18.02.2021 - 11:02 | Son Güncellenme:
Cihat Aslan
Son dakika haberine göre, Sağlık Bakanlığı’nın hafta sonu Kovid-19 aşı randevu aralığını 10 dakikadan 5 dakikaya indirmesinin ardından dün bazı illerde Aile Sağlığı Merkezleri’nde (ASM) yoğunluk yaşandı. Bakanlık tekrar 10 dakikada bir randevu sistemine geçse de, yığılma önlenemedi.
Bekleme salonu dahi olmayan ASM’lerde aşı olmak isteyen vatandaşlar, uzun süre kuyrukta beklemek zoruna kaldı. ASM’lerin içinde bekleyişlerin başlaması da kapalı alanlarda riskli görüntüler oluşturdu. ASM hekimleri ve personeli ise, yeterli sayıda çalışan olmamasından yakındı.
Küçükçekmece’de görevli aile hekimi Hakan Karabulut, “Aşıların barkod sistemi var. Randevu aldıktan sonra bakanlıktan onam formunun onaylanması gerekiyor. MHRS’den randevu alanların onam formu onaylanmış oluyor ancak 182’den randevu alanların çoğunda olmuyor.
Bilgilerin girilmesi de epey zaman alıyor. Bazen yoğunluktan sisteme girilemiyor. Aşıdan sonra da tıbbi açıdan yarım saat tutmamız gerekiyor. ASM’lerde bekleme alanları çok fazla yok. İnsanları Kovid 19’dan korumaya çalışırken bu kalabalık alanlarda bulaştırabilir” dedi.
Maltepe’de görevli aile hekimi Ali Köme de şunları söyledi: “10 dakikada bir açılan randevularda ne kadar hızlı aşılarsanız aşılayın aşılanan kişinin bir bekleme süresi var. O bekleme süresi yığılmalara sebep oluyor. Her yeni gelenle bekleyen sayısı artıyor. Öğleden sonramız inanılmaz yoğun. Randevu aralıklarının en az 15 dakika olması gerekiyor.”
Zeytinburnu’nda görevli aile hekimi Dr. Serhan Orkun Ocak, kişinin sadece randevu almasının yeterli olmadığını belirterek, “Kişiye bir aşı yapıldığı için mevzuatta ‘Bu iğne yapılmasını kabul ediyorum’ onamı gerekiyor. Bu onam elektronik olarak yapılıyor. Tabi yaşlı hastaların çoğu bu onamı vermeden geliyor.
Kendi telefonlarımızdan onam kodunu kişinin cep telefonuna yolluyoruz. Geçen gün bir yaşlı amca geldi. SMS deposu dolduğu için onamı gelmedi yapamadık. Mutasyonlu virüs bu kadar yangınken ASM’leri bulaş merkezlerine çevirmemek lazım” ifadelerini kullandı.
Ataşehir’de aile hekimi Esin Ayfer Çulha da şunları söyledi: “40 metrekarelik bekleme salonumuz var. Bugün 120 aşılama yapmamız gerekiyor. Bebek aşısı, gebe izlemleri, poliklinik hizmetlerimiz de bir taraftan devam ediyor. Yoğunluğu kaldıracak herhangi bir aşı odamız yok.”
Öte yandan Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu (AHEF) 2. Başkanı Hacı Yusuf Eryazğan, Kovid-19 aşılamasında bazı illere gönderilen enjektörlerde sorunlar yaşandığını söyledi. Gönderilen her 100 enjektörden 30’unda problem çıktığı bilgisinin iletildiğini belirten Eryazğan, “Bu noktada görüşlerimizi ve geri bildirimlerimizi bakanlığımıza ilettik. Çözümünü bekliyoruz” dedi.
Milliyet’e konuşan Eryazğan, 15 yıldır süren sistemde, aşı enjektörü ve aşı atık kutusunun aşı ile birlikte il müdürlükleri aracılığıyla aile hekimlerine dağıtıldığını ve bunca yıl bu konuda sıkıntı yaşanmadığını ifade etti. Eryazğan, “Kovid-19 aşısında ise bazı problemlerle karşı karşıyayız. Bazı illerde enjektörlerde sorun var” dedi.
Bu illerin Manisa, Edirne, Şanlıurfa, Çanakkale, Malatya, Bursa, Bolu ve Muş olduğunu aktaran Eryazğan, “Bazı illerde enjektör dağıtımında, bazı illerde ise enjektörün kendisinde sorun var. Aşı enjektörünün uç kısımındaki tıkanıklıktan dolayı çalışmadığı, gelen 100 enjektörden 30’nun problemler çıkarttığı bilgisi tarafımıza iletildi” diye konuştu.
