20 milyar dolarlık ihracat için finansman olanaklarının geliştirilmesi önerisi

GİGDER'den yapılan açıklamaya göre, yabancı yatırımcılar, bugün Türkiye'den konut satın almak istediklerinde gayrimenkul değerleme raporunun yüzde 50'sine kadar finansman kullanabiliyor. Konut kredisine başvurmak için teminat, gelir belgesi, yerli kefil veya nakit teminat, çalışma ve oturma izni gibi pek çok belgeyi temin ediyor.

GİGDER'in Türkiye'de uluslararası yatırımcılara satılan her 100 gayrimenkulden yaklaşık 25'ini gerçekleştiren 55 üyesinden derlediği bilgilere göre, yabancıya yapılan ipotekli gayrimenkul satış oranı yaklaşık 5'e karşılık geliyor. GİGDER’in AGS Global firması ile yapmış olduğu araştırmaya göre, İngiltere'de bu oran yüzde 53,5 seviyesine ulaşıyor.

Açıklamada görüşlerine yer verilen GİGDER Başkanı Ömer Faruk Akbal, temmuzda kamuoyuna açıkladıkları "Gayrimenkul İhracatı 2025 Stratejik Eylem Planı"nda 2020’de 6 milyar dolar olarak gerçekleşen yabancıya mülk satış gelirini 2025 yılında yıllık 20 milyar dolara yükseltecek bir yol haritası geliştirdiği belirtti.

Hedef doğrultusunda, yabancı yatırımcıların Türkiye'de artık daha kurumsal, hızlı, etkili ve güvenilir bir yolda yürüyebilmelerini sağlamanın en önemli yollarından birinin finansman imkanlarını derinleştirerek çeşitlendirmek olduğunu vurgulayan Akbal, "2025'te yılda 20 milyar dolarlık yabancıya mülk satışı geliri hedefine ulaşmamızda finansman olanaklarını geliştirmemiz çok önemli bir kilometre taşı. Türkiye’de yabancı yatırımcıya bir konutu bugün ortalama 150 bin dolardan satıyorsak 2025'te bu rakamı 225 bin dolara yükseltmek ve Çin, Hong Kong, Singapur, Hindistan ve Pakistan'ın yanı sıra Afrika ülkeleri gibi yeni pazarlara eğilmek planlarımız arasında. Bu tablo da artık daha büyük bir kitleye daha çeşitli finansman olanakları sunmamız gereğini ortaya koyuyor." ifadelerini kullandı.

"Finans kuruluşları sektörümüzün katma değerini görmeli"

Ömer Faruk Akbal, Türkiye'de bankalar ve finans kuruluşlarının bugün yabancıya kredi verirken temkinli ve cesaretsiz davrandığını belirterek, "Yabancıların kredi geçmişini bilmedikleri gerekçesiyle çoğu zaman risk almaktan kaçınıyorlar. Fakat yabancı yatırımcıların pek çoğunun da Türkiye'de sorun yaşamak için yatırım yapmadığını ve konut kredisi alan yabancı yatırımcıların son derece risksiz krediler aldığını biliyoruz. Bu nedenle finans kuruluşlarını ve bankaları bu konuda biraz daha cesaretli olmaya, sektörümüzün taşıdığı potansiyelin farkına varmaya ve finans sektörü olarak buradaki katma değeri görerek taşın altına ellerini koymaya çağırıyoruz." değerlendirmesinde bulundu.

Akbal, gayrimenkulde kripto para ile ödemeye artan bir talep olduğunu aktararak, şunları kaydetti: "Üyelerimizden aldığımız bilgiler doğrultusunda, ABD'den Rusya ve Avrupa'ya kadar pek çok ülkeye yapılan konut satışı sırasında kripto ile ödeme taleplerinde artış söz konusu. Merkez Bankası'nın kripto paraların ödemelerde kullanımını yasaklayan yönetmeliği nisan ayında yaşama geçmişti. Kripto para alım satımında denetimi güçlendirecek yasa çalışmasının ise ekimde Meclis'e sunulması bekleniyor. Ödemelere ilişkin kısmın da burada sağlıklı bir şekilde ele alınması, bu noktada değerlendirmelerinde ise sektörümüzde banka kredisinden çok yararlanamayan, para transferinde de sorun yaşayan yabancı yatırımcıların kripto para ile ödeme talepleri olduğunu göz önünde tutmaları gerektiğini düşünüyoruz. Bu talebi ıskalamamalıyız."

"Kredi verme oranı arttıkça yabancı yatırımcı artar"

GİGDER Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Tekçe Overseas Yönetim Kurulu Başkanı Bayram Tekçe de banka ve finans kuruluşlarının yabancı gayrimenkul alıcılarına kredi verme oranının yükselmesinin yatırımların artmasını doğrudan etkilediğini kaydetti.

Türk bankalarının risk derecelendirmesini yapmakta zorlandıklarını ifade eden Tekçe, "Yabancıların kredi geri ödemede oldukça başarılı olduklarını deneyimliyoruz. Bu nedenle finans kuruluşlarının çekinmeden kredi verebileceklerine inanıyoruz. Kredi kullandırma oranı ne kadar artarsa gayrimenkulde yabancı yatırımlar o kadar çok yükselecektir." ifadelerini kullandı.

"Cezayir, Pakistan, Fas gibi ülkeler para transferinde kolaylık talep ediyor"

GİGDER Başkan Yardımcısı ve Bahaş Holding Üst Yöneticisi (CEO) Abdüssamet Bahadır ise yabancı gayrimenkul yatırımcısının Türkiye pazarına güven duyduğunu belirterek, şunları kaydetti:

"Resmi rakamlar da bize bunu gösteriyor. Ancak yabancılar her ne kadar Türkiye'de yatırım yapmak istese de ülkelerinden para transferi yaparken büyük sorunlarla karşılaşıyor. Cezayir, Pakistan, Fas gibi ülkelerden yatırımcı olarak görüştüğümüz alıcılar, bu sıkıntılarını bizzat bize aktarıyorlar. Bu sorun yabancı yatırımcıyı ülkemize yatırım yapmaktan geri bırakıyor. Nakit transferi sorununa çözüm olarak kripto para ile alışverişin yasal altyapısının bir an önce tamamlanması, bu pazarları kaybetmemek konusunda çok büyük önem taşıyor. Kripto ile ödeme imkanının yabancıya konut satışlarını en az yüzde 20 civarı artıracağını bile düşünsek bu çok büyük bir rakama tekabül eder. Özellikle pandemi şartlarının devam ettiğini göz önüne alırsak ülkemize kripto parayla yatırım çekmenin önemi daha da ortaya çıkıyor."

Alanya Homes Yönetim Kurulu Başkanı Uğur İnce ise ABD ve Rusya'dan kripto ile ödemeye talep olduğunu aktararak, "Bütün dünyada yatırım programlarında özellikle Rusya ve ABD vatandaşlarında kripto para üzerine yatırım yapan ve zenginleşen bir kesim var. Türkiye'de kripto para kullanarak gayrimenkul satın almak istiyorlar. Bu yöntem, paranın transferinde bir mobilite sağlıyor. Bu da yatırım kararlarını kolaylaştırıyor. Bu kitleyi yasal zemin henüz oturmadığı için kaybediyoruz." değerlendirmesinde bulundu.