Merkez Bankası yeni kur seviyesini açıkladı

Merkez Bankası, kur korumalı TL mevduat için baz alınacak yeni kur seviyelerini açıkladı.

HER GÜN SAAT 11:00'DE AÇIKLANACAK!

Hazine, kur farkı hesaplamaları için TCMB'nin her gün saat 11:00’de USD döviz alış kuru yayınlayacağını duyurmuştu.

Merkez Bankası'na göre döviz kurlarından euro alışta 13,1862 TL, satışta ise 13,2100 TL ve dolar ise alışta 11,6399 TL ve satışta ise 11,6609 TL olarak açıklandı.

KUR KORUMALU VADELİ MEVDUAT PİYASAYA NASIL YANSIDI?

Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Sefer Şener şu ifadeleri kullandı: "Yeni modelde iki tane ana unsur var. Bir tanesi döviz tevdiat hesaplarının TL’ye çevrilmesi ve zarar edilmemesidir. İkincisi eğer TL’niz varsa gelecek vadeli kur korumalı olarak vadeli hesaplara yatırılmasıdır.

Sizin TL’niz varsa bankaya götürdüğünüzde ya da bankadaki TL’yi vadeliye çevirdiğinizde vade sonunda kazanacağınız bankanın vereceği nemanın üzerinde döviz kuru artmışsa bu sefer Hazine size bu farkı verecek.

Döviz hesaplarında Merkez Bankası, TL hesaplarda da Hazine size bu desteği sağlayacak. Bu çok güzel bir sistem. Yansımalarını da sordunuz sistem 20’sinden itibaren uygulamaya konuldu. Politika faizinden açtı kamu bankaları, mevduat faizlerinin bugün 17’ye kadar çıktığını görüyoruz. Bankalar dövizi kendi ellerinde tutabilmeleri için nemaları artırdığını görüyoruz. Bu Merkez Bankası ve Hazine’nin üzerine fazla bir yük binmeyecek demek oluyor.

"ÜLKENİN FAYDASINA BİR UYGULAMADIR"

Bu akşama doğru katılım bankalarından da muhtemel bir düzenlemesi olacak çünkü çalışmalar var bunu biliyoruz. Orada da şöyle bir formüle gidildi. Bankalar politika faizine kadar olan kısmı altına düşürmemek için kullanacaklar ve böylece sistem işleyecek. 1.5-2 milyar doların üzerine çıkmış durumdadır. Bu sisteme entegre olanlar açısından bu rakamlar yavaş yavaş artmaya devam ediyor. Kamuoyuna bu iyi şekilde lanse edilirse ben bunun 10’a 20’ye katlanacağını düşünüyorum. Çünkü dövizde tutmanızı gerektirecek bir enstrüman kalmadı.

Siz yukarı oynamış oluyorsunuz döviz artarsa farkı alacaksınız dövizin düştüğünü hesaba katarsanız siz dövizdeki düşüşü negatif olarak hissetmemiş olacaksınız ki bu her halükarda vatandaşın kazanması demektir. Bu ülkenin faydasına bir uygulamadır.

DOLAR ALIŞ KURU 12 LİRANIN ALTINA İNDİ, BU NEYİ İFADE EDİYOR? 

Bu yapılan modelin doğru tespit edildiğini ve kurların aşağı yönlü ivmeleneceğini gösteriyor. Merkez Bankası yeni bir enstrüman daha devreye kurdu. İthalatçıya BIST vadeli işlem opsiyon piyasası üzerinde ileri vadeli kur vermeye başladı. Bankalar kanalıyla ileriye dönük yeni bir TL’ye bağlı olarak fiyat almaya başlayacaksınız. Bu tür enstrümanlar sürdüğü sürece bu işin çok daha geri seviyelere çekileceğini düşünüyorum.

ASKON gibi önemli unsurlarında fiyatların artmasına karşı desteğinin etkisiyle kur daha da aşağıya çekilebilir. Yukarı yönde çok acele ediliyor hatta gerekiyorsa mal verilmiyor. Fiyat ondan sonra yansıtılıyor ama maalesef aşağı yönlü giderken bu acele yapılmıyor. Eğer regülasyon artırılırsa bu uygulama daha hızlı hayata geçirilirse kurların daha da aşağı gitmesi söz konusu olacaktır. Kurlar ne kadar aşağı çekilirse bu modelde dövizden çıkan TL’sini uzun vadeli yatıranların kazanacağı bir modele doğru gidiyoruz demektir.

