EYT'de sona doğru! Teklif Komisyon'da kabul edildi
02.02.2023 - 22:36 | Son Güncellenme:
DHA-İHA
'EYT Teklifi' TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi. 9 Eylül 1999'dan öncesi sigortalı olanların, prim gün sayısını ve yılını dolduranların emekli olabilmelerinin önünü açan yasa teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi.
EYT olarak bilinen Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi.
'5 MİLYON KİŞİNİN YÜZDE 50'YE YAKIN KISMI 2023 YILNDA BU YASAL DÜZENLEMEDEN FAYDALANMIŞ OLACAK'
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, EYT düzenlemesini de içeren 'Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmeleri devam ediyor. Komisyonda, düzenlemeye ilişkin açıklamalarda bulunan AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş milletvekillerinin EYT ile ilgili sorularını da yanıtladı. EYT ile ilgili sürece değinen Elitaş, Cumhurbaşkanı recep Tayyip Erdoğan'ın, 28 Aralık 2022'de EYT konusunda yaptığı açıklama doğrultusunda çalışmaların başladığını söyledi. Elitaş, EYT ile ilgili rakamları paylaşarak, "8 Eylül 1998 öncesi sistemde bulunan 4A, 4B, 4C'li sigortalı sayısı 4 milyon 787 bin 297. 2023 içinde emekli olacak sigortalı sayısı 2 milyon 246 bin 378. Yaklaşık 5 milyon kişinin yüzde 50'ye yakın kısmı 2023 yılında bu yasal düzenlemeden faydalanmış olacak. 4A kapsamında olanlar 1 milyon 661 bin, 4B kapsamında olanlar 88 bin 626, 4C kapsamında olan 496 bin 151 kişi. Tahminimize göre, 4A kapsamında 1 milyon 661 bin kişinin bir kısmı 2017'de taşerondan kadroya geçenler var. Şu andaki rakam 750 bin civarında. Bunların ne kadarının EYT'li olduğu konusunda belediyelerde oldukları için tam fikir sahibi değiliz. Belediyelerde 400 bin, kamuda da yaklaşık 300 bin civarında taşerondan kadroya geçenler var" dedi.
Elitaş, 2 milyon 246 bin kişi içinde ne kadarının taşerondan kadroya geçenler kapsamında olduğunu ayırmanın zor olduğunu kaydederek, EYT kapsamında olanların yani 2 milyon 246 bin kişinin cinsiyet oranına ilişkin, "4A kapsamında 279 bin 261 kadın çalışanımız, hak edenlerimiz var. 1 milyon 382 bin 340 erkek. 4B kapsamında yani Bağ-Kur'lu olanlar; 10 bin 645 kadın, 77 bin 981 erkek. 4C kapsamında kamuda çalışanlara baktığımızda 187 bin 933 kadın, 308 bin 218 erkek. 1998 öncesi sigorta sisteminde bulunanların ortalama yaşı 48. Bu kapsamda kanun yürürlüğe girdiği andan itibaren" açıklamasında bulundu.
MUHTEMELEN MART AYINDA AYLIKLAR ALINACAK
Elitaş, düzenlemenin önümüzdeki hafta salı günü Genel Kurul gündemine geleceğini planladıklarını duyurarak, "Muhtemelen aynı gün bitiririz. Cumhurbaşkanımız en yakın zamanda Resmi Gazete'de yayımlarsa muhtemelen mart ayı içinde SGK bunların emeklilik işlemlerine başlamış olacak. Mart ayından itibaren aylıklarını alacaklar. Belki teknik nedenlerden dolayı gecikebilir. 20 gün sonra aldı diyelim, bir önceki ayı toplu olarak alacak. Ödemelerde gecikme olmasına rağmen hak kaybı getirilmiyor" ifadelerini kullandı.
