Son dakika: İstanbul'daki tarihi zirve sonrası tansiyon düştü! Ukrayna ve Rusya'dan 'barış' sinyali

Rusya ve Ukrayna arasındaki müzakerelerden ilk somut sonuç İstanbul'da çıktı, bu sabah ise Ukrayna'nın bazı bölgelerinden saldırı haberleri geliyor. Gelişmeleri canlı blogla aktarıyoruz.

02.00: Kiev’e bağlı Borodyanka kentinden akıllara durgunluk veren görüntüler ortaya çıktı. Rus ordusunun kente girişini önlemek için Ukrayna birlikleri tarafından kentin ana yoluna TM-62M tipi tanksavar mayınları döşedi. Yolun hemen hemen tüm noktalarına döşenen mayınlar büyük tehlike oluştururken Ukraynalı siviller bu mayınlara aldırış etmedi. Kentten ayrılmak için yolu kullanan sürücüler araçlarıyla mayınların döşendiği noktadan korkmadan geçiş yaptı.

ZELENSKİY'DEN BIDEN'A TEŞEKKÜR

01.53: ABD Başkanı Joe Biden ile bir görüşme yaptığını aktaran Zelenskiy, “ABD Başkanı Biden ile bir görüşme gerçekleştim. Çok detaylıydı. Bir saat sürdü. Elbette, 1 milyar dolarlık yeni insani yardım paketi ve 500 milyon dolarlık doğrudan bütçe desteği için ABD'ye teşekkür ettim. Şu an dönüm noktasında olduğumuzu belirttim. Başkan Biden'a Ukrayna'nın neye ihtiyacı olduğunu söyledim." dedi.

23.50: Polonya geçtiğimiz haftalarda, Rusya'nın Varşova Büyükelçiliğine ait banka hesaplarını dondurarak 2 milyon euroyu bloke etmişti. Polonya’nın hareketinin ardından Rusya’da Polonya’ya misilleme yaparak, Polonya’nın Moskova Büyükelçiliğinin banka hesaplarını dondurdu. Rusya'daki Polonya büyükelçiliğinde görevli Polonyalı memurların şahsi faturalarını ödemekte bile sıkıntı yaşayabilecekleri bildirilirkne, banka hesaplarında bloke edilen paraya ilişkin açıklama yapılmadı.

23.26: Beyaz Saray, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna savaşı konusunda yanlış yönlendirildiğini ve Rus ordusu tarafından yanıltılmış hissettiğine dair istihbarat aldıklarını açıkladı.

22.30: Rusya, yarın Moskova saatiyle 10.00'dan itibaren yalnızca insani amaçlarla ateşkes ilan ettiğini duyurarak, sivillerin ve yabancı vatandaşların Mariupol'den Zaporijya'ya tahliyesi için ek bir insani koridor açılacağını bildirdi.

21.28: ABD Başkanı Joe Biden ile Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy telefonda görüştü. Görüşmenin ardından ABD’nin Ukrayna’ya 500 milyon dolarlık bütçe yardımı yapacağı bildirildi.

21.10: Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Rusya-Ukrayna arasında Türkiye’de yapılan müzakerelere ilişkin, “Dün İstanbul'da yapılan görüşmelerin sonuçlarını olumlu bir gelişme olarak görüyoruz” dedi.

20.39: Slovakya Dışişleri Bakanlığı, Slovakya'nın ülkedeki Rusya’nın Bratislava Büyükelçiliğinde görevli 35 diplomatı sınır dışı etmeye karar verdiğini açıkladı.

20.14: Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Almanya Başbakanı Olaf Scholz ve İtalya Başbakanı Mario Draghi ile yaptığı telefon görüşmesinde Rus gazı ödemelerinin ruble ile ödenmesine ilişkin karar hakkında bilgi verdi.

20.01: Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov, “Rus Silahlı Kuvvetlerinin Kiev ve Çernihiv yönlerindeki tüm ana görevleri tamamlandı” dedi.

