Kapalı çıkmaya asma kata son!

DUYGU ERDOĞAN- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından ‘Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’ kapsamında Türkiye genelinde yapılarda can ve mal güvenliğini sağlamaya yönelik tedbirler genişletiliyor. Edinilen bilgilere göre, bu kapsamda sürdürülebilir çevre şartlarına uygun yapı ve yapılaşma ile projelendirme ve denetime ilişkin düzenlemeler getiren yönetmelik içerisinde ‘Yapı Güvenliği’ alanında tedbir önerileri uzmanların görüşlerine açıldı. Hazırlanan taslak metne göre çeşitli konularda tedbirler gündeme geldi. Düzenleme, 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremler ardından yeniden gündeme gelen ‘yumuşak kat’ ve ‘bitişik nizam yapılaşma’ konusunda da yeni önlemler oluşturuyor. 

Asma kat yapılamayacak

Tedbirler arasında içerisinde konut bulunan binaların zemin katlarında, zayıf kat etkisi oluşturan yüksek ticari fonksiyonlara ilişkin yeni kurallar yer alıyor. Buna göre, ticari zemin kat yüksekliği 4.50 metreyi geçmeyecek. Yapının tasarımında Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğinde verilen A14 ve A15 tipi taşıyıcı sistemler kullanılacak. Kısa kolon oluşturulmaması, asma kat yapılamaması, binada kapalı çıkma yapılmaması şartlarının tamamının da sağlanması zorunlu olacak.

Yine taslak metne göre, bitişik nizam yapıların depremde birbiri ile çarpışmasının (çekiç etkisi) önlenmesine dair düzenlemeler getiriliyor. Bitişik olarak yapılacak binaların arasında 2 kata kadar olan binalar için 3 santimetre, üzerindeki her kat için 1 santimetre olmak üzere derz boşluğu bırakılması zorunlu olacak. Bu boşluğun dışarı bakan tüm cepheleri, yapıların salınım yapmasına engel olmayacak şekilde hafif malzemeler ile kapatılarak can ve mal güvenliği temin edilecek.

4 kat ile sınırlandırılacak

Düzenleme kapalı çıkmalara ilişkin ilave kurallar getirecek. İçerisinde konut bulunan ve zemin artı 4 kat ve üzeri olan binalarda kapalı çıkma yapılamayacak. Kapalı çıkma yapılamaması nedeniyle emsal haklarının kullanılamaması halinde ön bahçe mesafesi 5 metre ve üzeri olan parsellerde, emsal ve taban alanı içerisinde kalmak ve yola 4 metreden fazla yaklaşmamak kaydı ile ön bahçeye 1 metre taşmaya müsaade edilecek.

Düzenleme, kamunun kullanımına mahsus binaların mimari proje ve müelliflerine ilişkin kurallar da getiriyor. Bu tür binaların mimari proje müelliflerinin, kamuda, üniversitelerin mimarlık bölümlerinde veya meslek odasına kayıtlı serbest mimar olarak en az 5 yıl mesleki tecrübesinin bulunması, en az 10 bin metrekare ve 4 farklı yapının proje sürecinde aktif olarak yer alması veya mimarlık ana bilim dalında doktorasının bulunması şartı aranacak.

Yeni mezun mühendise sınır geliyor

İnşaat mühendislerinin statik proje imza yetkileri de düzenleniyor. Buna göre, yeni mezun inşaat mühendislerinin meslek odası kaydı her türlü statik proje hazırlamasına yetiyordu. Ancak yeni düzenleme ile yeni mezun inşaat mühendislerinin hazırlayabileceği statik projeler zemin artı 4 kata kadar sınırlandırılacak. Zemin artı 4 kat ila 8 kat arası statik projeleri hazırlayacak inşaat mühendisleri için en az 3 yıl, 10 bin metrekare ve 4 farklı proje de tecrübe şartı getirilecek. 8 kat üzeri proje için ilave olarak en az 5 yıl tecrübe ile birlikte yapı ana bilim dalında veya deprem mühendisliği ana bilim dalında yüksek lisans şartları aranacak.