1 MİLYON 100 BİN KİŞİ MÜRECAAT ETTİ
Elitaş konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Sayın Cumhurbaşkanımızın 28 Aralık 2022'de 'Yaş kısıtı olmayacak.' dediği andan itibaren vatandaşlarımızın büyük bir kısmı borçlanma yapmak için; 28-29-30-31 Aralık'ta SGK sistemi açık tuttu ve bu 4 günlük süre içinde 1 milyon 100 bin kişi SGK'ya müracaat ederek borçlanma için tahakkukta bulundular. 4 gün içinde tahakkuk 44 milyar lira ama tahsilat olmadı. 1 milyon 100 bin kişinin tahakkuku 44 milyar lira civarında yani 1 milyon 100 bin kişi 1 Ocak 2023'te olsaydı, borçlarını 10 bin 8 liralık brüt asgari ücretten borçlanacaklardı. 2022'de olduğu için 6 bin 471 lira brüt asgari ücretten borçlandı. 2022'de borçlanma süreleri için 1 aylık 2 bin 70 lira 60 kuruş, 1 Ocak 2023 itibarıyla 3 bin 202 lira 56 kuruş ödenecek. 4 milyon 787 bin kişi içinde 'Biz Emeklilikte Yaşa Takıldık' diyen bir kesim, 'Bizi hemen emekli edin.' diyorlar ama taşerondan kadroya geçen 750 bin kişi de 'Emekli olmak istemiyoruz.' diyor."
Elitaş, 20 Şubat 1992'de Süleyman Demirel'in Başbakan, Mehmet Moğoltay'ın Çalışma Bakanı olduğu dönemde bu kanun çıkarıldığını 55 yaşın kaldırıldığını 5 bin gün veya 25 yıl sigortalılık süresi haline getirildiğini hatırlattı. Elitaş, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaoğlu’nun SSK Genel Müdürü olduğu sırada yaptığı bir açıklamaya atıfta bulunarak, "O dönemde 21 Ekim 1992'de 'Yaş yükselmezse bu karadelik büyüyor, bu gidişle emeklilere maaş bile ödememiz mümkün.' Kanunun çıkışından 8 ay sonra. Kim söylüyor bunu? Sayın Kemal Kılıçdaroğlu söylüyor, o zaman SSK Genel Müdürü. 14 Mayıs 1994, '100 trilyon borcu SSK'yı ancak geç emeklilik kurtarır. Bu durumda 60 yaş şart.' Bunu da Sayın Kemal Kılıçdaroğlu söylüyor. 29 Ocak 1998, emekli sayısı her yıl yüzde 3,5 artıyor. Emeklilik yaşı 80 de olsa SSK kurtulamaz. Ekonomik önlemler alınmalı.' Bunu da Kemal Kılıçdaroğlu söylüyor. Kanun Eylül 1999'da çıkıyor yani yaklaşık 1,5 yıl sonra Sayın Kemal Kılıçdaroğlu, SSK Genel Müdürüyken bunu yapıyor. 1999'da da Sayın Kılıçdaroğlu, SSK Genel Müdürü. Sayın Kılıçdaroğlu bürokratken gerçeklerle bakarken, rakamlarla yüzleşirken böyle bir düzenlemenin yapılmasının şart olduğunu söylemiş. Şimdi yine o günlere bakıyoruz. Sayın Kılıçdaroğlu, 1997'de Çalışma Bakanlığı Müsteşar Yardımcılığı yaptığı dönemde 10 aylık olan torunu Duru'yu sigortalı olarak çalıştırmış. Bakın arşivlere." dedi.
Bunun üzerine CHP milletvekilleri, Elitaş'a tepki gösterdi. Elitaş, kendisine tepki gösteren CHP milletvekillerine, "Niye alınganlık gösteriyorsunuz? Gerçekler sizi neden rahatsız ediyor? Gerçekler o kadar acı ki ayağa zıplatıyor" karşılığını verdi.
Elitaş, erken sigortalılık ile ilgili eleştirilere CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun torunu Duru’yu sigortalı yaptırdığını söyleyince, tartışma çıktı. CHP’li komisyon üyeleri, "10 aylık çocuğun nasıl sigortalı olduğunu düşünürsünüz?" diye tepki gösterdi.
CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, "Sen önce Cumhurbaşkanı’nın çocuklarının nasıl yediğine bak’ derken, CHP Uşak Milletvekili Özkan Yalım da sert sözlerle tepkisini dile getirdi.
MADDELERE GEÇTİ
Komisyonda, yaklaşık 9 saat süren teklifin tümü üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasının ardından maddelerine geçildi.
Komisyonda, gruplar adına söz alan konuşan milletvekilleri EYT düzenlemesine ilişkin parti görüşlerini dile getirdiler. CHP Muğla Milletvekili Süleyman Girgin, CHP’nin EYT ile ilgili daha önce verdikleri yasa tekliflerinin bu teklifle birleştirilmesini önerdi. İYİ Parti Erzurum Milletvekili Muhammet Naci Cinisli, eksiklikleri olmasına rağmen, teklifi desteklediklerini söyledi.
