SPK'nın sorumluluğu tartışılıyor

Sabah Yayıncılık'tan mal aktarımına yatırımcı tepkisi Sabah Yayıncılık'ın, halka açık bir şirket olduğu halde en önemli mal varlığı olan Sabah gazetesinin, halka açık olmayan bir şirket olan Bilgin Yayıncılık'a aktarılması, ardından Bilgin Yayıncılık'tan Merkez Grubu'na satılarak bugünlerde yapılması planlanan halka arza gerekçe haline getirilmesi sürecinde yatırımcıların tepkisine yol açan gelişmeler ve dile getirilen görüşler şöyle: Merkez Yayın Holding'in (MYH) halka arzıyla ilgili tartışmalar, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve TMSF'ye uzandı. Sayıları 38 bin civarında küçük yatırımcının, 'Sabah gazetesinin ikinci kez borsada satılması girişimi' olduğu gerekçesi ile karşı çıktıkları halka arz başvurusu, olayda geriye dönük olarak 'mal aktarımı' iddialarını ve SPK'nın bu aktarımdaki sorumluluğunu gündeme getirdi. Tartışmaların başlangıcı bir dönem Sabah'ın künyesinde yer alan "Sabah'ın isim hakkı süresiz olarak Sabah Yayıncılık A.Ş'ye aittir" ifadesine uzanıyor. 5 Ekim 1990'da Sabah Yayıncılık'ın yüzde 15'i borsada satıldığında, yani şirket halka açıldığında, gazetenin künyesinde bu ifade vardı.Bu taahhütle halka açılan gazetenin isim hakkı, 1993'te Bilgin Yayıncılık'a devredildikten sonra, 1 Kasım 2000'de tekrar Sabah Yayıncılık'a döndü. Bu konu İMKB'ye bildirildi. Böylece künyedeki ibarenin yanı sıra gazetenin Sabah Yayıncılık'a ait olduğu resmi olarak da kayıtlara geçmiş oldu.Etibank'a el konulması sonrasında, Sabah Yayıncılık'ın tahtası da işleme kapatıldı. Yatırımcıların hisseleri ellerinde kaldı. Küçük yatırımcı elindeki hisseleri kurtarmayı beklerken, aktarım operasyonları ile markanın sahipliği, 30 Mayıs 2001'de yeniden bedelsiz olarak Bilgin Yayıncılık'a geçti. Bu devir de İMKB'ye resmi açıklama olarak bildirildi. Gazete, Sabah Yayıncılık'ındı Halka açık bir şirketten, halka açık olmayan bir şirkete (Bilgin Yayıncılık) 'mal aktarımı' bu aşamada gerçekleşti. Ciner ve Bilgin ortaklığı olan Sabah Yayıncılık'ın bünyesindeki Sabah gazetesi, tamamı Bilgin ailesine ait Bilgin Yayıncılık'a geçti. Halka açık şirketlerle ilgili kamu otoritesi olan SPK, herhangi bir engelleyici girişimde bulunmadı. Borsada hisse almış binlerce küçük yatırımcı, içi boşaltılmış Sabah Yayıncılık şirketinin tabelası ile başbaşa kaldı. Sabah gazetesinin mülkiyeti, Sabah Yayıncılık ile ilişkisi kesildikten ve Bilgin Yayıncılık'a aktarıldıktan sonra da el değiştirdi. Sabah, önce Turgay Ciner'e ait Merkez Yayın'a kiralandı. Arkasından da bu şirkete satıldı. SPK kazanca engel olmadı Bu aktarım ve devir işlemlerine SPK dışında itiraz etmeyen bir başka kamu kuruluşu da TMSF oldu. TMSF, Etibank'ın borçlarını tahsil etmek için Sabah gazetesinin Ciner'e kiralanmasına, arkasından da Ciner'e satılmasına onay verdi. Banka boşaltmalarının faturasını tahsil etmekle görevli olan TMSF, üzerinde pazarlık edilen malın da 'boşaltma' mal olduğunu dikkate almadı. Ciner - Bilgin pazarlığında, Bilgin, yüzde 25'i başkalarına (38 bin küçük yatırımcıya) ait Sabah gazetesini sattı, TMSF, yüzde 100'ü Bilgin'e aitmiş gibi işlem yaptı. 