Bu kur birkaç hafta içerisinde ne kadar aşağı çekilebilirse katılımın boyutu bu kadar artacaktır diye düşünüyorum. Bu toplumsal bir müdahaledir. İŞ dünyasına çok büyük bir yük düşüyor aslında diğer taraftan vatandaş da bunu gördüğü sürece Kapalıçarşı da süreç tersine dönmeye başladı. Talep toplamadaki oranlar 3-4 puan yukarı çıkmış durumdadır. Ben çok iyi takip ediyorum kamu bankaları 14 ile başladı şuanda kamu bankaları 16 seviyesine kadar çıktı. 200 baz puan daha yükselttiler nemayı. Bu Hazineye ve Merkez Bankası’na yük binmeyeceğini gösteriyor. Bu modele teveccüh edilirse kazanan Merkez Bankası ve Hazine olacaktır.

İş dünyasına çok iyi iş düşüyor. Dolar bugün itibarıyla 20 aralıktaki seviyesine göre yüzde 35 düştü. Bu yüzde 35’in ne kadarı fiyatlara yansıtılmışsa en azından bunun üçte ikisinin de topluma yansıtılması gerekir ki bu öngörülebilirliği artıracaktır. Bu seviyelerin daha da altına gelmek mümkün olacaktır diye düşünüyorum."

İŞ DÜNYASI NASIL BAKIYOR?

ASKON Başkanı Orhan Aydın ise konuşmasında şu ifadeleri kullandı: "Döviz artışları olurken bu artışın içi dolu olmayan bir artış olduğunu açıklamaya çalıştık. 2020 yılından bu yana kapasite artışı devam eden yeni yatırımların hızlandığı bir dönem içerisindeydik. Yeni tedbirler neticesinde artık düşük faiz yöntemine gidiyoruz. Türkiye artık sanayi ve ihracatla büyüyecek diyen kararla dövizde çılgınca bir artış başladı. Yeni yöntemle birlikte hızlı bir geri çekilmeyi görmüş olduk.

Dün itibarıyla başlatmış olduğu ASKON olarak indirim seferberliğinde iş dünyasına önemli bir vazife düşüyor. Tüm ürünlerde fiyatlarda artış olmuşken gerilemede fiyatlara yansıtmada perakende sektöründe biz iş dünyası olarak bunu geriden takip ediyoruz. Ticaret Bakanı’mız da açıklama yaptı bu konuyla ilgili. Teftişlerimizi artıracağın söylemi önemliydi. Hafta sonu alışverişe giden vatandaşlarımızın indirim yapılmış ürünleri göreceğine inanıyorum.

KUR DÜŞTÜ FİYATLAR NE ZAMAN DÜŞECEK? 

Bazı ana sektörlerimiz var bu sektörlerde her gün günlük artışı yaşamış olduk iş dünyası olarak bunun yakın bildiğim konu olduğu için ham madde girdilerimizin dövize endeksli olduğundan bunu abeste iştigal olduğunu görmüyorduk. Ama bu iş düşerken neden sessiz moda geçtik hep birlikte. Dövizdeki düşüşün devam edeceğini düşünüyoruz. Kapalıçarşı’ya gittiğimizde vatandaş dövizini bozmaya çalışıyor. İki hafta önceki kuyruk tam tersine döndü. Yeni açılan tedbirle birlikte güvene halk tarafından ulaşıldı.

Son iki üç günlük alımlara bakıldığında şirketler tarafından halen alımların olduğu görülüyor. Sabırlı hareket edersek ekonomide çıkması da düşmesi de bizi olumsuz etkiler. Bizim için en güzel senaryo bir stabile oturmuş döviz kurudur. İki hafta önce alım yapan tüccarımız sanayicimiz şimdi bu fiyattan satarsam zarar edeceğim diyor. Bunu da bir önceki tedarikçisinde sanayi tarafından başlayacak ıskontolarla bunun üstesinden geleceğini düşünüyorum.

DOLAR KURUNUN SEYRİNİ BUNDAN SONRASI İÇİN NASIL GÖRÜYORSUNUZ? 

Hazine ve Maliye Bakanı’mızla bir toplantı yapmıştık. 11-11.50 bandındaki dövizin hem hükümet hem de iş dünyası tarafından kabul edilebilir bir rakam olduğu kanaatindeyim. 11-11.50 bandı kabul görülecek rakamlardır. 3-4 günlük alımlara baktığımızda dövizin düşmesine rağmen şirketlerimizde bu dövizin artacağı beklentiden dolayı 100 milyon 150 milyon dolarlık blok alımlar yapıldı. Bu alımlar durduğu zaman bu 11 bandına oturacaktır. Vatandaş diyor ki döviz düşecek hükümetin tedbirleri vuku bulacak. Lütfen bu süreci sebat içerisinde geçirirsek önümüzdeki günlerde yabancı alımları da duracak. Avrupa yeni yılı ile birlikte alımlar da duracak. Önümüzdeki günlerde daha da gerileme ile birlikte bu bantlara oturacağını düşünüyorum.