Ekonomi 18 çeyrektir kesintisiz büyüyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ekim-Aralık 2024 dönemini kapsayan gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) verilerini açıkladı. Buna göre, Türkiye ekonomisi 2024 yılının tamamında yüzde 3.2 büyürken; 2024’ün son çeyreğinde ise yüzde 3 büyüme gerçekleştirdi. Bu sayede Türkiye ekonomisi, 18 çeyrektir kesintisiz büyümesini sürdürmeye devam etti.

Ekonomistler de benzer bir öngörü ile geçen yılın dördüncü çeyreğinde yıllık bazda Türkiye ekonomisinin yüzde 2.98; 2024 yılının tamamına ilişkin ise yüzde 3.12 büyüyeceğini öngörmüştü.

Türkiye ekonomisi, 2024’ün ilk çeyreğinde yüzde 5.4, ikinci çeyreğinde yüzde 2.4 ve üçüncü çeyreğinde yüzde 2.2 büyüme kaydetmişti.

15 bin 463 dolar gelir

Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, 2024 yılında bir önceki yıla göre yüzde 63.5 artarak 43 trilyon 410 milyar 514 milyon TL oldu.

Kişi başına GSYH 2024 yılında cari fiyatlarla 507 bin 615 TL, dolar cinsinden ise 15 bin 463 olarak hesaplandı.

GSYH’yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2024 yılında bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak inşaat sektörü toplam katma değeri yüzde 9.3; ürün üzerindeki vergiler eksi sübvansiyonlar yüzde 7.7; finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 4.9; tarım yüzde 3.9; bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 3.4; hizmetler yüzde 3.1; gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2.4; kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 1.8; mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 1.4; diğer hizmet faaliyetleri yüzde 1.2 ve sanayi yüzde 0.5 arttı.

İşgücü ödemeleri arttı

Yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları, 2024 yılında bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre yüzde 3.7 arttı. Hanehalkı tüketim harcamalarının cari fiyatlarla GSYH içindeki payı yüzde 59.2 oldu.

Bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre 2024 yılında mal ve hizmet ihracatı yüzde 0.9 artarken ithalatı yüzde 4.1 azaldı.

İşgücü ödemeleri 2024 yılında bir önceki yıla göre yüzde 90 artarken, net işletme artığı/karma gelir yüzde 46.5 yükseldi.

İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yıl yüzde 32.5 iken bu oran 2024 yılında yüzde 37.9 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 47 iken yüzde 42.2 oldu.

OECD’de en hızlı büyüyen ülke

Türkiye, İspanya ile 2024 yılı verisi açıklanan Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ülkeleri arasında ekonomisi en hızlı büyüyen ülke olarak öne çıktı. Öte yandan, G20 ülkeleri arasında ise Türkiye ve İspanya ilk 5’te yer alıyor.

Tarımda 4 yılın en yüksek büyüme oranı

Ekonomik büyümede 12 çeyrektir 4 sektördeki büyüme devam ediyor. Hizmetler, finans ve sigorta; gayrimenkul ile kamu yönetimi eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri sektörleri 3 yıldır pozitif seyrederek büyümeye destek veriyor.

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, tarım ve ormancılık sektörünün ise geçen yıl yüzde 3.9 büyüdüğünü belirterek, “Bu büyüme oranı sektörde son dört yılın en yüksek rakamı oldu” dedi.

Tarım sektörünün, zincirlenmiş hacim endeksi olarak son 6 çeyrektir kesintisiz büyümeye devam ettiğine dikkati çeken Yumaklı, “Tarım ve orman sektörü geçen yılın son çeyreğinde yüzde 4.7 büyüme kaydetti. Yıllık olarak bakıldığında ise sektörümüzün büyümesi yüzde 3.9 oldu. Türkiye ortalamasının üzerinde büyüme gerçekleştiren sektörümüz, ülke ekonomisine olumlu katkılar vermeye devam edecek” değerlendirmesinde bulundu.

Yapısal dönüşüm hızlanacak

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek 2024 yılı büyüme ve ocak ayı iş gücü verilerine ilişkin, “Programımızla kırılganlıklarımızı azalttık, makro temelleri sağlamlaştırdık, kazanımları kalıcı hale getirmek için yapısal dönüşümü hızlandıracak politikaları sürdüreceğiz” ifadesini kullandı.

‘Toplumsal refahı artıracağız’

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, “Dezenflasyon sürecinin kesintisiz sürmesine yönelik duruşumuzu korurken, yatırım, üretim, istihdam ve ihracat odaklı politikalarımızla büyümeyi daha da güçlendirmeyi, toplumsal refahımızı artırmayı hedefliyoruz” dedi.