22.08.2024 - 15:51 | Son Güncellenme:
Bir Gökdoğan kuşu saatte 360 km hıza çıkabilir. Bir çita saatte 110 km hızda koşabilir. Bir yelken balığı ise saatte 110 km hızda yüzebilir. Formula 1 araçları ise saatte 400 km hızlara ulaşabilir. Tüm bunlar oldukça hızlı gözükebilir. Ancak şimdi saniyede tam 300.000 kilometre yol alan bir şeyi düşünün! İşte, bu ışığın hızıdır. Evrendeki en hızlı şey olan ışık, saniyede yaklaşık 300 bin kilometre yol alır ve bu hızla bir yıl boyunca yolculuk yaptığında, muazzam bir mesafe kat eder.
Bir yılın 365 gün olduğunu biliyoruz. 365 gün ise yaklaşık 31 milyon saniyeye eşittir. Işık bir saniyede 300 bin kilometre yol aldığına göre, bir yıldaki saniyeler ile çarptığımızda, yaklaşık 9,46 trilyon kilometreye ulaşıyoruz! İşte bu devasa mesafe, bir ışık yılı olarak adlandırılıyor. Yani, aslında bir ışık yılı ışığın bir yılda kat ettiği o muazzam mesafedir.
Evren o kadar büyük ki, içindeki mesafeleri kilometre ile ölçmek neredeyse imkânsız hale geliyor. Sürekli olarak genişlemesinin dışında, evrenin boyutunun sonsuz olduğu da düşünülüyor. Milyarlarca yıldız, galaksi ve gök cismi arasındaki uzaklıklar o kadar büyük ki, bu mesafeleri anlamak ve ifade etmek için ise farklı bir ölçü birimine ihtiyaç duyuluyor. İşte bu noktada, ışık yılı kavramı devreye giriyor.Evrende bu kadar büyük mesafeleri kilometre ile ölçmek yerine ışık yılı kullanmak, bilim insanlarına daha anlaşılır ve yönetilebilir bir ölçüm sistemi sağlar. Örneğin, Güneş sistemimize en yakın yıldız olan Proxima Centauri, Dünya'dan yaklaşık 4,24 ışık yılı uzaklıktadır. Eğer bu mesafeyi kilometre ile ifade etmeye kalksak, sayılar o kadar büyük olurdu ki anlamak ve üzerinde çalışmak oldukça zorlaşırdı.
Işık hızı, evrendeki en yüksek hız kabul edilir. Şu anki bilgilerimize göre hiçbir şey bu hızdan daha hızlı gidemez. Bilim insanları, ışık hızını aşmanın mümkün olup olmadığını merak ediyorlar ancak şu an için bu bir sır olarak kalmaya devam ediyor.
Işık yılı sayesinde, evrenin ne kadar eski olduğu bile öğrenilebilir. Uzak yıldızlardan gelen ışık, bize onların çok ama çok uzun zaman önce var olduğunu gösterir. Bu yüzden ışık yılı, sadece uzaklık değil zaman hakkında da bilgi verir.