11.01.2022 - 07:00 | Son Güncellenme:
DUYGU ERDOĞAN - 2021 yılında yeni bir ihracat rekoru kıran Türkiye, bunu tüm ihracatçı birlikleri ve bölgelerin gücüyle sağladı. Her birlik kendi bölgesinde ihracatını en az yüzde 15 seviyesinde artırdı. Türkiye’nin 225.4 milyar dolar ihracatının arkasındaki bölgeler ve ihracat kalemlerindeki gelişmelere göz atıyoruz. 2020’ye göre 2021 yılında en çok ihracat artışı İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri tarafından sağlandı. Birlik, yıllık olarak yüzde 49 bir artış kaydetti. Akdeniz İhracatçı Birlikleri ise bölge olarak yüzde 46 artış ile en yüksek ihracat artışını getirdi. Toplam ihracattaki payı düşük olsa da, dikkat çeken bir artış ise yüzde 42 oranıyla Denizli İhracatçı Birliği tarafından gerçekleştirildi. Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri ile Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri ise yüzde 26’nın üzerinde kaydettikleri artışlarla yıllık ihracat büyümesine destek verdiler.
‘Fırsatı değerlendirdik’
Akdeniz İhracatçı Birlikleri (AKİB) Koordinatör Başkanı Nejdat Sin, 2021 yılında geçen yıla göre yüzde 46 artış yakalayıp 16.3 milyar dolar ihracat gerçekleştirdiklerini hatırlatırken, dünya genelinde ham madde ve navlun fiyatlarının katlanarak yükseldiği, konteyner krizinin yaşandığı 2021 yılında artan maliyet yüküne rağmen yakından tedarik eğilimiyle ortaya çıkan fırsatları en iyi şekilde değerlendirdiklerini söyledi. Sin, “Üretebilme kabiliyetimizi, güvenilir ticaret ortağı imajımızı ve tedarikçi gücümüzü daha da geliştirerek bu zorlu yılda yeni başarı hikâyeleri yazdık” dedi. Türk ihracatçısının dünya pazarlarında rekabet edemeyeceği hiçbir pazarın olmadığını kaydeden Başkan Sin, ihracatçının en büyük sıkıntısının finansmana erişim olduğunu belirterek enflasyon, faiz ve döviz kurlarında yakalanacak istikrarın ihracat ailesinin önünü açacağını ve 2022 yılı için belirlenen 250 milyar dolarlık ihracat hedefini de aşacaklarını ifade etti. Bölgenin ihracatını 2021 yılında en çok; kimyevi maddeler ve mamulleri, demir ve demir dışı metaller ile hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri sektörleri destekledi.
‘Beklenti karşılandı’
Yüzde 26’ya yakın ihracat artışı ile dikkat çeken İstanbul İhracatçı Birlikleri’nin Koordinatör Başkanı Ahmet Güleç, yaklaşık 10 milyar dolarlık ihracatta; Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri Birliği’nin 3.1 milyar dolar; Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Birliği’nin 2.7 milyar dolar; Gemi Yat ve Hizmetleri Birliği’nin 1.6 milyar dolar; Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller Birliği’nin 939 milyon dolar pay aldığını söyledi. İstanbul İhracatçı Birlikleri, 2021 yılında, ülke gruplarından en fazla ihracatı Avrupa Birliği ile Ortadoğu ülkelerine yaptı. Güleç, “Pandemi sonrası tedarik zincirinde önemli değişimler gözlemledik. Pandemide yaşanan tedarik sorunları, artan navlun fiyatları küresel oyuncuları yerel üretime yöneltirken birçok üretici de Türkiye’de üretim yapma kararı aldı. Gelişmiş pazarlar; teslim süresi kısa, üretimine ara vermeyen, istikrarlı, sürdürülebilir, yüksek kalitede, yeşil mutabakata uyumlu tedarik pazarları aradı. Dolayısı ile bütün bu beklentilere karşılık verdiği için Türkiye ön plana çıktı. Ülkemiz önemli bir üretim merkezi, güçlü bir karayolu lojistiğimiz de var” dedi.
Payını giderek yükseltiyor
Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri (GAİB) Başkanı Ahmet Fikret Kileci, bölgenin 11.7 milyar dolarlık ihracatının yüzde 31.3’ünü tekstil, yüzde 2.8’ini kuru meyve, yüzde 25.2’sini hububat ve bakliyat oluştururken, halının ihracat içindeki oranının yüzde 19.1 olarak gerçekleştiğini dile getirdi.
Bölgenin 2021 Türkiye toplam halı ihracatının yüzde 70’ini, hububat-bakliyat ihracatının yüzde 32’sini, tekstil ve hammadde ihracatının yüzde 23’sini, kuru meyve ve mamulleri ihracatının yüzde 21’ini tek başına üstlendiğini hatırlatan GAİB Başkanı Ahmet Fikret Kileci, “Bölgenin ihracatını sırasıyla Gaziantep, Kahramanmaraş, Mardin, Malatya, Diyarbakır, Şanlıurfa, Adıyaman ve Kilis illerimiz üstlendi” diye konuştu.
Amerika kıtasına büyük artış
Ege İhracatçı Birlikleri, 2021 yılında 16.3 milyar dolarlık ihracata imza attı. Birlik bünyesinde 12 ihracatçı birliğinin 11 tanesi 2020 yılına göre ihracatını artırdı. 2021 yılında ihracat artış rekortmeni yüzde 66’lık artışla Ege Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği oldu. Ege Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği, 2020 yılında olduğu gibi, 2021 yılında EİB bünyesindeki 12 ihracatçı birliği arasında en fazla ihracat yapan birlik oldu. Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, 2021 yılının ihracatçılar açısından altın yıl olarak geçtiğini dile getirdi. AB ülkeleri bölge ihracatından 7 milyar 485 milyon dolarlık payla en büyük dilimi alırken, en yüksek ihracat artışı ise yüzde 37’yle Amerika kıtasına oldu.