Dünya gıda ambarı Türkiye olacak
22.04.2025 - 06:50 | Son Güncellenme:
Dünya Gıda Programı’nın Türkiye’yi küresel bazda ‘Stratejik Stok Merkezi’ olarak konumlandırmak istediğini belirten Bakan Yumaklı, Türkiye’nin jeopolitik konumunun büyük bir avantaj sağladığını vurguladı.
MELTEM GÜNEŞ / ANKARA - Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Dünya Gıda Programı’nın (WFP) Türkiye’yi bölgesel ve küresel bazda gıda stokları için bir “Stratejik Stok Merkezi” olarak konumlandırma talebinde bulunduğunu açıkladı. Türkiye’nin coğrafi avantajları sayesinde küresel gıda güvenliğine katkıda bulunması ve uluslararası konumunun güçlendirilmesi hedefleniyor.
IV. Tarım Orman Şûrası kapsamında gerçekleştirilen “Tarım Diplomasisi Atölyesi”nde, Milliyet Ankara Temsilcisi Didem Özel Tümer moderatörlüğünde Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Azerbaycan Tarım Bakanı Mecnun Memmedov ve Suriye Tarım ve Tarım Reformu Bakanı Amjad Bader’in katılımıyla “Günümüz Dünyasında Tarım Diplomasisi” masaya yatırıldı. Özel Tümer, “tarım diplomasisi” kavramının öneminin Kovid-19 pandemisi ve Rusya-Ukrayna çatışmalarında bir kez daha akıllara geldiğini söyledi.
Bakan Yumaklı, tarım ve gıdanın uluslararası temaslarda önemli bir başlık olduğunu belirterek, gıda arz güvenliğinin ülkelerin diplomatik bakışlarını değiştirdiğine dikkat çekti. Tarımı stratejik bir dış politika aracı olarak gördüklerini dile getiren Yumaklı, “Balkanlar’dan Afrika’ya, Amerika’dan Uzak Asya’ya kadar birçok bölgede çeşitli ülkelerle küçük işletmelerin desteklenmesi, iklim dirençli uygulamalar, suyun verimli kullanılması konusunda iş birliğimiz, tecrübe paylaşımımız devam ediyor” dedi. Tahıl Koridoru’nun çok taraflı bir tarım diplomasisi örneği olduğunu da vurgulayan Yumaklı, “Gıda yoksa huzur ve barış da olmaz. Tarım diplomasisi, barış diplomasisidir” ifadelerini kullandı.
TARIM DİPLOMASİSİ
Yumaklı, dünyada 730 milyon kişinin açlıkla mücadele ettiğini belirterek, şunları söyledi:
“Yakın zamanda Dünya Gıda Programı bize Türkiye’yi bölgesel ve küresel düzeyde gıda stokları için bir ‘Stratejik Stok Merkezi’ olarak konumlandırma talebiyle geldi. Dışişleri Bakanlığımızla değerlendirmelerimizi tamamladık. Cumhurbaşkanımızın da destekleriyle ülkemizin ‘Stratejik Stok Merkezi’ olarak konumlanmasını bekliyoruz. Jeopolitik konumumuzun çok önemli olduğunu hep konuşuruz, jeopolitik konumumuz aynı zamanda krizlerin de yaşandığı bütün coğrafyalara çok yakın. Dolayısıyla gıdanın ihtiyacı olana en hızlı şekilde ulaştırılması bu bağlamda konumumuz itibarıyla bize büyük bir avantaj sağlıyor. İnşallah bu Stratejik Stok Merkezi bu amaca çok yoğun bir şekilde hizmet edecek.”
Konuşmaların ardından Bakan Yumaklı, Milliyet Ankara Temsilcisi Didem Özel Tümer’e plaket takdim etti. Atölye, “Tarım Diplomasisinin Uluslararası Ticarete Etkileri” oturumuyla sürdü.
