Kredi almanın püf noktaları!

Artık, mortgage'i bilmeyenimiz yok gibi. 'İpotekli konut kredisi' ya da bir diğer deyişle 'kira öder gibi ev sahibi olmanın kapısını açan anahtar.' Ama, pek çoğunuzun kafasındaküresel krizin tam da ABD'de ödenmeyen mortgage kredilerinden kaynaklandığını düşünmek de çekimser kılıyor sizi. Bizce hiç düşünmeyin. Bu işin de altın kuralları var. Uzman Nejat Özonay, hayalinizdeki eve kira öder gibi sahip olabilmek, ama daha da önemlisi ödemelerinizde herhangi bir sorun çıkmaması için 10 altın kuralı yazdı

1-ÖDEME KABİLİYETİNİZİ BELİRLEYİN

Genelde ilk işlem konut seçiminin yapılması olur. Gözünüzün ideal konutta olması, çoğu zaman finanse edemeyeceğiniz bir kredinin peşine düşmenize neden olur. Bu nedenle konut arayışına başlamadan önce kişinin kendi ödeme kabiliyetini belirlemesi gerekir. Her ay sıkıntıya düşmeden ödeyebileceğiniz tutarı tespit etmek, konut alım sürecinin en önemli ayaklarından birisidir…

2-KREDİ TUTARINIZI TESPİT EDİN

Aylık sıkıntıya düşmeden ödeyebileceğiniz tutarı bulmak,alabileceğiniz kredi tutarını da belirlemenizi sağlayacaktır.Yaklaşık olarak alınabilecek kredinin aylık taksiti, gelirin yüzde 40’ından mevcut kredi taksitlerinin çıkarılmasıyla bulunur. Nihai tutara giderken, vade ve fiyatlamanın etkisi büyük olacaktır. Yaklaşık tutarın kesinleşmesi ise ileriki adımlarda olacaktır. Bankanın kredi kararı ise kişinin ödeme kabiliyetine bağlı olarak kredi geçmişi incelendikten sonra verilecektir.

3-ALBENİYE KAPILMAYIN, FİNANSE EDEBİLECEĞİNİZ KONUTU BULUN

Artık, alabileceğiniz kredi tutarını yaklaşık olarak biliyorsunuz. Sahip olduğunuz likiditeyle birlikte finanse edebileceğiniz değerdeki konutu aramaya başlayabilirsiniz. Bankaların, genelde konutun değerinin yüzde 70-75’ine kadar kredi verdiğini unutmayın. Çeşitli durumlarda bu oran aşağıya gidebileceği gibi, kişinin kredibilitesine bağlı olarak daha yüksek oranlarda kredi almak da mümkün olabilir.

4-BULDUĞUNUZ KONUT KREDİ VERİLEBİLİR ÖZELLİKLERE SAHİP Mİ, ARAŞTIRIN

Kredi kullanım aşaması öncesinde banka tarafından konuta ekspertiz raporu düzenletilir. Bu rapor sayesinde konutun herhangi bir aykırılığa sahip olup olmadığını, piyasa değerini öğrenebilirsiniz. Bu aşamadan çok daha önce konut araştırması yaparken aday konutun herhangi bir sorununun olup olmadığını öğrenmek size zaman kazandıracaktır. Bunun dışında, ekspertiz raporuyla konutun krediye uygun olmadığını öğrenmek ise fazladan bir ekspertiz raporu ücretine mal olacaktır.

5-BANKALARI DOLAŞIN, FİYATLAMA ALIN

İlk gittiğiniz bankadan piyasanın en iyi fiyatlamasını almanız normalin üzerinde bir talih olacaktır. Bu nedenle farklı yaklaşımlardaki birkaç bankaya gidip bilgi almanız doğru olacaktır. Örneğin biri kamu bankası, biri piyasa lideri (ilk 4 bankadan birisi), biri de orta sıralarda biraz daha küçük ölçekli olan 3 farklı bankadan fiyatlama alın. Fiyatlamayı farklı vade ve ürünler için almayı unutmayın.

