Gelirde Bayraktar Kurumlarda Ziraat

Baykar Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar ve Genel Müdürü Haluk Bayraktar, 2021, 2022’in ardından 2023 yıllarında da Türkiye’nin en çok vergi ödeyen isimleri oldu.

Türkiye’nin öncü teknoloji firması Baykar’ın ortakları Selçuk Bayraktar ve Haluk Bayraktar, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından açıklanan 2023 yılı vergi mükellefleri listesinde zirvedeki yerlerini koruyarak, son üç yılda Türkiye’de en çok gelir vergisi ödeyen mükellefler oldu. 2021 yılında Selçuk Bayraktar 153 milyon TL, Haluk Bayraktar 143 milyon TL gelir vergisi öderken, 2022 yılında bu rakamlar sırasıyla 564 milyon TL ve 319 milyon TL’ye yükseldi. 2023 yılı itibarıyla Selçuk Bayraktar 1 milyar 952 milyon 680 bin lira, Haluk Bayraktar ise 1 milyar 683 milyon 198 bin lira gelir vergisi ödeyerek rekor kırdı. Böylece Selçuk Bayraktar ve Haluk Bayraktar’ın toplam ödedikleri vergi miktarı 2021-2023 yılları arasında 12 katın üstünde artış göstermiş oldu. 480 milyon 80 bin 162,58 lira vergi tahakkuk eden Koç Holding Şeref Başkanı Mustafa Rahmi Koç ise Bayraktarların ardından sıralamada üçüncü olarak yer aldı.

Çoğunluk gizli kaldı

Gelir vergisindeki ilk 100 listesinde 73 rekortmen isminin açıklanmasını istemezken, ilk 100’deki kurum ve şirketlerden 34’ü de isminin açıklanmasını tercih etmedi.

4.5 milyon beyanname

Türkiye genelinde, aynı dönemde yıllık gelir vergisi beyanlarına ilişkin olarak 4 milyon 541 bin 644 mükellef tarafından yıllık gelir vergisi beyannamesi verildi. Bu tutar üzerinden 205 milyar 531 milyon 271 bin 153 lira gelir vergisi tahakkuku gerçekleştirildi. 2023 vergilendirme dönemi için her bir mükellef ortalama 150 bin 265 lira matrah beyanında bulunurken bu matrah üzerinden ortalama 45 bin 255 lira gelir vergisi tahakkuk ettirildi.

Rekortmenlerden notlar...

- Gelir vergisi rekortmenleri listesinin ‘klasiği’ avukat Gönenç Gürkaynak, önceki yıllarda olduğu gibi üst sıralardaki yerini korudu. Gürkaynak 2023 listesinde 15’inci oldu.

- Oyun geliştiricisi Loop Games’in kurucusu Mert Gür, listenin 16’ncı sırasında yer aldı.

- Turkcell Genel Müdürü iken geçen yıl eylülde bu görevinden ayrılan Murat Erkan, 2023 gelir vergisi rekortmenleri listesine 83.8 milyon liralık tahakkukla 41’inci sıradan girdi.

- Startup’lara yatırımlarıyla bilinen, Arya Kadın Yatırım Platformu Kurucusu Ahu Serter, listenin 64’üncü sırasında yer aldı. Ahu Serter’e 54.6 milyon liralık vergi tahakkuk etti.

- Pek çok iş insanı sermaye iradı gelirleriyle listeye girerken Gaziantep’in önde gelen sanayici ailesi Konukoğlu üyelerinin, profesyonel yöneticiler gibi ücret geliriyle listede yer almaları dikkat çekti.

3 kıtada 34 ülkeye ihracat

2023 yılında Baykar’ın cirosunun yüzde 90’ı ihracat gelirlerinden elde edildi. 2022 yılında 1.2 milyar dolar ihracat yapan Baykar, 2023’te bu rakamı yüzde 50 artırarak 1.8 milyar dolara yükseltti. Böylece tüm sektörlerde en çok ihracat yapan ilk 10 firma arasına girmeyi başardı. Baykar, 2023 yılında sektördeki ihracatın üçte birini tek başına gerçekleştirdi. Baykar, 2003 yılındaki İHA Ar-Ge sürecinin başlangıcından itibaren tüm gelirlerinin yüzde 83’ünü ihracattan elde etti. Dünya üstünde en çok ülkeye SİHA ihracatı gerçekleştiren firma olan Baykar, Ağustos 2024 itibarıyla Bayraktar TB2 SİHA için 33 ülkeyle, Bayraktar AKINCI TİHA için ise 10 ülkeyle olmak üzere 3 kıtada toplam 34 ülkeyle ihracat anlaşması imzaladı. SİHA’lar Libya, Ukrayna, Mali, Burkina Faso’daki savaşların yanı sıra 30 yıllık Karabağ işgalinin sonlandırılmasında kilit rol oynadı. Bayraktar TB2 SİHA ve Bayraktar AKINCI TİHA platformları, Asya ve Afrika ülkelerinin yanı sıra, AB ve NATO üyesi ülkeler tarafından da tercih ediliyor.

Bankalar ilk sıralarda

2023 döneminde 1 milyon 111 bin 944 mükellef tarafından da kurumlar vergisi beyannamesi verildi. Söz konusu beyannamelerle 3 trilyon 813 milyar 935 milyon 660 bin 633 lira matrah beyanında bulunuldu ve bu tutar üzerinden 833 milyar 246 milyon 376 bin 901 lira kurumlar vergisi tahakkuk ettirildi. Vergilendirme dönemi için her bir mükellef kurum ortalama 3 milyon 429 bin 971 lira matrah beyanında bulundu ve bu matrah üzerinden ortalama 749 bin 360 lira kurumlar vergisinin tahakkuk ettirildiği belirlendi.

Kurumlar vergisi beyan eden mükellef listesinde ilk 8 sırada bankalar yer aldı. Listenin ilk sırası 22 milyar 747 milyon 942 bin 797 lirayla Ziraat Bankası’nın oldu. Listenin 2’nci sırasında 21 milyar 870 milyon 755 bin 782 lira vergi tahakkukuyla Garanti Bankası yer aldı. Akbank ise 12 milyar 564 milyon 982 bin 345 lirayla listenin üçüncü sırasında.