'Okuma yazma cihazı' sınırları kaldıracak

Üzerinde öğrencilerin Braille alfabesiyle not almasını mümkün kılan tuşları ve okuma ekranı bulunan mini tablet boyutundaki cihaz, Braille alfabesi ile yazılmış kitaplara göre daha hafif ve daha küçük olduğu için kolay taşınma özelliğine sahip. Cihaz, hafıza kartı sayesinde yaklaşık 300 kitabı kaydetmeye imkan sağlıyor. Kartın değiştirilmesiyle hafıza alanı büyütülebiliyor.

Bilgisayara bağlanabilen cihaza bilgisayardan yazılı belgeler kaydedilebiliyor. Cihaz bu yazılı belgeleri, görme engelli öğrencinin okuyabileceği hale dönüştürüyor. Öğrenciler cihaza kayıtlı bu metni açtığında okuma alanı üzerine Braille alfabesi ile düzenlenmiş metin geliyor.

Öğrenciler bu cihaza kendi notlarını da alabiliyor. Bu notlar başka cihazlara aktarılabildiği gibi bağlandığı bilgisayara yüklenirken yazı diline çevriliyor. Böylece Braille alfabesini bilmeyen bir kişi de görme engelli öğrencinin yazdıklarını okuyabiliyor.

İnternete de bağlanabilen cihaz, alfabeleri birbirine kısa sürede dönüştürebilme özelliği sayesinde görme engellilerin okuyabileceği kitapların sınırını kaldırıyor.

"Sosyalleşme ve topluma entegrasyonları da önemli"

MEB Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Araştırma-Geliştirme ve Projeler Daire Başkanı Ertan Göv, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Braille okuma yazma cihazı ile eğitimde fırsat eşitliğini sağlamayı planladıklarını belirtti.

Görme engellilerin büyük ve ağır kitaplar taşımak zorunda olduğunu aktaran Göv, bu kitapların artık hafıza kartında olacağını söyledi.

Göv, bilgisayarda yazılan bir metnin artık Braille alfabesi ile okunabileceğine işaret ederek, "Görme engelli bulunan öğrencilerimizin eğitimde işini kolaylaştırmayı planlıyoruz. Bu sadece eğitimle kalmıyor. Sosyalleşme ve topluma entegrasyonları da önemli. Çok daha rahat roman okuyabilecekler, başka birine ihtiyaç duymadan merak ettikleri konuları öğrenebilecekler. Ürünü önemsiyoruz ve kısa sürede adaptasyonunu yaparak görme engeli öğrencilerimize bunu kazandırmayı düşünüyoruz. En gelişmiş ülkede ne varsa biz aynısını kendi öğrencimize eğitim imkanı sunuyoruz. Bu devletimizin pozitif ayrımcılığıdır." diye konuştu.

Pilot uygulamanın ardından Türkiye genelinde dağıtılacak

Göv, üç hafta sürecek pilot uygulama sonunda yapılacak geri dönüşlerle cihazın en verimli haline getirileceğini, daha sonra da ülke genelinde görme engelli öğrencilere dağıtılacağını kaydetti.

Cihazın kullanımı konusunda öğrenci ve öğretmenlere bilgilendirme yapan Ankara Doğan Çağlar Ortopedik Engelliler Ortaokulu'nda görevli görme engelli Sosyal Bilgiler Öğretmeni Emre Taşgın da cihaz sayesinde Braille alfabesine çevrilmiş kaynak sınırlamasının ortadan kalktığını belirtti.

Herhangi bir metin dosyasının cihaza yüklendiğinde görme engelli kişinin bunu Braille alfabesiyle okuyabildiğini vurgulayan Taşgın, "Eskiden kitap çıktığında aylarca Braille baskı haline getirilmesi beklerdik. Şimdi aynı anda okuyabileceğiz." dedi.

Cihazı kullanmaya başlayan Çimentaş Anadolu Lisesi 9. sınıf kaynaştırma öğrencisi Halil Kayrak, taşıması kitaplara daha kolay olan cihazı beğendiğini ifade etti.

Türkiye'de, görme engelli öğrencilere eğitim veren 36 okulda, bin 346 öğrenci eğitim görüyor. Görme yetersizliği bulunan 2 bin 722 öğrenci ise eğitimine kaynaştırma-bütünleştirme uygulamaları yoluyla devam ediyor. (AA)