6-SEÇENEKLER SINIRSIZDIR, SİZ İHTİYACINI DOĞRU TESPİT EDİN

Konut kredi çeşitlerinin size sınırsız seçenek sunduğunu unutmayın… Gelir yapınıza, gelecekte beklediğiniz gelirlere ya da bitecek mevcut kredi gibi ödemelerinize uygun yapıda bir ürün seçmeye çalışın… Bu şekilde erken kapama ihtiyacını elimine eden, ileride ödemelerde sorun yaşanmasını önleyecek kredi yapısına sahip olmak mümkün olacaktır.

7-BANKALARIN FİYATLAMALARININ YANI SIRA UYGULAMA ALIŞKANLIKLARINI DA KIYASLAYIN

Farklı ürünlerin farklı fiyatlamaları hangisinin avantajlı olduğuna karar vermenizi zorlaştırabilir. Tüm fiyatlamaları ve masrafları öğrenin… Karar vermeye çalıştığınız tüm kredi türleri için ödeme planı alın. Masrafları ve ödeme planını birlikte kıyaslayın. Toplam maliyet oranlarını kıyaslayın. Kullanım sırasında çıkacak masraflar dışında kullanım sonrasında çıkacak masrafları da öğrenin. Kredinin sonlanmasıyla ipotek kaldırma işlemine kadar karşınıza çıkabilecek tüm masrafları öğrenin.

8-BİLGİ FORMUNU ALIN, İKNA EDEMEDİĞİNİZ AN ALTERNATİFİNİZ DE OLMALI

Bankalar kredi kullanımından en az bir gün önce size standart bilgilerin yazıldığı bir bilgi formu vermek zorundadır. Bu formda hayat ve konut sigortalarının yapılmasının zorunlu olmadığı gibi maddelerin bulunduğunu unutmayın. Bazı bankalar yasal hakkınız bulunmasına rağmen,kendi şartlarını uygulamaya çalışabilir. Bankayı ikna etmekte başarılı olamadığınız durumda alternatif beklettiğiniz başka bir banka olmalıdır. Size zorluk çıkaran bankaya asıl kaybedenin kendisi olacağını hissettirmeniz gerektiğini unutmayın.

9-REFİNANSMAN VE YENİDEN FİYATLAMA FIRSATLARINA DİKKAT KESİLİN

Kullanım sonrasında oranlar birkaç baz puan düştüğünde üzülmeyin… Refinansmanın o kadar uğraşa değmesi için yaklaşık minimum 20 baz puan düşmesi gerektiğini unutmayın. Refinansman fırsatı çıktığında ilk önce bankanızla yeniden fiyatlama için görüşün. Bankanızla oran iyileştirme yapmak çoğu zaman en avantajlı, masrafsız işlem olarak ortaya çıkar. Diğer yandan, bankanızın yeniden fiyatlandırma yapmak zorunda olmadığını unutmayın. Buna karşılık olarak sizin istediğiniz bankaya gitme hakkınız olacaktır. Bu arada başka bankaya gitmeniz halinde sizden yüzde 2'ye varan ceza komisyonu sizden tahsil edilebileceğini bilin.

10-TAKSİTLERİNİZİ SAKIN ATLATMAYIN

Üst üste iki taksitinizi ödememeniz temerrüt hali oluşturacaktır. Üçüncü taksit geciktiğinde geri dönüşü olamayabilecek takip sürecinin başlayacağını unutmayın. Bankalar genelde krediyi kat ettikten sonra eski yapısına dönüştürmezler. Bu durumda konutunuzun, değerinin yüzde 40’ına kadar düşük bedelle satıldığını görebileceğiniz bir süreç yaşayabilirsiniz. Takibe gitmeyecek kadar küçük geciktirmelerinizden dahi zarar görebilirsiniz. Tüm ödeme gecikmelerinin kredi kaydınıza geçtiğini, başka bir krediye başvurduğunuzda karşınıza çıkacağını unutmayın…

Nejat Özonay