Doğu Akdeniz'de sakin geçen 2023 yazının ardından, bu yıl Temmuz ayında Türkiye ve Yunanistan bir kez daha karşı karşıya geldi. Yunanistan'ın güneyindeki Girit Adası ile Güney Kıbrıs arasında kablo döşemek üzere Akdeniz'e açılan İtalyan gemisi Ioveli Relume'ün Türk deniz sınırına yaklaşması üzerine, Ankara harekete geçti.
Türkiye Çoban Adası (Kasos) ve Kerpe Adası (Karpathos) açıklarındaki İtalyan gemisinin etrafına beş savaş gemisi gönderdi, Yunan medyası Aksungur silahlı insansız hava aracının da bölgede aniden belirdiğini yazdı.
Türkiye'nin hamlesiyle Yunanistan geri adım attı, İtalyan bayraklı geminin bölgeden ayrılıp Girit Adası'na dönmesiyle gerilim dindi.
Atina yönetimi, yaklaşık altı hafta sonra Ievoli Relume için bir NAVTEX yayınladı. İngilizce 'NAVigational TEleX' kelimelerinden kısaltılan NAVTEX, gemilerin seferleriyle birlikte denizcilere meteorolojik tahminlerin iletilmesi ve gerektiğinde uyarıların yapılması için kullanılan bir tür uluslararası yazılı haberleşme sistemi.
NAVTEX, Uluslararası Denizcilik Organizasyonu'nun (IMO) ve Küresel Denizde Tehlike ve Emniyet Sistemi'nin (GMDSS) parçası olarak kullanılıyor. Yazılı haberleşme sistemi üzerinden yapılan paylaşımlarla seyir halindeki gemiler bilgilendiriliyor, tehlikelere ya da risklere karşı uyarılıyor.
Orduların deniz tatbikatları için de NAVTEX yayınlanıyor, eğitim ve tatbikatların bilgisi önceden duyurularak söz konusu sahalara girilmemesi konusunda uyarılarda bulunuluyor.
Yunan Dimokratia gazetesi bugün yayımlanan NAVTEX ilanını 'Türkiye-Libya mutabakatını yasallaştırıyorlar' başlığıyla sundu. Kiryakos Miçotakis hükümetinin İtalyan gemisini Yunan kara suları içerisine hapsettiğini belirten gazete, Atina yönetiminin Ankara'nın talepleriyle tam bir uyum içerisinde olduğunu ve Türkiye'nin çizdiği sınırların dışına çıkmaya cesaret edemediğini yazdı.
Yunanistan'ın Türkiye'nin silah zoruyla Temmuz ayındaki keşfe ara verdiğini savunan Dimokratia, Pazar günü duyurulan NAVTEX'le birlikte Ioveli Relume adlı geminin özellikle Türkiye'yi rahatsız etmeyecek bir noktaya doğru ilerlediğini aktardı.
Atina yönetiminin söz konusu adımıyla daha önce 'yasa dışı' ilan ettiği Türkiye-Libya deniz sınırları mutabakatını fiilen tanıyormuş gibi davrandığını kaydeden gazete, yeni NAVTEX'in Türk-Yunan ilişkilerinde yeni bir krize yol açacak alanlardan kaçındığı yorumunu yaptı.
Türkiye ve Libya'nın 2019 yılı biterken imzaladığı mutabakat, Doğu Akdeniz'de Yunanistan, İsrail ve Mısır'ın başını çektiği bloğun planlarını çöpe attı. Söz konusu anlaşmayla ortaya çıkan haritada Türk kıta sahanlığı Yunanistan'ın Girit Adası'nın doğusuna kadar uzanıyor.
"Tarih tamı tamına aynı özelliklerle sahada tekerrür ederken, Yunan hükümeti bir kez daha sessiz" diyen Dimokratia gazetesi, Türkiye'nin beklendiği gibi Atina'nın planlarına 'boşluk' bırakmadığını yazdı.
Denizaltı kablo projesinin Yunanistan ve Güney Kıbrıs'ın üye olduğu Avrupa Birliği tarafından desteklendiğini hatırlatan gazete, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in ne şimdi ne de Temmuz ayındaki krizde Ankara'ya tepki göstermediğini de hatırlattı.