‘2021’in eğitim karnesi başarılı’

OZAN ÖMER KADÜKER - Kovid-19 salgınının gölgesinde okullarda yaklaşık 1,5 yıl uzaktan eğitim yapıldı. Eylül 2021’de yüz yüze eğitime geçilmesiyle Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), eğitimde fırsat eşitliğini odak noktasına alarak, çalışmalarını hızlandırdı.

2021 yılını değerlendiren Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, okul öncesinde okullaşma oranının artırılması için harekete geçtiklerini ve 2022’de hedeflerine ulaşacaklarını açıkladı. Yine MEB’in öncelikli konularından olan meslek liseleri ve mesleki eğitim merkezleri için atılan adımların ardından gelinen noktayı paylaşan Özer, Öğretmenlik Meslek Kanunu’nun Meclis’e gelmesini “Tarihi bir adım” olarak nitelendirdi. Bakan Özer’in açıklamaları şöyle:

HEDEF YÜZDE 100’E ÇIKARTMAK

- Okul öncesi eğitimle ilgili önemli adımlar attınız. Okul öncesi eğitim neden bu kadar önemli?

Okul öncesi eğitime erişimin artırılması öğrencilerin sadece okul dönemindeki başarılarını değil, hayat boyu başarılarını etkiliyor. Bu konuda oldukça zengin bir literatür var. Dolayısıyla okul öncesi eğitime erişimin artması sadece eğitimde fırsat eşitliği açısından değil, ayrıca hayat boyu başarı açısından da çok önemli. Bu nedenle özellikle 5 yaş grubunda okullaşma oranını 2022 yılı sonunda yüzde 100’e çıkartmak istiyoruz. Diğer taraftan 4 yaş grubunda yüzde 35 olan okullaşma oranını yüzde 70’e ve 3 yaş grubunda yüzde 14 olan oranı da yüzde 50’ye çıkartmayı hedefliyoruz. Bu amaçla 3 bin yeni anaokulu ve 40 bin yeni ana sınıfı açacağız.

Tüm planlamalarımızı yaptık. Takvim başarılı bir şekilde ilerliyor. Hatta takvimin önündeyiz. 2022 yılı Şubat ayına kadar 5 bin yeni ana sınıfı açmayı hedeflemiştik. 2021 yılı bitmeden 5 bin 424 yeni anasınıfı hizmete açtık. Açtığımız bu yeni ana sınıflarında 88 bin 108 çocuğumuz eğitim almaya başladılar. Böylece, 5 yaş grubunda yüzde 78 olan okullaşma oranını yüzde 85’e çıkarttık. Dolayısıyla 2022 yılında artık 40 bin ana sınıfı değil, 34 bin 576 yeni ana sınıfını açarak hedefimize ulaşabileceğiz.

- Okullar arası imkân farklılıklarını azaltmaya tüm okullara kütüphane yaparak başladınız. 2021 yılı sonunda tüm okullara kütüphane yapabildiniz mi?

Sayın Emine Erdoğan Hanımefendinin himayeleri ve destekleriyle 26 Ekim tarihinde başlattığımız bu proje okullarımız da çok güzel karşılık buldu. Okulların yarısından fazlasında zaten kütüphane vardı. Bu süreçte bu kütüphaneleri zenginleştirdik. 2 ay gibi kısa sürede kütüphanesi olmayan 16 bin 361 okula yeni kütüphane yaptık. Böylece gönül rahatlığıyla artık kütüphanesiz okulumuz kalmadı diyebiliyoruz.

Günde ortalama 272 kütüphane yapmışız. Tam bir seferberlik. Kitap sayıları da inanılmaz arttı. Anaokullarındaki kütüphanelerde kitap sayısı 379 bin 876’ya, ilkokullarda 13 milyon 50 bin 877’ye, ortaokullarda 12 milyon 690 bin 21’e, liselerde 14 milyon 272 bin 730’a yükseldi. Şu anda okullarımızdaki kütüphanelerde kitap sayısı 41 milyon 471 bin 158’e yükseldi. 2022 yılında okullarımızdaki kitap sayısını sürekli artıracağız. 2022 sonunda kitap sayısını 100 milyona çıkartmayı hedefliyoruz.

KANUN TEKLİFİ MECLİS’TE

- Öğretmenlerin mesleki ve kişisel gelişimlerinde de sürekli eğitim desteği vermeyi planlıyorsunuz. 2021 yılı sonunda istediğiniz hedefe ulaşabildiniz mi?

Sürekli tekrarlanan bir gerçek var: Her eğitim sistemi öğretmenleri kadar güçlüdür. Bu nedenle hem eğitim sistemimizin kalitesini sürekli artırmak hem de eğitimde fırsat eşitliğini güçlendirmek için ana odağımızda öğretmenlerimiz yer alıyor. Öğretmenlerimizin mesleki gelişimlerinden kişisel gelişimlerine ve liderlik özelliklerinin desteklenmesine kadar her türlü eğitim taleplerini karşılamak istiyoruz.