Bakanlık ile daha önce yaptıkları görüşmelerde enjektör, aşı atık kutusu gibi lojistik hizmetlerde sıkıntı çekilmemesi için uygulamalar yaptıklarını söyleyen Eryazğan, şunları kaydetti:
“Ama şu anki durumda aşı enjektörünün bir kısmının çalışmadığını, bunun da aşı hijyenini etkilediğini düşünüyoruz. Aşı belirli bir hijyen noktasında belirli kurallara göre yapılması gereken bir konu. Enjektörü sürekli değiştirerek aşının çekilmesi çok doğru değil.
Bu noktada görüşlerimizi ve geri bildirimlerimizi bakanlığımıza ilettik. Çözümünü bekliyoruz. Ayrıca aşı atık kutusu ve aşıyla ilgili çıkan tıbbi atık malzemelerinin, tıbbi atık kutularının dağıtılmasında da tüm ülke genelinde problem var.” (AYKUT YILMAZ)
Öte yandan DSÖ, aşılamanın da etkisiyle dünya genelinde son bir haftada yeni vakalarda yüzde 16, ölümlerde ise yüzde 10 düşüş yaşandığını açıkladı. İsrail ve İngiltere de aşılamanın başlamasından bu yana vaka ve ölüm oranlarının azaldığını duyurdu. Peki Türkiye’de durum ne? Bilim Kurulu üyeleri yanıtladı.İngiltere’de aşılamanın, ülkede en yaşlı ve virüsten en çok etkilenenler arasında ölümleri azalttığı belirtildi.
Ölümlerdeki azalma 20-64 yaş grubunda yüzde 47, 65-79 yaş grubunda ise yüzde 51 oldu. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ise geçen hafta yeni COVID-19 vakalarının yüzde 16 azalarak 2.7 milyona indiğini, ölümlerin de yüzde 10 azalarak 81 bin olduğunu açıkladı. Halkının yüzde 78’ini aşılayan İsrail’de de benzer sonuçlar bulunuyor. Hürriyet gazetesinden Meltem Özgenç'in haberine göre, Türkiye’deki durumu Bilim Kurulu Üyeleri anlattı.
Prof. Dr. Sema Kultufan Turan: İngiltere’deki son açıklamalar ileri yaş grubunda aşılama sonrası ölüm oranlarının azaldığını, aşıların özellikle bu grupta ölümü azaltmak açısından yararını gösterdi. Bizde şu ana kadar 5 milyondan fazla kişi aşılandı.
Son aylarda hastaneye başvuruların azalmasında hem tedbirlerin hem de aşının etkisi olduğu düşünülüyor. Bu nedenle şu an kullanmış olduğumuz aşının devamlılığının sağlanması, halkımız için çok yararlı olacaktır. Aşımız etkili ve sonuçlarının da olumlu yönde olduğunu görüyoruz.
Prof. Dr. Levent Akın: Şu anda aşılama oranı 5 milyonu buldu. Bu rakam 15-20 milyonu aştığı zaman rahatladığımızı göreceğiz. Eldeki araştırma sonuçları Sinovac aşısının işe yaradığı konusunda önemli bilgi veriyor.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), geçen hafta yeni vakaların yüzde 16 azalarak 2.7 milyona indiğini, ölümlerin de yüzde 10 azalarak 81 bin olduğunu açıkladı. DSÖ’nün dünya üzerinde belirlediği altı bölgeden beşinde iki haneli rakamlardan oluşan bir azalma olduğu, sadece Doğu Akdeniz bölgesinde yüzde 7’lik bir artış yaşandığı kaydedildi.
DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, "4 Ocak haftasında 5 milyondan fazla vaka bildirilirken, bu sayı 8 Şubat’ta başlayan haftada 2.6 milyona kadar, neredeyse yarı yarıya düştü” diye konuştu.
Guardian gazetesinin yaptığı analize göre de İngiltere'de COVID-19’dan ölümler, en yaşlıların üçte birinin aşılanmaya başladığı 24 Ocak’tan bu yana 80 yaş ve üzerindekilerde yüzde 62 düştü. Ölümlerdeki düşüş 20-64 yaş arasında yüzde 47, 65-79 arasında yüzde 51 oldu. İngiltere’de 15.5 milyon kişiye ilk doz aşı yapıldı.