Fiil Ehliyeti Nedir?

Hukuki bir terim olan fiil ehliyeti, Medeni Kanuna göre bazı şartları taşıyan kişiler için kullanılan aktif bir ehliyet türüdür.

Fiil ehliyeti şartları

Medeni Kanun’un 9, 10, 11 ve 12. maddeleri ile kimlerin fiil ehliyetine sahip olduğu açıklanmıştır. Hukuki bir durum karşısında ayırt etme yetisi bulunan, ergin olan bir kişi ile fiilleri bakımından kısıtlı ve ayırt etme yetisi bulunmayan kişilerin durumları farklıdır. Kanunda belirtilen şartları taşıyan bir kişinin eylem ve işlemleri ile lehine hak, aleyhine borç yaratabilmesi iktidarına fiil ehliyeti adı verilir. Aktif bir hak olarak fiil ehliyeti şartları erginlik ve ayırt edebilme yetilerine sahip olmak gibi şartlara sahiptir.

Fiil ehliyeti ne zaman başlar?

Kanuna göre fiil ehliyetine sahip olan bir kişi, fiilleri neticesinde hak edinebileceği gibi borç da yüklenebilir. Kısıtlılığı bulunmayan, ayırt etme yetisine sahip her ergin kişi fiil ehliyetine sahiptir. Kanuna göre ergin olmak 18 yaş doldurulduktan sonra başlar. 15 yaşını doldurmuş olan küçükler, velisinin izni ve kendi arzusu ile mahkeme kararı ile ergin kılınarak fiil ehliyetine sahip olabilir.

Fiil ehliyeti türleri

Fiil ehliyeti açısından gerçek kişiler tam ehliyetliler, sınırlı ehliyetliler ve sınırlı ehliyetsizlikler olarak sınıflandırılır. Fiil ehliyeti şartlarının tümüne sahip kişiler tam ehliyet sahibidir. Hukuki işlemleri başka birinin iznine muhtaç olmadan kendi fiilleri ile yapabilir, hak edinebilir ve borç yüklenebilirler. Tam ehliyet sahibi olmalarına rağmen, çeşitli nedenlerden ötürü ehliyetleri belirli durumlar için sınırlandırılmış kişiler sınırlı ehliyete sahiptir. Ergin olma ve ayırt etme özellikleri bakımından kısıtlı olmamakla birlikte, hukuki işlemler bakımından sınırlıdırlar. Sınırsız ehliyette, fiil ehliyeti için aranan şartların tamamına sahip olamamak söz konusudur. Kural bakımından bu kişiler fiil ehliyetine sahip değildir. Ancak bu kişiler kanun ile tamamen ehliyetsiz olarak da tanımlanmamıştır. Ayırt etme gücüne sahip ancak erginlik koşulunu taşımayan kişiler bu kapsamda değerlendirilir.