Kokarcaya karşı samuray

Uluslararası Sert Kabuklu ve Kuru Meyveler Konseyi (INC), Ferrero Değerli Tarım ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi desteğiyle ‘Türkiye ve Akdeniz Ülkeleri Tarımı İçin Potansiyel Tehdit: Kahverengi Kokarca’ konulu toplantı, sektör temsilcilerinin katılımıyla gerçekleştirdi.

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Celal Tuncer, Kahverengi Kokarca’nın 2017’de Türkiye’ye girdiğini ve birkaç ile yayıldığını açıkladı. Halen yayılma gösteren illerde kısa vadeli olarak zararlının artış ve yayılışını engellemek için mücadeleye başlanması gerektiğini belirten Tuncer, “Böceğin ülkemizdeki yayılışı ve zararını uzun vadeli olarak kontrol altına almak amacıyla faydalı ‘samuray arıcığı’ ithal edilmeli” diye konuştu.

Yüzde 80 ürün kaybı

Böceğin Artvin ve Rize illerinde görülmeye başlandığını ve hızla yayılma göstereceğini söyleyen Tuncer, “ABD, İtalya ve Gürcistan’da yaşanan tecrübe bu böceğin fındık için önemli bir zararlı olduğunu ve ciddi kayıplar yarattığını gösteriyor. Bu ülkelerde yer yer zarar gören ürün miktarının fındıkta yüzde 60-80’lere ulaşmış olması endişe verici. Bu böcek ayrıca sonbaharda topluca evlere girerek insanları da rahatsız ediyor” ifadelerini kullandı.

Böceğin ticaret yoluyla yayılmış olabileceğini söyleyen Tuncer, şöyle devam etti: “Fındık, elma, armut, şeftali, narenciye gibi ürünler yüksek risk altında. Yalova’dan gelen şikayetlere göre üzüm bağlarında çok fazla görüldüğü söylendi. Bu böcekler ürünün lekeli, buruşuk, boş ve çürük olmasına neden oluyor.”

6 ilde tespit edildi

Tarım ve Orman Bakanlığı Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanı Dr. Suat Kaymak, başta Karadeniz olmak üzere 39 ilde 700 bin hektar alanda fındık üretimi yapıldığını belirtti. Kaymak, “Kahverengi kokarcaya karşı 6 ilde 46 ilçede 136 lokasyonda çalışmalar başlattık. 2018’de Artvin ve Rize’de artarken 6 ilde de tespitlerinin yapıldığını öğrendik” dedi. Ferrero Fındık Türkiye Genel Müdürü Bamsı Akın, “Eğitimlerimizle 35 bin çiftçiye ulaştık. Amacımız ülkemizi çiftçilerimiz açısından daha sürdürülebilir kılmak” diye konuştu.

Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı İlyas Edip Sevinç, “Fındıktan 2019’da 2 milyar dolar net ihracat geliri elde edildi. İhracatta iyi bir sezon geçirdik. Kahverengi Kokarca’da acil müdahale gerektirecek durumdayız” dedi.

600 milyon $’lık  hasar

INC Sürdürülebilirlik, Bilimsel ve Devlet İşleri Komitesi Başkanı Pino Calcagni, istilacı böcekler nedeniyle yalnızca İtalya’da taze meyvede hasarın 600 milyon dolara ulaştığını belirtti. Özellikle fındık konusunda çok hızlı bir şekilde harekete geçmek gerektiğine değinen Calcagni, “Akdeniz iklimi bu zararlıların üremesine destek oluyor. Bu tür böcekler nedeniyle Gürcistan’da yüzde 35’lik kayıp yaşandı. Bu böcek günde 3 kilometre yol gidebiliyor” dedi.

Gürcistan Ulusal Gıda Ajansı Bitki Koruma Birimi Başkanı Nikoloz Meskhi de 2016’da ilk defa böceğin meydana çıktığını ve 50 milyon dolarlık fındık üretiminde zarara neden olduğunu dile getirdi.