. Ama ÅŸu an 137’nci gününde, nazal oksijen desteÄŸi ile eve gidebilecek duruma kadar geldi. Bu kadar erken haftada, bu kadar düşük doÄŸum ağırlıklı olan bir bebekte tabii ki, bu noktaya gelebilmek bizim açımızdan çok sevindirici bir durum. Çünkü bu bebeklerin mortalitesi (ölüm riski) çok çok yüksek, yaklaşık yüzde 70-80 civarında. Rabia da 137 gününün 60-65 gününü solunum cihazına baÄŸlı olarak geçirdi. En büyük baÅŸarımız, bu tedavi sayesinde cihazdan ayırıp ailesine kavuÅŸturabilmemiz oldu. Bundan sonraki bakım ve tedavi gereksinimlerini ailesinin yanında geçirebilecek düzeye kadar geldi" diye konuÅŸtu.Â
'SADECE BELLÄ° DRUJLARDA UYGULANABÄ°LÄ°R'
Kök hücre tedavisinin her yenidoÄŸan bebekte uygulanamadığını ancak bazı durumlarda bu tedavi ile baÅŸarılı sonuçlar alınabildiÄŸini anlatan Dr. Cebeci, ÅŸu bilgileri verdi: "Çok ciddi ağır akciÄŸer problemleri olan bebeklerde, akciÄŸer geliÅŸimi daha tamamlanamamış halde doÄŸmuÅŸ bebeklerde, bu geliÅŸimi dış ortamda saÄŸlayabilmesi için verilebiliyor. Bunun dışında çok ciddi kafa içi kanamaları olan (introventriküler kanaması olan) bebeklerde denenebiliyor ve yeni yeni de bağırsak problemleri olan bebeklerde kullanımı yaygınlaÅŸmaya baÅŸladı. Belki de bu bebeklerin yaÅŸam ÅŸansı açısından bir avantaj saÄŸlamış olduÄŸunu düşünüyoruz. Çünkü diÄŸer var olan, bilimsel olarak da kanıtlanmış tüm destek tedavilerini bebeÄŸe saÄŸlamamıza raÄŸmen sonuç alamadık."Â
'NE VERÄ°CÄ° NE DE ALICI BEBEÄžE ZARARI YOK'
YenidoÄŸan tedavisinde kullanılan kök hücrelerin bebeÄŸin kendi kanından deÄŸil, zamanında doÄŸmuÅŸ bebeklerin kordon kanından temin edilerek bazı iÅŸlemlerden geçirilmiÅŸ ÅŸekilde hazır olarak "kordon kanı bankalarından" temine edildiÄŸine de iÅŸaret eden Dr. Cebeci, sözlerini şöyle noktaladı: "Daha önceden hazırlanmış ve miyadında doÄŸan bebeklerin göbek kordonundan elde edilen mezenkimal kaynaklı kök hücreler doku ortamında artırılarak çoÄŸaltılıyor. Hazır halde bu bankalardan temin ediliyor. Biz de bunu hem damar yolundan hem de akciÄŸere direkt olarak veriyoruz. Bunlar öncül hücreler aslında. Daha akciÄŸer geliÅŸimini tamamlayamamış olan dokularda öncül hücre olarak o hücrelerdeki geliÅŸimi destekliyor ve akciÄŸeri iyileÅŸtiriyor. Zaten bu kök hücreler, donör ailelerin onamı ile alınıp doku bankasında saklanıyor. Biz de alıcı olarak bebeÄŸin ailesinden onam alıyoruz. Bağışlanan mezenkimal kök hücrelerin kaynağı kord (göbek kordonu) olduÄŸu için bunun ne verici bebeÄŸe ne de alıcı bebeÄŸe herhangi bir zararı yok."Â
Â
Â