Kirada rekor fiyata ofis hamlesi geldi
19.08.2022 - 07:00 | Son Güncellenme:
Konut satış fiyatlarında rekor artışlar ve kiralarda hız kesmeyen zamlara karşı ‘ofis’ hamlesi yapılıyor. İskanını almış ya da inşa aşamasındaki ofis kullanımlı alanların yüzde 80’i 1 Temmuz 2023’e kadar konuta dönüştürülebilecek.
DUYGU ERDOĞAN - Türkiye genelinde konut fiyatlarında kısa sürede yaşanan rekor artış ve kiralarda hız kesmeyen zamlara karşı hükümet hem ev sahipliğini artıracak, hem de kiraları düşürecek sistemlerini hayata geçirmeye devam ediyor.
Kira zam oranlarına getirilen yüzde 25 sınırı ardından eylül ayında dev bir sosyal konut hamlesi açıklanması beklenirken, kısa vadede konut arzını artırmak için de ‘ofis’ hamlesi yapıldı. Buna göre, ‘ticaret+konut’ parsellerinde yer alan iskan almış veya henüz inşa aşamasında olan ofis kullanımlı bağımsız bölümlerin, parseldeki toplam konut kullanımı yüzde 80’i geçmeyecek şekilde 1 Temmuz 2023 tarihine kadar konuta dönüşebilmesine imkan sağlanıyor. Ofis geliştiriciler tarafından da daha önce gündeme getirilen yeni düzenleme ile örneğin 100 ofisin 80’i konuta çevrilebilecek. Bu sayede kısa vadede konut sorununa çözüm üretilmiş olacak.
Konut fiyatları, yeni konut üretimindeki azalma ile bir barınma sorununa işaret ediyor. Bu açıdan özellikle pandemiyle artan maliyetler ve arsa fiyatları gayrimenkul geliştiricileri yeni üretime temkinli yaklaştırıyor. Bunların sonucu olarak ise konut fiyatlarında ani yükselişler meydana geliyor. Son olarak Merkez Bankası endeksine göre, konut fiyatları haziranda yüzde 160.6 ile yine rekor kırdı. Enflasyon karşısında yatırımını konut alımıyla korumak isteyenlerin gayrimenkule olan yoğun talebi de piyasaya olumsuz etki yapıyor. Tüm konutlarda bu sıkıntılar kiraya çıkan yeni konut sayısının azalmasını ve yüksek kira bedellerini getiriyor.
Yüzde 80’i konut olabilecek
Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikler dün Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, ‘ticaret+konut’ parsellerinde yer alan iskan almış veya henüz inşa aşamasında olan ofis kullanımlı bağımsız bölümlerin, parseldeki toplam konut kullanımı yüzde 80’i geçmeyecek şekilde 1 Temmuz 2023 tarihine kadar konuta dönüşebilmesine imkan sağlanıyor.
‘Fiyatları dengeleyebilir’
Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER) Başkanı Mehmet Kalyoncu, CNN Türk yayınında yaptığı açıklamada, “Gayrimenkulün ham maddesi arsa. Yeni arsa arz etmenin mümkün olmadığı noktada yapılması gereken mevcut yapı stokunu günün ihtiyacına göre dönüştürmek. Riskli yapıların kentsel dönüşümü gibi atıl ofis stokunun dönüşümü de doğru bir karar” dedi. Kalyoncu, ofislerin dönüşümü ile fiyatların da dengeleneceğini belirtti.
‘Çok yatırımcı bekliyordu’
Artaş İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Çetinsaya, konut alanında bir barınma krizinin oluşabileceğinin fark edildiğini belirtirken, bu açıdan kısa vade çözümü olarak ofis alanlarının konuta dönüştürülmesinin önemli bir adım olduğunu söyledi. Çetinsaya, “Uygulama için hızlı bir tebliğ iletilirse dönüşüm yapacak olanlar daha hızlı hareket edebilir. Ofislere pandemi nedeniyle azalan bir ilgi var. Ayrıca konut çok daha temel ve öncelikli bir sorun. Bu konuda kararı bekleyen çok sayıda yatırımcı da olduğunu biliyoruz” dedi.
Vergilendirme sistemi farklı
Gayrimenkul hukuku uzmanlarından Avukat Ali Güvenç Kiraz, kararın sonraki adımında uygulamaya yönelik uygulama tebliği de beklendiğine dikkat çekerken, “Bakanlık konut sorununun çözümü konularında daha önce bizlerin de görüşünü almıştı. Benim sunduğum çözümlerden biri de ofislerin konuta çevrilmesiydi. Çünkü bu sayede kısa sürede çok sayıda konut piyasa ile buluşabilir. Şimdi kararın bir de nasıl uygulanacağına yönelik bir açıklama gerekiyor. Çünkü ofis alanlarında KDV yüzde 18 uygulanıyor, çeşitli vergilendirme şekilleri var” dedi.
‘Piyasayı rahatlatacak’
A sınıfı ofis arzının 6.5 milyon metrekareye ulaştığını belirten MasterTürk Grubu Başkanı Gökhan Taş, bu ofislerdeki boşluk oranının yüzde 21 düzeyinde bulunduğunu söyledi. Taş, “Şu andaki ofis stokunun yaklaşık 1.4 milyon metrekaresi boş durumda. İnşaatı devam eden ve kısa süre içerisinde yapımı tamamlanması beklenen ofislerin toplamı ise 2.15 milyon metrekare. Ofislerin homeoffice veya konuta dönüşmesi hem talebe cevap hem de piyasada rahatlamaya sebep olacaktır” dedi.
Kurum: 50 bin yeni konut
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, yeni düzenlemeye ilişkin Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Konut-kira fiyatlarını düşürmek için her adımı atıyoruz! İstanbul’da yaklaşık 1.5 milyon, ülke genelinde 4 milyon metrekare arz fazlası nedeniyle kiralanamayan ya da satılamayan ofis, konuta dönüştürülecek! Bu, 50 bin yeni konut demek” dedi.
