10.02.2021 - 02:49 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr BBC TÜRKÇE
Eski ABD Başkanı Trump'ın azil süreci, gözleri yeniden Washington'a çevirdi ve tüm dünya tarihe tanıklık etti. Trump'ın azledilme talebinin Anayasa'ya uygun olup olmadığı oylandı.
Demokratların çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisi'nde hazırlanan iddianamede Trump'a iki suçlama yöneltiliyor. Bunlardan ilki seçimlerde usulsüzlük yapıldığına dair asılsız ve temelsiz iddialarda bulunmak. İkincisi de Kongre baskınında oynadığı iddia edilen rolle ilgili "isyana teşvik".
Savcıların 200'den fazla kişi hakkında federal suçlardan dosya hazırladığı bildirildi. Duruşma, baskın görüntülerinin yayınlanmasıyla başladı .
Baş azil yöneticisi Jamie Raskin, oğlunu gömdükten bir gün sonra 6 Ocak'ta yaşanan travmayı anlatırken boğazı düğümlenerek "O gün insanlar hayatını kaybetti. Bizim geleceğimiz bu olamaz" dedi.
Senato, 56'ya 44 oyla azil davasının Anayasa'ya uygun olduğuna karar verdi. Bu kararla birlikte Trump aleyhine geniş kapsamlı bir davanın yolu açılmış oldu.
Trump'ın avukatı, "Hepimiz neden buradayız aslında biliyoruz. Trump'tan korktuğunuz ve karşınızda rakip olarak görmek istemediğiniz için buradayız. Bunu herkes biliyor ama kimse dillendirmiyor" dedi.
Senato'daki yargılama süreci tarihi olarak nitelendiriliyor. Zira ilk kez görev süresi dolan bir Başkan azil talebiyle Kongre'de yargılanıyor.
Senato'daki yargılama süreci genel olarak hukuki olmaktan çok siyasi olarak görülüyor. Yargılamanın sonunda yapılan oylamada Trump'ın suçlu bulunabilmesi için 100 sandalyeli Senato'da üyelerin üçte ikisinin bu yönde oy kullanması gerekiyordu.
Trump'ın suçlu bulunması halinde, kamu görevlerinden men edilmesi için bir başka oylama daha yapılması mümkün.
Çarşamba günü ABD saati ile öğlenden itibaren taraflara kendi argümanlarını sunmaları için 16 saatlik bir süre verilecek.
Görgü tanıklarının dinlenip dinlenmemesiyle ilgili oturum düzenlenip bunun oylamaya sunulması ihtimali de bulunuyor.
Senato, Yahudilerin Şabat günü olmasından dolayı Cuma akşamından Cumartesi akşamına kadar oturumlara ara vermeyi planlıyor.Yargılama sürecinin ne kadar süreceği bilinmiyor.
Ancak Demokratlar sürecin hızlı bir şekilde işlemesini ve tamamlanmasının ardından Başkan Joe Biden'ın pandemi nedeniyle getirilen finansal yardım paketi başta olmak üzere yapmak istediği yasal düzenlemelerle ilgili süreçlerin baştılmasını istiyor.
İddia makamı konumundaki Demokratlar, Trump'ın Kongre saldırısından şahsen sorumlu olduğunu ve cezalandırılması gerektiğini öne sürüyor.
Yargı öncesi hazırlanan yazılı bilgilendirme notunda, Trump'ın seçimin sonuçlarını kabul etmeyi defaatle reddetmesinin "korumak için yemin ettiği cumhuriyete karşı isyana teşvikin" yolunu açtığı ifade ediliyor.
Trump'ın açıklamalarının 6 Ocak günü yapılan "kontrolsüz" gösteriyi her an patlamaya hazır bir barut fıçısına dönüştürdüğünü savunuyorlar.
Demokratlar, "öfkeli kalabalığın" Trump tarafından çakılan bir kıvılcımla "şiddete başvurmaya hazırlandığı" tezini bizzat eski başkanın açıklamalarında kullandığı sözler ve Kongre baskını sırasında çekilmiş görüntüler ile kanıtlamaya çalışacak.
Bilgi notunda, "Kanıtlar ortada… Başkanlık seçimlerinin sonuçlarını değiştirmeyi amaçlayan diğer girişimleri başarısız olunca eski Başkan Trump da Kongre binasına yönelik saldırıyı kışkırttı" ifadeleri yer alıyor
Ayrıca, artık görevde olmamasına karşın Trump'ın "ilk gününden son güne kadar görevde olduğu süre boyunca gösterdiği davranışlardan dolayı hesap vermesi" gerektiği vurgulanıyor.Demokratlar, eski başkanın ömür boyu kamu görevinden men edilmesini de istiyor.
Trump'ın avukatlarının yargılama öncesi hazırladığı bilgi notunda, taraftarlarının Kongre'yi kendi rızalarıyla bastıkları belirtiliyor.
Avukatları, Trump'ın baskın öncesi yaptığı konuşmanın kışkırtıcı olmadığını öne sürerek, "savaş" çağrısının gerçek değil, mecazi anlamda alınması gerektiğini vurguluyor.
Bilgi notunda, "Bu sözleri bağlamından kopartıp 'isyanı kışkırtmak' olarak nitelendirmek, Sayın Trump'ın taraftarlarına 'seslerini duyulmasını' 'barışçıl bir şekilde' sağlamaları gibi ifadeler kullandığı konuşmasının diğer bölümlerini tamamen gözardı etmek anlamına geliyor" ifadeleri yer alıyor.
Avukatların savunmasının bir diğer bacağını da Trump'ın artık görevde olmamasından dolayı bu yargılama sürecinin anayasaya aykırı olduğu tezi oluşturuyordu.Bu teze göre, Trump artık sıradan bir vatandaş olduğu için başkan olarak görevden alınması mümkün değil.
Trump'ın savunma ekibi, bu yargılama sürecini "siyasi bir tiyatro" ve "siyasi bir rakibi ve azınlık partisini susturmayı" amaçlayan "arsızca hazırlanmış siyasi bir oyun" olarak nitelendiriyor.
Görevden ayrılmış bir başkan hakkında azil süreci işletilmesinin ABD tarihinde bir örneği olmadığı gibi Anayasa'da da bu konuda açık bir hüküm yok.
Başkan Richard Nixon hakkında başlatılan azil süreci, Nixon 1974 yılında görevi bıraktığında son bulmuştu.Dolayısıyla Trump azil yargılamasının Anayasa'ya aykırı olduğunu söyleyerek Anayasa Mahkemesi'ne başvurabilir.
Ama daha önce Başkan olmasa da bazı hükümet görevlileri hakkında görevden ayrıldıktan sonra azil süreci işletilmişti.