'Boşaltma mal'ın satışına onay Mal aktarımının gerçekleştiği dönemde de SPK'nın başkanı olan Doğan Cansızlar, şu sıralar gündeme gelen tartışmalar ile ilgili olarak, "Konu henüz masanın üzerine gelmedi, inceleme detaylı yapılacak" diyor. SPK yetkilileri, Kurul'un görevinin küçük yatırımcının haklarını korumak olduğunu, konunun bu açıdan inceleneceğini belirtti. SPK'nın şimdi yapacağı 'detaylı' incelemeden nasıl bir sonuç çıkacağı henüz bilinmiyor. Ancak yatırımcılar mal aktarımı konusundaki sorumluluğu üzerinde duruyor. Şimdi 'detaylı' inceleyecek SPK mevzuatında halka açık bir şirketin hisselerinin 'örtülü kazanç' şeklindeki aktarımı şöyle tanımlanıyor:Sermaye Piyasası Kanunu, 15/son paragraf:"Halka açık anonim ortaklıklar, yönetim denetim veya sermaye bakımından, dolaylı veya dolaysız olarak ilişkide bulunduğu diğer bir teşebbüs veya şahısla emsallerine göre bariz şekilde farklı fiyat, ücret ve bedel uygulamak gibi örtülü işlemlerde bulunarak karını ve/veya mal varlığını azaltamaz." Sabah Yayıncılık'ın içinden Sabah gazetesi markasının Bilgin Yayıncılık'a devri ile ilgili borsaya yapılmış açıklamalarda 'emsallerine göre bariz şekilde farklı' olmayan bir fiyattan devredildiğine ilişkin her hangi bir bedel telefuz edilmiyor. Mevzuat ne diyor? 5 Ekim 1990: Sabah Yayıncılık (yüzde 15) halka açıldı. O tarihte Sabah Gazetesi'nin künyesinde,"Sabah isim hakkı süresiz olarak Sabah Yayıncılık A.Ş'ye aittir" ibaresi yer alıyordu.1992: Dinç Bilgin'in yüzde 90 hissesine sahip olduğu Bilgin Yayıncılık kuruldu. Bu şirket halka açılmadı. 1993: Dinç Bilgin, Sabah gazetesinin imtiyaz hakkını bilabedel hibe olarak Bilgin Yayıncılık'a devretti.20 Ekim 2000: Turgay Ciner, Sabah Yayıncılık'ın ortağı oldu. 30 Ekim 2000: (Ciner'in ortaklığından 10 gün sonra) TMSF, Etibank'a el koydu. Sabah Yayıncılık ile birlikte, Medya Holding ve Sabah Pazarlama'ya da tedbir konuldu, borsadaki işlemleri durduruldu.1 Kasım 2000: Sabah'ın isim hakkının mülkiyeti Sabah Yayıncılık'a geçti. Sabah Yayıncılık'tan o tarihte İMKB'ye yapılan açıklama şöyle: "Şirketimiz tarafından yayınlanmakta olan Sabah gazetesinin yayın imtiyazı, 1 Kasım 2000 tarihinde Bilgin Yayıncılık A.Ş.'nden bedelsiz olarak şirketimize devredilmiştir."30 Mayıs 2001: Sabah gazetesinin mülkiyeti Bilgin Yayıncılık'a devredildi. Devirle ilgili olarak Sabah Yayıncılık, İMKB'ye şu açıklamayı yaptı: "Şirketimiz tarafından yayınlanmakta olan Sabah, Taraftar Fotomaç ve Takvim gazetelerinin yayın imtiyazı yönetim kurulu kararıyla Bilgin Yayıncılık A.