25.06.2016 - 02:30 | Son Güncellenme:
Duygu Erdoğan
Türkiye genelinde mayıs ayında konut satışlarının yeniden yükselişe geçtiği, bu dönemde 114 bin 800 konut satıldığı bildirildi. Geçen ay satılan konut sayısı, bir önceki aya göre yüzde 8 artarken, geçen yılın aynı ayına göre de yüzde 6.4 artış kaydetti.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK), mayıs ayına ilişkin konut satış istatistiklerine göre bu yılki satış grafiği, 2015 yılına paralel bir görünüm sergiliyor. 2015 yılının ilk 5 ayında toplam konut satışı 524 bin 423 olarak gerçekleşirken, bu yılın ilk 5 aylık döneminde satışlar 524 bin 612 olarak gerçekleşti. Sektörün önde gelen oyuncuları, satışların istikrarlı bir seyir sergilese de, “yüksek dönem” olarak kabul edilen eylül-ekim-kasım aylarında yeni bir rekora ulaşılabileceğine dikkati çekti.
DAP Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Yılmaz, “Elimizde eylül-ekim-kasım gibi konut satışlarının en yüksek gerçekleştiği bir dönem var. Geçen yıl Cumhuriyet tarihinin en yüksek satışı yakalanmıştı. Bu yıl, o rekoru yeniden kırmayı bekliyoruz. Son zamanlarda hükümet, piyasayı hareketlendirmek için ciddi atılımlar yapıyor. Ekonomiyi destekleyen yeni modeller açıklanıyor. İkinci 6 aylık dönemde ciddi satış grafiği yakayalaycağımızı düşünüyorum” diye konuştu.
Faizlerin freni
Konut satışları 2015’in ilk 5 aylık dönemini yakalar, hatta bir miktar da geçerken, konut kredisi faiz oranlarının yüzde 1’in üzerinde seyretmesi, satışlar önünde ciddi sorun olarak görülüyor. Nitekim ipotekli konut satışları olarak bilinen banka kredili satışlarda düşüş, bu ay da devam etti. Kredili satışlar, mayısta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11.6 düşüşle 35 bin 423 olarak gerçekleşti. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı ise yüzde 30.9 oldu. Diğer konut satışları ise Türkiye genelinde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17.1 artarak 79 bin 377 oldu.
Konut kredisi faiz oranlarında yüzde 1’in görülmesiyle bile satışlarda yoğun artış yaşanacağını savunan Artaş İnşaat ve Avrupa Konutları Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Çetinsaya, gelecek aylarda daha yüksek satışlar beklediklerini kaydetti. Çetinsaya, “Biz vatandaşlarımızı ev sahibi yapmak istiyoruz. İnsanlar da konut almak istiyor ama bu faiz oranlarıyla borçlanmak istemiyor. Elindeki imkanları seferber ediyor, bir de inşaat firmalarının kendi bünyelerindeki ödeme yapılandırmalarını tercih ediyor” dedi.
Konjonktüre bağlı
EYG Grup İcra Kurulu Başkanı Ömer Faruk Çelik de, bir aylık sonuçlarla azalış ya da artışı değerlendirmek yerine, 5 ayın tamamına bakıldığında 2015 yılıyla benzer bir satışa ulaşıldığını, bunun da yıl sonuna dair ipuçları verdiğini söyledi. Çelik, “Yıl içinde, yine geçen yılın üzerinde seyirle gidiyor. Gelecek aylarsa tamamen genel konjonktüre bağlı. Bir sorun olmazsa, geçen yılın üzerinde büyür, ama biraz mutsuzluk olursa tam tersine bir miktar altında gerçekleşir” diye konuştu.
‘Yabancıya satışta eylem planı şart’
Yabancılara konut satışı, bu yılın ilk beş ayında, 2015’in aynı dönemine göre yüzde 3.2 düşüşle 7 bin 835 olurken, mayıs ayında ise geçen yıla göre yüzde 18.7 azaldı ve 1.612 oldu. Geçen yıl mayıs ayında yabancılara 1.982 konut satışı gerçekleşmişti.
DKY İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ali Dumankaya, yabancıların konut alımının, Türkiye gibi bir ülkeye nazaran çok düşük seyrettiğini belirtirken, bunun için “seferberlik” başlatılması gerektiğini ifade etti. Dumankaya, “Niye alsın ki? Öncelikle yapacaklarımızı yapmamız lazım. Bir yol haritası lazım. Vatandaşlık izninden oturma iznine kadar pek çok düzenleme gerekli.
Bir eylem planı oluşturarak, her ülkeye göre bir sistem uygulamamız gerekiyor” diye konuştu.
Afgan ve Çinlinin iştahı arttı
Yabancıya satışların yaklaşık yarısı Irak, Kuveyt, Suudi Arabistan, Afganistan vatandaşlarına yapıldı. Ülke uyruklarına göre yabancılara yapılan konut satışlarına bakıldığında, Iraklıların, mayıs ayında ilk sırada yer aldığı görülüyor. Mayıs ayında konut alımlarının geçen yılın aynı ayına göre en fazla artıranlar, Afganlar oldu. Afganların aldığı konut sayısında yüzde 237.8’lik artış olurken, Çinliler’in yüzde 89.5, Ürdün vatandaşlarının alımlarının ise yüzde 23.8 arttığı görüldü. Aynı dönemde konut alımını en çok yavaşlatan yabancılar ise yüzde 45.7 ile Kazakistan vatandaşları ve yüzde 45.5’le Ruslar oldu.