Tapuda büyük dönüşüm başladı

Başta İstanbul olmak üzere riskli binaların çökmesi sonucu peş peşe yaşanan faciaların tekrarlanmasını önlemenin yanı sıra çevre, şehircilik ve gayrimenkul alım satımı alanlarında önemli düzenlemeler içeren kanun, Meclis’te kabul edildi.

TBMM Genel Kurulu’nun önceki geceki mesaisiyle benimsediği Tapu Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile getirilen belli başlı yenilikler şöyle:

Yeni dönem başlıyor

- Taşınmaz mülkiyetinin devrini amaçlayan sözleşmeler, tarafların farklı tapu müdürlükleri veya yurt dışında bulunmaları halinde, taraf iradeleri resmi görevliler tarafından ayrı ayrı alınarak tamamlanabilecek.

- Tapu işlemlerine fotoğraf yapıştırılması düzenlemesi, bürokrasinin ve kırtasiyeciliğin azaltılması amacıyla yürürlükten kaldırılacak.

2/B satışına yıl sonuna kadar devam

- Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’nda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılamayacak.

- 2/B alanlarında bulunan taşınmazlar ile Hazine’ye ait tarım arazilerinin satışına ilişkin başvuru süresi 16 Aralık 2019’a kadar uzatıldı.

- 2/B taşınmazlarında kayıt maliki ve kullanıcı çakışması nedeniyle satın alma ve iade hakkından yararlanamayanlara, 31 Aralık 2020’ye kadar başvuruda bulunmaları halinde durumlarına göre eş değer 2/B arazisi verilebilecek.

- Satılan tarım arazilerinin satış tarihinden itibaren 30 yıl içerisinde 1/5000 veya 1/1000 ölçekli imar planında tarım dışı amaca ayrılması halinde, güncel satış bedeli ile satış tarihinden itibaren TÜFE oranında artırılarak güncellenen bedel arasındaki fark, son kayıt malikinden tahsil edilecek. Bu süre içerisinde tarım arazilerinin 3 yıl aralıksız olarak tarımsal amaçla kullanılmaması halinde, satış işlemi iptal edilerek, taşınmaz resen Hazine adına tescil edilecek ve ödenen bedel faizsiz olarak kayıt malikine iade edilecek.

Yapı kayıtta süre uzatımı var mı?

- İmar barışına başvurarak yapı kayıt belgesi alanlar bu taşınmazların kendilerine satılması için 31 Aralık 2019’a kadar başvuruda bulunabilecek. Taşınmazlar, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından rayiç bedel üzerinden doğrudan satılacak.

- Yapı kayıt belgesi alınan taşınmazların satışa konu edilen kısımlarından yapı kayıt belgesi tarihi ile satış tarihi arası için ecrimisil alınmayacak. Tahakkuk ettirilen ecrimisiller terkin edilecek ve ecrimisil satış bedelinden mahsup edilecek.

Metruk binaları kim yıkacak?

- Metruk yapılar ile bir kısmı veya tamamının yıkılacak derecede tehlikeli olduğu belediye veya valilik tarafından tespit edilen yapıların sahiplerine ve kiracılarına bu yapıların izalesi ve tahliyesi için belediye veya valilikçe 3 gün içinde tebligat yapılacak. İdarece belirlenen süre içinde yapı sahibi tarafından tehlikeli durumun ortadan kaldırılmaması halinde, tehlikenin giderilmesi veya yıkım işleri belediye veya valilikçe yapılacak.

Riskli yapıların durumu ne olacak?

- Yıkılacak derecede riskli olan yapıların bulunduğu alanlarla, ağır hasarlı yapıların dönüşümünde maliklerin muvafakati aranmayacak.

- Riskli olarak tespit edilen yapıların listesi muhtarlıkta iki gün süreyle ilan edilecek.

- Yapıların bakanlıkça verilen süre içinde tahliyesi mecburi olacak. Aksi halde tahliye-yıkım için polisten destek alınacak.

- Uygulama alanı içindeki taşınmazlarla ilgili sözleşmeler taraflarının muvafakati aranmaksızın feshedilecek.

Boş araziye açık otopark

- Düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların dağıtımı sırasında alınacak düzenleme ortaklık payları, yüzden 40’tan yüzde 45’e çıkacak. Düzenleme ortaklık payları, düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların, düzenlemeden önceki yüzölçümlerinin yüzde 45’ini geçemeyecek.

- Belediye ve mücavir alanlar içinde veya dışındaki iskan dışı alanlarda yapılacak tarımsal amaçlı seralar, entegre tesis niteliğinde olmamak ve ilgili il tarım ve orman müdürlüğünden uygun görüş alınmak koşuluyla yapı ruhsatı aranmadan yapılabilecek.

- Şehir merkezlerinde ya da trafiğin sıkışık olduğu alanlarda yapılaşmamış parseller, parsel maliklerinin muvafakati, araç giriş ve çıkışlarının trafiği aksatmaması ve ilgili idareden izin alınmak şartıyla, zemini geçirimli malzemeyle kaplanarak açık otopark olarak işletilebilecek.

İnşaat yarım kalmışsa...

- Dönüşüm uygulaması için müteahhide devredilen taşınmazlar hakkında müteahhidin borçları nedeniyle haciz ve tedbir uygulanamayacak.

- Yapımdan itibaren 6 ay içinde kat irtifakının kurulmaması durumunda haciz ve tedbir uygulanacak.

- 1 yıl içinde yeni yapının yapım işine başlanılmamışsa veya yapım işi belirli bir seviyede durdurulmuş ve en az 6 aydır inşaat devam etmiyorsa sözleşme feshi için üçte iki çoğunlukla bakanlığa başvurulabilecek. İşe başlanılmazsa satış vaadi sözleşmeleri ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri, resen feshedilmiş sayılacak.

- Fesih tarihine kadar müteahhit tarafından hak sahiplerine yapılan kira yardımı ödemeleri, hak sahiplerinden geri talep edilemeyecek.