Ş'ye devredilmiştir." Bu kararla birlikte mal aktırımı gerçekleşti. (Bu tarihte SPK'nın başında, 9 Kasım 2000'de ataması yapılan Doğan Cansızlar vardı.)18 Aralık 2002: Sabah gazetesinin sahibi Bilgin Yayıncılık ile Merkez Gazete Dergi Basım Yayıncılık Sanayi arasında 'Münhasır Yayıncılık ve Marka Lisans Sözleşmesi' imzalandı. Sabah gazetesinin yayın hakkı 5 yıl için Merkez Gazete'ye devredildi.17 Kasım 2003: TMSF, Medya Grubu ile ilk protokolü yaptı.3 Mayıs 2005: Merkez Grubu, TMSF ile bir protokol imzaladı. Bu protokol ve protokol konusu olan isim haklan devletle varılan mutabakat kapsamında 433 milyon dolarlık bedelle Merkez Grubu'na satılmış oldu. TMSF, Sabah Yayıncılık'ın iki ortağı Bilgin ve Ciner arasındaki anlaşmayı onayladı. Baş döndüren aktarma Küçük yatırımcı tepkili Küçük yatırımcılar Merkez Yayın'ın halka açılma başvurusu yapmasına tepki gösteriyor. Borsa Yatırımcıları Derneği'nin (BORYAD) bu konuda sert açıklamaları var. İşlem sırası kapalı Sabah Yayıncılık ve Medya Holding'de 105 milyon dolarlık yatırımları buharlaşan yatırımcıların açtığı davalar sürüyor. Yatırımcılar hissedar oldukları şirketin malının kaçırılmasına tepki gösterdikleri gibi, bu olayda SPK'nın haklarını korumadığı ve aktarıma engel olmadığı eleştirisinde bulunuyor. Yatırımcılar, geçmişte Köytaş'ta isim hakkıyla ilgili yaşanan olayların SPK tarafından örtülü kazanç aktarımı olarak değerlendirildiğini ve davalar açıldığını hatırlatıyor. Köytaş'ın yöneticileri açılan davalar sonucunda hapis cezalarına maruz kalmıştı. Altı yıl önce Sabah Yayıncılık hisselerine yatırdığı 20 milyarının buharlaştığını söyleyen Sabah Yayıncılık mağduru broker Necmi Özkaya, şöyle diyor:"Aynı varlıklar ikinci kez halka arz ediliyor. Davalarımız var. Yargı, Sabah'ı Sabah Yayıncılık'a iade edebilir. SPK, halka arza izin verirse mal kaçırma davası açacağım. TMSF aslanlar gibi bir kurumdu. Neden olayların üstüne gitmiyor? Sabah orada duruyor. Matbaa aynı, çalışanlar aynı, gazete aynı... Ciner yeni bir gazete mi çıkarıyor, onu mu halka açıyor? SPK halka arza izin verirse bu olay, üniversitelerde borsada yatırımcı nasıl soyulur dersi olur." Aynı konuya BORYAD Başkanı Ali Bahçuvan da dikkat çekiyor. SPK'nın ortaya çıkan kaynak aktarımı işlemini yapanlar hakkında suç duyurusunda bulanabileceğini söyleyen Bahçuvan, "Örtülü kazanç aktarımı yapılmış. SPK isim hakkının Sabah Yayıncılık'a ait olduğu yargısına varırsa ne olacak. İsim hakkının iadesini isteyebilir, ortaya bir garabet çıkacak. TMSF'nin Ciner ile yaptığı protokolü açıklaması gerekir. MYH'de rehinli hisselerin, teminatta olan aktiflerin durumunu görmeden yatırımcı neye bakıp karar verecek. Nitekim Sabah Yayıncılık Etibank'ın borçlarına kefil edildiği için bu noktaya geldi" dedi. 'Okullara ders olur'