MHP Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı da, düzenlemenin önemine dikkat çekerek, muhalefetten gelen eleştirileri yanıtladı. Kalaycı, "Düzenlemenin nasıl sulandırılmaya, sabote edilmeye çalışıldığını; kimin iyi niyetli ve samimi olduğunu kimin istismar siyaseti izlediğini görüyoruz. EYT'lilerin sevincini ve memnuniyetini zedeleme, düzenlemeyi değersizleştirme çabası sarf edenleri görüyoruz. Algı operasyonu yapılmaya çalışılıyor. 'Maaş düşecek' deniyor. Maaş hesabında hiçbir değişiklik yok, aynı emekli aylığı bağlama sistemi devam ediyor. SGK mevzuatını bilenler, bunun olmayacağını çok iyi bilirler" dedi.
Muhalefet partililerin EYT düzenlemesi için, “iktidar partisi seçim yatırımı diye getirdi” eleştirilerine yanıt veren AK Parti Ankara Milletvekili Orhan Yeğin, "Biz ilk defa seçimde karşılaşmıyoruz. 20 yıldır seçime gidiyoruz, 20 yıldır yene yene geliyoruz. Biz 20 millete hizmet ediyoruz. Biz 20 yıldır milletin gönlüne girecek adımlar atmaya, milletin sorunlarını omuzundan indirecek, yükünü hafifletecek adımlar atmaya, milletin taleplerini azaltacak, milletin taleplerini karşılayacak düzenlemeler yapmaya 20 yıldır devam ediyoruz. Seçim varken de devam ediyoruz, yokken de devam ediyoruz” diye konuştu.
TEKLİF KABUL EDİLDİ
9 Eylül 1999'dan öncesi sigortalı olanların, prim gün sayısını ve yılını dolduranların emekli olabilmelerinin önünü açan yasa teklifi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na eklenen geçici maddeyle, ilgili kanunlara göre, 8 Eylül 1999'dan önce malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası kapsamında çalışmaya başlayanlar, yaş haddi aranmadan emekli olabilecekler. Prim gün sayısını ve çalışma süresini, sigortalılık süresini dolduran herkes kendi mevzuatı çerçevesinde yaşa takılmadan istisnasız emekli olabilme hakkına sahip olacaklar.
TEKLİF 8 EYLÜL 1999'DAN ÖNCESİNİ KAPSIYOR
Teklif; 8 Eylül 1999 da dahil olmak üzere 9 Eylül 1999'dan öncesi sigortalıları kapsıyor. Teklifin yürürlük tarihinden sonra aylık bağlanması talebinde bulunanlardan yaşlılık veya emekli aylığı bağlanacak olanlar, söz konusu hükümlerde yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık veya emekli aylığından yararlanacak. Bu fıkra esas alınarak geriye dönük herhangi bir ödeme yapılmayacak ve geriye dönük hak talep edilemeyecek.
İlk defa yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlardan, yaşlılık veya emekli aylığı talebi nedeniyle işten ayrılış bildirgesi verilenlerin işten ayrılış tarihini takip eden 10 gün içerisinde en son çalışılan özel sektör iş yerinde sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya başlamaları halinde, çalışılmaya başlandığı tarihten itibaren, sosyal güvenlik destek primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmına isabet eden tutar Hazine tarafından karşılanacak. Sosyal güvenlik destek primi işveren hissesi indiriminden yararlanılan sigortalının işten ayrılması halinde bu indirimden tekrar yararlanılamayacak.
Kamu kurum ve kuruluşlarında kadroya alınan işçiler ile il özel idareleri ve belediyeler ile bağlı kuruluşlarında ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinde, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketlerde işçi statüsüne geçirilenlerin; emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmaları halinde, çalıştırıldıkları kamu kurum ve kuruluşları veya şirketlerce iş sözleşmelerinin feshedilmesini zorunlu tutan düzenlemeler yürürlükten kaldırılacak. (DHA)
AK PARTİLİ BÜLENT TURAN: SALI GÜNÜ GENEL KURUL'A ALMAYI PLANLIYORUZ
AK Parti Grup Başkanvekili Bülent Turan, EYT'nin Meclis Genel Kurulu'na geleceği tarihi açıkladı. Turan, "EYT düzenlemesini önümüzdeki hafta salı günü Genel Kurul gündemine almayı planlıyoruz" dedi.
