29.07.2020 - 06:56 | Son Güncellenme:
Trablusgarp Savaşı gelişen dünyada özellikle Sanayi İnkılabından sonra sömürge ihtiyacının artması ile toprak sahibi olmak isteyen İtalya ve bölge halkı arasında yapılan çatışmalara dayanan ve bunun sonucunda Osmanlı Devleti ile anlaşma sonrası İtalya'ya verilen bir toprak parçası olarak karşımıza çıkmaktadır.
Trablusgarp Savaşı Kısaca Özeti
Dünya tarihi açısından en önemli savaşlardan bir tanesi özellikle Osmanlı Devleti'nin en çok ilgilendiren savaşlardan biri olan Trablusgarp Savaşı İtalya krallığı ve Osmanlı Devleti arasında 1911- 1912 yılları arasında gerçekleşmiştir. Trablusgarp Savaşı Mustafa Kemal Atatürk'ün de yer aldığı ve Mustafa Kemal’in savaştığı ilk savaş olmuştur.
Böylece Trablusgarp Savaşı ile Trablusgarp’ı İtalya'ya bırakan Osmanlı Devleti Kuzey Afrika'daki sahip olduğu son toprak parçasını da kaybetmiştir. Trablusgarp Savaşı siyasi birliğini geç tamamlayan İtalya ve Osmanlı Devleti arasında meydana gelmiş özellikle Osmanlı Devleti’nin büyük kayıpları ile sonuçlanmış tarihin en önemli savaşlarından biridir.
Trablusgarp Savaşı siyasi birliğini geç tamamlayan ve hammadde arayışına giren İtalya için sömürgecilik yarışında yer alma bahanesi olarak ortaya çıkmıştır. İtalya Osmanlı Devleti'nin Trablusgarp bölgesi ile karşı karşıya bulunduğu için kendisine en yakın olan sömürgeyi elde etmek isteyen İtalya Osmanlı Devleti'nde nota göndermiştir ve kısa süre sonra Osmanlı Devleti'ne Savaş açmış bölgeye ordu gönderemeyen Osmanlı Devleti de elindeki son Kuzey Afrika’da bulunan toprak parçasını da İtalya’ya vermek zorunda kalmıştır.
Trablusgarp Savaşı Tarihi
İtalya 28 Eylül 1911 tarihinde Osmanlı Devleti'ne nota vermiştir. Osmanlı Devleti söz konusu olan Trablusgarp'a cevap vermiş ancak İtalya bunu kabul etmemiştir. Bunun üzerine İtalya Osmanlı Devleti'ne savaş ilan etmiştir.
Trablusgarp Savaşı Önemi
Trablusgarp Savaşı Mustafa Kemal ve Enver Paşa gibi büyük ve önemli komutanların yer aldığı savaşlardan biridir. Osmanlı Devleti ekonomik olarak bu savaşta da zarar görmüştür. Trablusgarp savaşının devam ettiği sürede Balkan Savaşları başlaması ile Trablusgarp'tan çekilmek zorunda kalan Osmanlı Devleti Uşi Antlaşması ile Trablusgarp ve Bingazi Ayrıca 12 adayı İtalya'ya geçici bir süre olarak vermiştir. Trablusgarp Savaşı Osmanlı Devleti'nin hem askeri açıdan hem diplomatik açıdan başarısız olduğunu göstergesi olmuştur. Bu durumda 1. Dünya Savaşı hazırlığında bulunan büyük devletler için Osmanlı Devleti’ni ‘hasta adam’ olarak adlandırmalarına neden olmuştur. Ayrıca Osmanlı Devleti'nin güçsüzlüğünü göstergesi olarak görülmüştür.
Trablusgarp Savaşı Nedenleri ve Sonuçları
Trablusgarp Savaşı nedenleri:
- Trablusgarp Savaşı İtalya'nın hammadde ve pazar arayışında olması
- İtalya'ya Trablusgarp'ın çok yakın konumda bulunması
- Osmanlı Devleti'nin İtalya'ya kara bağlantısı olmaması
- Osmanlı Devleti'nin donanmasının yetersiz olması
- Büyük devletlerin İtalya’yı yanında istemesi gibi nedenlerdir.
Trablusgarp Savaşı'nın sonuçları ise:
- Osmanlı Devleti Kuzey Afrika'daki son toprak parçasını kaybetmiştir.
- 12 Ada Yunanistan'ın işgal etme ihtimaline karşı İtalya'ya geçici olarak bırakılmıştır.
- Osmanlı Devleti halifelik gücünü kullanarak bölge halkı ile dini ve kültürel bağlarını sürdürmek istemiştir.
- Trablusgarp uçağın ilk defa kullanıldığı savaş olarak tarihte tarih kayıtlarda yerini almıştır. (Ancak Trablusgarp savaşında uçak savaş amacıyla değil bildiri dağıtmak amaçlı kullanılmıştır.)
- Mustafa Kemal'in ilk savaşıdır. Savaş sonunda Mustafa Kemal Binbaşı rütbesine yükselmiştir.