ENFLASYONDA TAT YOK

Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) mayıs ayında gıda fiyatlarının nisan ayına göre düşmesinin etkisiyle yüzde 0.56 olarak beklentilerin altında yükseldi. TÜFE, 2014’ün mayıs ayına göreyse yüzde 8.09 artarak, 2015 yılında ilk kez yüzde 8’in üstüne çıktı. 2014’ün mayıs ayında TÜFE yüzde 9.66 olmuştu.
Gıda fiyatlarında son 3 yılın en sert düşüşü yaşandı. Enflasyonun yükselmesinin en önemli suçlusu ilan edilen gıda fiyatları nisandan mayısa yüzde 2.68 oranında geriledi. Ancak, gıda fiyatlarındaki azalmanın mevsimsellik etkisinden kaynaklanmış olması, enflasyonda kalıcı düşüş trendi beklentilerini kırdı.
Mayıs 2015’te endekste kapsanan 426 maddeden; 67 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 269 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 90 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

Limon yüzünü ekşitti
(Mayısta en fazla zam gören ürünler)

Ürünler - Zam oranı (%)

Limon 28.38
Yurtiçi turlar 20.66
Kivi 10.89
Elma 10.61
Katın tişörtü 10.22
Yurtdışı turlar 8.54
Takım elbise 7.89
Kadın gömleği 7.68
Erkek tişörtü 7.67
Fırınlı ocak 6.25
Erkek ayakkabısı 5.43
Yer fıstığı 5.16
Çocuk pantolonu 5.07
Mazot 5.01
Fındık içi 4.57
Benzin 4.31
Sakatat 4.26
Badem içi 4.24
Bulaşık makinesi 4.14
Televizyon 3.93

Zam şampiyonu limon
Tüketici fiyatları bazında mayıs ayında en yüksek fiyat artışı, yüzde 28.38 ile limonda gerçekleşti. Limonu yüzde 20.66 ile yurtiçi turlar, yüzde 10.89 ile kivi izledi. Fiyatı en çok artış gösteren diğer ürünler arasında yüzde 10.61 ile elma, yüzde 10.22 ile kadın tişörtü, yüzde 8.54 ile yurtdışı turlar, yüzde 7.89 ile erkek takım elbisesi, yüzde 7.68 ile kadın gömleği, yüzde 7.67 ile erkek tişörtü, yüzde 6.25 ile fırınlı ocaklar, yüzde 5.43 ile erkek ayakkabısı yer aldı.

Üretici fiyatlarında artış daha yüksek

ÜFE mayıs ayında yüzde 1.11, yıllıkta ise yüzde 6.52 oldu. Çekirdek enflasyon yerine açıklanan özel kapsamlı TÜFE göstergelerinden ‘H’ mayısta yıllık olarak yüzde 7.91, ‘I’ yüzde 7.48 arttı.

Sivri biber sevindirdi
Mayısta fiyatı en fazla düşen ürünlerin başında ise sivri biber geldi. Sivri biberin fiyatı yüzde 62.9 geriledi. Bu ürünü, yüzde 35.49 ile taze fasulye, yüzde 35.22 ile salatalık, yüzde 31.28 ile patlıcan, yüzde 29.28 ile bezelye, yüzde 28.32 ile kabak, yüzde 25.04 ile marul, yüzde 20.24 kuru soğan ve yüzde 11.70 ile domates izledi. Fiyatı 5 liraya kadar çıkınca bütün dikkatleri üstüne çeken patateste ise fiyat düşüşü sadece yüzde 20.15 oranında oldu.

Patates sadece % 20 geriledi
(Mayısta fiyatı en fazla gerileyen ürünler)

Ürünler Nisan/Mayıs fiyat farkı (%)

Sivri biber -62.90
Taze fasulye -35.49
Salatalık -35.22
Patlıcan -31.28
Bezelye -29.28
Kabak -28.32
Marul -25.04
Kuru soğan -20.24
Patates -20.15
Sarımsak -15.59
Domates -11.70
Su ısıtıcısı -6.37
Bilgisayar -5.42
Yumurta -4.12
Elektrikli süpürge -2.09
Şehriye -0.83
Makarna -0.70
LPG dolum ücreti -0.43
Süt -0.26
Tüp gaz -0.16

Giysi ve ayakkabı zamda birinci
Mayıs ayında en yüksek artış yüzde 10.06 ile giyim ve ayakkabı grubunda oldu. Ana harcama grupları itibariyle ulaştırmada yüzde 1.76, lokanta ve otellerde yüzde 1.20, eğlence ve kültürde yüzde 1.08 ve ev eşyasında yüzde 0.82 artış gerçekleşti.
Yıllık olarak ise en fazla artış yüzde 13.44 ile lokanta ve oteller grubunda gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 12.81, çeşitli mal ve hizmetler yüzde 9.79, eğlence ve kültür yüzde 8.70, konut yüzde 8.32 artış gösterdi.

Enver Erkan ALB Forex Analisti ‘Bir iyi, iki kötü haber’

“Mevsimsel etkilerle gıda enflasyonunun gerilemiş olması iyi haber. Ancak iki de kötü haber var. Gıda fiyatlarının mevsimsel etkilere bağlı olarak gerilemesi enflasyonda geri çekilmede etkili olabilecekken, kur geçişkenliği ile enerji ve imalat sektöründeki maliyetler yukarı yönlü risk oluşturmaya devam edecek.
Kurdaki yukarı yönlü hareket çekirdek enflasyondaki düşüşü sınırlamıştı. Mayıs ayında çekirdek göstergedeki durum ise hiç iç açıcı değil. Nisanda yıllık bazda yüzde 7.00 olarak gerçekleşen çekirdek enflasyon, mayısta yüzde 7.48’e yükseldi. 50 baz puana yakın bir yükseliş söz konusu. Gecikmeli etkiyi de hesaba katacak olursak çekirdek enflasyon yüksek gelmeye devam edecek. Bu da piyasa faizlerinin yüksek kalmasına neden olacak.”