Bu amaçla çok kapsamlı ve çeşitli eğitim programları hazırladık. Bu çalışmalarımız kısa sürede sonuçlara da yansıdı. 2020 yılında yüz yüze ve uzaktan eğitimlere 1 milyon 187 bin 852 öğretmen katılmışken bu sayı 2021 yılında yüzde 134’lük artışla 2 milyon 773 bin 317’ye yükseldi. 2021’de öğretmen başına 93,4 saatlik eğitimle son beş yılın en yüksek oranına ulaştık. Bu yeni bir döneme girdiğimizi gösteriyor. 2022 yılında bu rakamlar çok daha yükselecek. Bu eğitimlerde özellikle göreve yeni başlayan ve kıdem yılı beş yılın altında olan öğretmenlerimize çok daha fazla destek sağlıyoruz.

- Öğretmenlik Meslek Kanunu teklifi de 2021 yılının son gününde TBMM’ye teslim edildi. Bu da yıllardan beri dillendirilen bir özlemin yerine getirilmesi açısından çok önemli bir adımdı. Bu konuda görüşünüzü alabilir miyiz?

Bu ülkemizde eğitim tarihinde tarihi bir adımdır. İlk defa öğretmenlerimize yönelik bir meslek kanunu olacak. Adaylıktan öğretmenliğe, uzman öğretmenlikten başöğretmenliğe kadar kapsamlı bir kariyer sistematiği oluşuyor. Söz verilen yerine getirildi ve 2021 yılı bitmeden taslak teklif TBMM’ye teslim edilmiş oldu. Öğretmenlerimizin her zaman yanında olmaya devam edeceğiz.

- Öncelik verdiğiniz alanlardan bir tanesi de mesleki eğitim. Yıllardan beri bir sorun alanı olarak değerlendirilen mesleki eğitim açısından 2021 nasıl geçti?

Oldukça başarılı geçti. Mesleki eğitimi tercih eden öğrencilerin puanları sürekli yükseliyor. Artık yüzde 1’lik başarı diliminde öğrenci alan meslek lisesi sayımız her geçen gün artıyor. Diğer taraftan meslek liselerimizde döner sermaye kapsamında üretim kapasitesi son on yılın en yüksek rakamına ulaştı ve 1 milyar TL bandına yaklaştı. 2022 yılında hedefimiz 1,5 milyar TL’lik üretim yapabilmek. Meslek lisesi öğrencileri artık yaparak öğreniyor.

Eğitim verilen tüm alanlarda sektörlerin güçlü temsilcileriyle istihdama yönelik işbirlikleri her geçen gün artıyor. Mesleki Eğitimde 1.000 Okul Projesi başarıyla tamamlanarak seçilen 1.000 okula 1 milyar TL’lik destek sağlandı. Fikri mülkiyet ve sınai haklar konusunda kapsamlı çalışmalar yapmak için 50 Ar-Ge merkezi kurduk. Sektörlerin yoğun kümelendikleri organize sanayi bölgelerinin (OSB) sadece 87’sinde mesleki eğitim merkezi bulunuyordu. 2021 yılının son iki ayında yoğun bir çalışmayla 164 OSB’ye de mesleki eğitim merkezi kurarak tüm OSB’lerde mesleki eğitim merkezi kurulumunu tamamlamış olduk.

‘ASGARİ ÜCRETİN YARISINA YÜKSELDİ’

- 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu’nda iki önemli değişiklik yapıldı. Yeni yasal düzenleme mesleki eğitim açısından ne getiriyor?

3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu’nda 2021 yılı sonunda yapılan iki önemli değişiklikle mesleki eğitimde yeni bir dönem başladı. Mesleki eğitimde dört yıl boyunca öğrencilere ödenen asgari ücretin üçte biri daha önce işveren tarafından ödeniyordu. Artık bu ücretin tamamı devlet tarafından ödenecek. İkinci önemli değişiklikle üçüncü yılın sonunda kalfa olanların 12. sınıfta asgari ücretin üçte biri kadar aldıkları ücret de asgari ücretin yarısına yükseltildi.

Böylece mesleki eğitim merkezleri hem işveren hem de öğrenciler için çok cazip hale geldi. Artık mesleki eğitim merkezindeki öğrenciler ilk üç yılda yeni asgari ücrete göre yaklaşık 1.400 TL, son yıl ise 2.125 TL civarı ücret alacaklar. Her yıl asgari ücret arttığında bu ücret de artacak. Ayrıca tüm öğrencilerin iş kazalarına ve meslek hastalıklarına karşı sigortalanmasına devam edilecek. Bu düzenlemeyle artık aradığım elemanı bulamıyorum mazereti işveren açısından kalmadı. Bu dönüşüm mesleki eğitim merkezlerindeki öğrenci sayılarına da yansıdı. Mesleki eğitim merkezlerinde iki ay önce öğrenci sayısı 159 bin iken şu an itibariyle 235 bine yükseldi. Yani çok kısa sürede öğrenci sayısı yaklaşık yüzde 50 arttı. Yeni düzenlemeyle sağlanan bu imkânlar duyuldukça bu sayının çok daha yükseleceğine inanıyorum.