04.01.2025 - 14:19 | Son Güncellenme:
Film izlerken duymuş olduğunuz, bir dalganın kıyıya vuruş sesi aslında bir kovadaki suyun dökülmesi olabilir ya da kırılan kemiklerin sesi, ezilmiş sebzelerden geliyor olabilir. Bir canavarın kükreme sesinin arkasında ise şişirilmiş bir balon yatıyor olabilir. İşte tüm bu yaratıcı süreçlerin arkasında, Foley sanatçısı adı verilen, adeta hayal gücüyle donatılmış bir profesyonel bulunuyor. Foley sanatçıları, izleyicilere gerçeğe en yakın deneyimi, ses kalitesini sunmak için sıradan nesneleri ve günlük malzemeleri kullanarak benzersiz ses efektleri var ediyorlar. Peki, ama nasıl?
Foley sanatçıları, bir filmde eksik olan, ihtiyaç duyulan ya da kayıt sırasında net bir şekilde duyulmayan sesleri üretmekle görevli kişilerdir. Örneğin, bir karakterin yürüyüş sesini oluşturmak için farklı ayakkabılar ve yüzeyler kullanırlar. Kar üzerine yürüyüş hissini vermek için nişasta ya da kum kullanabilirler. Kapı gıcırtısından su şırıltısına kadar birçok ses, tamamen onların yaratıcılığa kalmış bir şekilde üretilir.
Bir korku filmi için çatlayan bir kemiğin sesi mi lazım? Yine devreye Foley sanatçılarının yaratıcılığı girer. Ezilmiş marul, sert kereviz sapları ya da dondurulmuş çubukların kırılması ve daha birçok şey bu seslerin yaratılmasında kullanılabilir. Mesela fırtınalı bir gece oluşan o uğultu için mikrofona doğru yakınlık ve netlikte üflemek ya da plajda yürüyen birisinin ayak seslerini oluşturmak için kum havuzundan geçmek, bilinen yöntemlerden sadece birkaçıdır. Her bir foley sanatçısı kendi yaratıcılığını kullanarak daha farklı yöntemler geliştirir.
Tabii ki, her ses, sadece fiziksel malzemelerle, manuel yollarla üretilmez, üretilemez. Günümüz teknolojileri Foley sanatçılarının yeteneklerini daha da ileri seviyelere taşıyor. Çeşitli bilgisayar programları ile sesleri yavaşlatabiliyor, hızlandırabiliyor veya bir ses kullanılarak tamamen yeni bir ses yaratılabiliyor. Örneğin, bir uzay gemisinin motor motor veya lazer, dijital olarak düzenlenmiş bir elektrik süpürgesi ya da araba sesi olabilir.