26.05.2021 - 04:39 | Son Güncellenme:
Gılgamış destanı Mezopotamya'dan günümüze ulaşmış olan en eski edebiyat eseri ve en eski ikinci dini metin olarak bilinir.
Gılgamış Destanı Nedir?
Gılgamış destanı epik bir şiir olup kil tabletler üzerine Milattan Önce 2100 tarihlerinde yazılmıştır. Gılgamış destanı aynı zamanda dini bir metin kabul edilmektedir. Bu destansı şiir yani Gılgamış destanının dili ise Akadca'dır.
Gılgamış Destanı Hangi Millete Aittir?
Gılgamış destanı, 3.Ur Hanedanlığına mensup Bilgamiş, ki Sümerce'de bu isim "Gılgamış"tır, hakkında yazılmış olan 5 Sümer şiiriyle başlamaktadır.
Bu hikayeler daha sonraki zamanda Akadcada yazılacak olan birleşik bir destan için kaynak olmuştur. İşte bu ilk versiyonu, yani "Eski Babilce Versiyonu" bugüne ulaşan versiyonudur. Gılgamış destanının Babilce versiyonu 1853 tarihinde keşfedilmiştir. "Asurbapinal Kütüphanesi"nde ve Hormuzd Rassam tarafından bulunmuştur. Gılgamış destanının sadece birkaç tableti günümüze kadar gelebilmiştir.
Gılgamış Destanının Konusu
Gılgamış destanının konusu MÖ.3000 yıllarının ilk yarısında Mezopotamya'daki Uruk kentinde hüküm süren kral Gılgamış'ın öyküsüdür. Gılgamış destanı esasında ölümsüzlüğü arayan kral Gılgamış'ın öyküsüdür.
Gılgamış destanı Akat ve Sümer dillerinde yazılmış olup, ölümsüzlüğün ve bilginin peşindeki insanın yücelterek anlatıldığı bir destandır.
Gılgamış Destanının Özeti
"Shutur eli sharri" diye başlayan eski Babilce versiyonundaki bu ifade "Diğer Tüm Krallardan Üstündür" manasına gelmektedir. Destan Gılgamış'ın özelliklerini övgüyle ve yücelterek anlatmaktadır. Buna göre Gılgamış yarı insan yarı tanrıdır ve yenilmez bir savaşçıdır. Gılgamış denizde ve karada olan biten her şeyi bilen, başarılı bir savaşçıdır.
Gılgamış destanının diğer bölümlerinde ise, Gılgamış'ın başından geçen serüven ve olaylar anlatılır. Bunlardan birisi Gök tanrısı Anu ile Gılgamış arasında geçmektedir. Anu, halkına kötü davranan Gılgamış'a kızmıştır ve onu öldürmek için vahşi bir hayvan olan Enkidu'yu göndermiştir. Bu savaşta Gılgmış galip gelir. Endiku ise daha sonra Gılgamış'ın en yakın yardımcısı ve dostu olur. Bir başka öyküsü de aşk tanrıçası İştar ile arasında geçer. Endiku'nun ölümü ile ilgili tabletler bulunamamıştır. Fakat sonraki bölümlerde Tufan öyküsü anlatılır. Gılgamış'ın ölümsüzlük otunu bilge Utnpiştim'den aldığı ve fakat yemeye fırsat bulamadan bir yılana kaptırdığını anlatan bölümden sonra destan Gılgamış'ın ölüm karşısında acı yenilgisiyle sona erer.