‘KÜRESEL PAZARDA ÖNEMLİYİZ’
Bakan Bolat da tarımsal üretimde Avrupa’da birinci sırada yer alan Türkiye’nin, küresel tarım ürünleri ihracatında da önemli paya sahip olduğunu söyleyerek, “Ülkemiz, 2023 yılında küresel tarım ürünleri ihracatında payını yüzde 1,5’e çıkararak (31 milyar dolar), 21’inci sıraya yükseldi. Tarımsal ürünlerin ihracatını önemsiyor, bu doğrultuda ülkemizin iç piyasa dinamiklerini de gözeterek ikili ve çok taraflı anlaşmalarımız kapsamında tarım ürünlerine önemli yer veriyoruz. Sürdürebilir gıda arzının sağlanması, arz ve talep dengesini de gözeterek Tarım Bakanlığımız ve ilgili kurumlarımızla yakın koordinasyon içerisindeyiz” dedi.
ÇATIŞMALAR SONRASI TARIM NE DURUMDA?
Azerbaycan Tarım Bakanı Memmedov, “Çiftçilerin hayat standartlarını yükseltmedikçe tarım diplomasisi çalışmak zor olacak” dedi. Memmedov, günümüz şartlarına göre tarımsal faaliyetlere yönelik yeni bir bakış oluşturulması, burada da sağlık ve iklim değişikliği gerçeklerinin göz ardı edilmemesi gerektiğini söyledi. Türkiye ile Azerbaycan arasındaki tarım alanındaki ilişkilerin gelişerek devam ettiğini söyleyen Memmedov, Karabağ zaferinden sonra altyapı, hayvancılık, ormancılık alanında yapılanları ve yapılacakları anlattı.
Suriye Tarım Bakanı Bader da, “Eski rejim bize her sektörde yıkım bıraktı. Doğal kaynaklarımızı gözden geçirip hangisi yatırıma uygun bunun için veri tabanı oluşturmalıyız. Uluslararası programların desteğine ihtiyacımız var. İnsan kaynaklarını geliştirmeliyiz, tarımsal eğitimlere ihtiyacımız var. Su kaynaklarında ciddi bir azalma var. Özel sektör önemli, birçok alanda yatırıma ihtiyaç var. Türkiye’deki firmalarla görüşmeler yapmaya hazırız” diye konuştu.
KÜRESEL GIDAYA GÜVENLİ KÖPRÜ
Türkiye’nin coğrafi avantajları (Yemen, Afganistan/Pakistan, Doğu Afrika, Ukrayna ve Filistin’e yakınlığı) güçlü iş birlikleri ve insani diplomasi alanındaki rolü dikkate alındığında, bölgesel ve küresel düzeyde gıda stokları için Dünya Gıda Programı’nca “Stratejik Stok Merkezi” olabileceği değerlendiriliyor. Yetkililer çalışma kapsamında gıda stoğunun fiziki olarak Türkiye’de depolanmayacağını, coğrafi konumunun avantajlarından yararlanılarak, güvenli bir köprü vazifesiyle küresel gıda ticaretine katkıda bulunacağını kaydetti.
BM İLE İŞ BİRLİĞİ
Doğu Avrupa, Kafkasya, Orta Asya, Orta Doğu, Kuzey Afrika gibi bölgelere coğrafi yakınlığı, ulaşım kolaylığı, ekonomik, finansal, kültürel merkez olması gibi sebeplerle “hub” niteliği taşıyan İstanbul, son yıllarda BM’nin farklı kuruluşlarına da ev sahipliği yapmaya başladı. BM’yle Türkiye arasında ilerleyen ilişkiler neticesinde 13 BM kuruluşunun İstanbul’da ofisi bulunuyor. Bu ofisler arasında; BM Nüfus Fonu, Kalkınma Programı (UNDP), Kadın Birimi, UNDP Avrupa ve BDT Bölgesel Ofisi, Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu, Dünya Sağlık Teşkilatı İnsani ve Sağlık Acil Durumlarına Hazırlık Coğrafi Ayrık Ofisi, İnsani İşler Eşgüdüm Ofisi, UNDP Küresel Müşterek Hizmetler Merkezi, BM Gönüllüleri (UNV) Avrupa ve Orta Asya Ofisi, Dünya Gıda Programı, Uluslararası Göç Teşkilatı, Mülteciler Yüksek Komiserliği, Kalkınma Eşgüdüm Ofisi yer alıyor.
