Sistem dün itibarıyla değişti! Ev sahipleri için büyük avantaj
02.09.2023 - 07:34 | Son Güncellenme:
Ev sahibi ile kiracılar arasında yaşanan anlaşmazlıkların kısa sürede çözülmesi için dün yürürlüğe giren arabuluculuk bürolarında yoğunluk dikkat çekti.
MİTHAT YURDAKUL / Ankara - Milliyet.com.tr/ Ev sahipleriyle kiracılar arasında yaşanan uyuşmazlıklarla ilgili arabuluculuk dönemi dün itibarıyla başladı. İş, ticari ve tüketici uyuşmazlıklarında dava şartı olan arabuluculuk sistemine, yeni adli yılın başladığı 1 Eylül’den itibaren uygulanmak üzere kira, kat mülkiyeti, komşuluk hukuku ve ortaklığın giderilmesi davaları da eklendi.
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu ifadeleri kullandı: “Gayrimenkulde arabuluculuk şartı resmen başlamış oldu. Bu şart dava açmadan önce arabulucuya tarafların herhangi birinin başvurmuş olması, dava açmadan önce bir şart haline getirildi.
Tabi konu sadece kira kapsamında değil, özellikle kira ilişkisi dışında malların, gayrimenkullerin paylaştırılması, yönetim planı veya kat mülkiyeti kanunu gibi tarafların kanun çerçevesinde yaşadıkları anlaşmazlıklar, ortaklığın giderilmesi ve komşuluktan kaynaklanan uyuşmazlıkları bu kapsamda değerlendirebiliriz.
ANLAŞMA DURUMU YÜKSEK Mİ?
Arabuluculuk şartı ile gayrimenkul konusundaki uyuşmazlıkların yarıya yakınının bir uzlaşı ile neticelenme ihtimalinin olduğunu söyleyebiliriz.
BÜYÜK AVANTAJ!
Tarafların az olduğu işlemlerde arabuluculuk süreci 4 haftada bitebilir. Özellikle ortaklığın giderilmesi gibi tarafların çok olduğu yerlerde tebligat ve benzeri prosedürler çok uzun olduğundan, tarafların tespitinin mahkemece vakit aldığı için arabuluculuk süreci 1 aylık sürenin çok daha üzerine çıkabilecektir.
Aslında yüzde 25’lik sınır kanun çerçevesinde belirlendiği için arabuluculuk anlaşmazlıklarında kira artışının kabul görebileceğini söylemek mümkün gözükmüyor. Kira tespit davaları çerçevesinde sonuçlar hızlı neticelenebilir. Bu ev sahipleri için büyük avantaj! Şu anki yığılma nedeniyle kiracının tahliye davası 2 yıl zaman alıyor.
Burada şunu unutmamak lazım arabulucu karar veren kişi değil. Taraflara bir çözüm önermesi beklenmiyor. Tarafların uyuşmazlıklarını kendi aralarında çözmesi bekleniyor.
Bu noktada arabulucu menfaatleri tespit ederek tartışmaya açıp soruna çözüm arayan bir kişi. Üçüncü bir kişi, bugün yoğun başvurular olsa da bunların ben hızlı neticeleneceğini düşünmüyorum.
Kişiler arabuluculuk sürecinde anlaşma sağlayamazlarsa konuyu mahkemeye başvurarak da dava açabileceklerdir. Dava öncesinde bu şartın olması nedeniyle, uyuşmazlık konusu zaten kanun dışı hükümlerde biraz daha sınırlı kalacak gibi gözüküyor.”
DAVALAR AZALACAK
Emart Gayrimenkul kurucusu Arzu Turan, 1 Eylül itibarıyla hayata geçen kira uyuşmazlıklarında zorunlu arabuluculuk uygulamasıyla mülk sahiplerinin evlerini daha rahat kiraya vereceklerini belirterek, “Bu da piyasaya olumlu yansıyacaktır” dedi.
Milliyet’e konuşan Turan, son dönemde artan fiyatlarla birlikte kiracı ve ev sahiplerinin çok ufak fiyat farklarından dolayı dava sürecine gidebildiğini belirterek, şunları söyledi:
“Ya da taraflar eksik bilgileri nedeniyle süreci davaya taşıyordu. Bu tür konularda artık arabulucu tarafından doğru bilgilendirme ve doğru analizle fayda sağlanacaktır. Mülk sahibi yanlış yönlendirilip hemen kira tespit davasına başvurabiliyor. Kiracılar da yasal hakları olduğunu düşünerek ısrarcı olabiliyor. Günün sonunda her iki tarafında dediği olmuyor. Dava sürecine gidildiğinde de piyasadaki rakamlar çıkarılıyor, onun üzerinden de ortalama rakam belirleniyor ama burada kaybedilen zaman 2-3 yılı bulabiliyordu. Arabuluculuk sistemi bu zaman kaybını da ortadan kaldıracak. Uzun süren mahkeme iki tarafı da çok yorduğu için arabuluculuk süreci ile hızlıca uzlaşmak mümkün olacak.”
Uygulamanın hem kiracı, hem de ev sahiplerinin işine geleceğini anlatan Turan, şöyle devam etti:
“Özellikle kiracı mülke girdikten sonra ‘minimum beş sene ben bu olayda mağdur kalıyorum, dava etsem birkaç yıl sürer’ diyen mülk sahiplerinin arabuluculuk sayesinde daha içi ferah ve rahat ederek evlerini kiraya vereceklerini düşünüyoruz. Arabuluculuk sayesinde mahkeme yoluna başvurulmada, tamamını olmasa da belli bir yüzdesini engelleyeceğimi düşünüyorum. Bu da piyasaya olumlu yansıyacaktır. Çünkü ortada bir kaos var. Kiralık mülklerle ilgili ciddi bir sıkıntı söz konusu. Özellikle İstanbul, Ankara, İzmir gibi kentlerde kira rakamları o kadar yüksek bir rakama ulaştı ki insanların bunu yönetebilmesi çok mümkün hale gelmedi.”
İLK GÜN 494 BAŞVURU YAPILDI
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, dün başlayan ara buluculuk döneminin ilk gününde toplam 494 başvuru olduğunu açıkladı. TRT Haber’e konuşan Tunç, “Kira uyuşmazlığında 438 başvuru, kat mülkiyeti anlaşmazlıklarında 32, komşuluk hukuku anlaşmazlıklarından 4 başvuru yapıldı” bilgisini verdi.