"BAŞKA BİR ŞART İLAVE ETMEK ASLA SÖZ KONUSU DEĞİL"
AK Parti'li Muhammet Emin Akbaşoğlu ise açıklamasında şu ifadeleri kullandı: Bu, büyük bir müjde; bu müjdeyi sevinçle karşılayan milyonlarca çalışanımız var ancak bunu değersizleştirmek, amacından saptırmak isteyen, hakikate iftira atarak gerçekliği örtmeye çalışanlar da var. Bu da 'teklifle yeni bir şart getirildiği' yalanı. Bu, apaçık bir yalan. Ortaya koyduğumuz teklifle yeni şart yani 'kademeli prim şartı' getirildiği sözü iftiradır, yalandır, teklif sahiplerine bühtandır. Teklifimizde hiçbir eksiklik yok.
Teklifin basit, sade, uygulanabilir, en geniş kapsamlı ve eşitlikçi olduğunu belirten Akbaşoğlu, şunları kaydetti: "Prim gün sayısı, çalışma süresi ve yaş şartından iki şartı yerine getirenler yani prim gün sayısını ve çalışma süresini dolduran istinasız herkes emekli olmaya hak kazanacak. Yaptığımız düzenlemenin özü bu. Başka bir şart ilave etmek asla söz konusu değil. Bunu kim söylüyorsa bu düzenlemeye, düzenleme sahiplerine iftira atıyor demektir. Herkes müfteri olmaktan uzak olmalı. 'Siz bu teklifle yeni mağduriyetler oluşturuyorsunuz' demek iftiradır, kamuoyunu yanıltmaya dönük bir dezenformasyondur.
"YAŞ ŞARTINI KALDIRIYORUZ"
Teklifle, 1999'dan önce geçerli olan şartlardan birini, yaş şartını kaldırıyoruz; diğer iki şartı taşıyanların hepsini emekli ediyoruz. Cumhurbaşkanımız tarafından kamuoyuna deklare edilen neyse bunu kanun teklifine dönüştürerek konuyu basit, yalın şekilde düzenledik. Yaş şartını kaldırdık, yaklaşık 5 milyon insanın emekli olabilmesini düzenledik. Bu yıl 2 milyon 250 bin kişinin mevcut mevzuata göre yürürlükte olan prim gün sayısı ve çalışma süresi dikkate alınarak emekli olabilme hakkını getiriyoruz. Bu, 10 milyon vatandaşımıza dokunmak demek. Böyle büyük müjdeli bir haber kimi çevrelerde paniğe ve meseleleri çarpıtmaya neden oldu."
SGK BAŞKANI SUNUM YAPTI
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkanı Kürşad Arat, EYT düzenlemesine ilişkin komisyona bilgi verdi ve milletvekillerinin sorularını yanıtladı. Arat, Türkiye'deki emekli yaş ortalamasının şu anda 54 olduğunu ve SGK'dan emekli maaşı alanların sayısının bugün itibarıyla 13,9 milyon kişiye çıktığını belirtti.
Ardından EYT düzenlemesinin SGK mali yapısına etkisini anlatan Arat, "Emekli artış oranlarından sonra gündeme gelecek bir diğer husus da SGK'nın mali yapısına olan etkileri olarak karşımıza çıkıyor. SGK'da bugün itibarıyla gelirlerin giderleri karşılama oranı yüzde 96,2. Bu oran yüzde 100 olmadığı için ister istemez SGK açığı var. Bu açık tarihin en düşük seviyesinde, yani yüzde 0,30 düzeyinde" dedi.
EYT'lilerin hangi şartları sağlaması gerektiğini de anlatan Arat, "EYT'lileri tanımlamak gerekir; biz de hesaplamalarımızı yaparken bir tanımlama üzerinden ve esasen platformların da kendini adlandırdığı isim üzerinden giderek bakıyoruz. EYT olarak baktığımızda şu şartların olması gerekiyor; 8 Eylül 1999'dan önce sigortalılık başlangıcı olması lazım. İki, prim gününü doldurmuş olması gerekiyor. Üç, sigortalılık süresini doldurmuş olması lazım" diye konuştu.