19.49: ABD Başkanı Joe Biden, Ukrayna Lideri Zelenskiy ile görüştü.

19.23: Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Danışmanı ve aynı zamanda müzakere heyetinde yer alan Mihaylo Podolyak, “Rusya'nın askerlerini 23 Şubat'taki pozisyonuna çekmesi halinde Rusya ile barış anlaşmasını ulusal referanduma götüreceğiz" dedi.

18.50: Ukrayna Savunma Bakanlığı Sözcüsü Oleksandr Motuzyanyk, Rus ordusunun saldırı operasyonlarına yeniden başlamaya hazırlandığını ifade etti. Matuzyanyk, Rus ordusunun Ukrayna'nın doğusundaki Ukrayna birliklerini kuşatmaya odaklandığını ve hala kuşatma altındaki Mariupol ile Luhansk'taki Popasna ve Rubizhne kasabalarını ele geçirmeye çalıştığını aktardı. Rus ordusunun başkent Kiev ve Çernihiv bölgelerinde bazı hareketlerinin gözlemlendiğini ifade eden Matuzyanyk, Ukrayna’nın bunun toplu bir geri çekilme olarak görmediğini belirtti.

17:46 İngiltere Başbakanı Boris Johnson Batı yaptırımlarının her bir Rus askerinin Ukrayna'dan çıkana kadar sürmesi gerektiğini söyledi.

16.45 : Ukraynalı Müzakereci Mykhailo Podolyak, "Rusya'nın askerlerini 23 Şubat'taki pozisyonuna çekmesi halinde Rusya ile barış anlaşmasını ulusal referanduma götüreceğiz" dedi. Podolyak ayrıca iyimser olduğunu da sözlerine ekledi.

16.20 : Ukrayna Savunma Bakanlığı, Rus güçlerin Kiev ve Mariupol kentine saldırmaya devam ettiğini ve ciddi bir çekilme gözlemlemediklerini açıkladı.

15.45 : Rusya'nın Ukrayna işgalinin ardından savunma harcamalarını artırma planları İtalya hükümetinde krize yol açtı. İktidardaki geniş katılımlı koalisyon hükümetinde yer alan ve parlamentoda en fazla sandalyeye sahip olan 5 Yıldız Hareketi, askeri harcamaların artırılmasına karşı çıktı.

5 Yıldız Hareketi lideri ve eski Başbakan Giuseppe Conte, "NATO'yla yapılan anlaşmaları tartışmaya açmıyoruz ama şu an askeri harcamaları artırmak ihtiyatsızlık olur. İtalyanların öncelikleri farklı" dedi.

Koalisyon ortaklarından Haydi İtalya'nın Başkan Yardımcısı Antonio Tajani ise "Askeri harcamalar yüzünden hükümeti düşürmek sorumsuzluk olur" diyerek Conte'ye tepki gösterdi.

Başbakan Mario Draghi ise savunma harcamaları konusundaki anlaşmazlığa çözüm bulabilmek için Conte ile bir görüşme yaptı. Ancak görüşmenin ardından da fikir ayrılıklarının devam ettiği belirtiliyor.

İtalyan basınına göre 2021'de İtalya'nın Gayri Safi Yurt İçi Hasılası'nın (GSYİH) yüzde 1,41'ini savunma harcamalarına ayırdığı hesaplandı. NATO ülkeleri 2014'te aldıkları kararla, bu oranı 2024'e kadar yüzde 2'ye çıkarma taahhüdünde bulunmuştu. Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından İtalya Parlamentosu'na bu hedefe ulaşılmasını öngören bir karar tasarısı sunuldu.

İtalya'da son yapılan anketler, halkın yüzde 54'ünün savunma harcamalarının artırılmasına karşı çıktığını gösteriyor. Ankette, İtalya'nın Ukrayna'ya silah göndermesine destek verenlerin oranı yüzde 34 olarak belirlendi. Katılımcıların yüzde 50'si Ukrayna'ya silah gönderilmesine karşı görüş bildirdi.

15.30 : Kremlin, Rusya lideri Vladimir Putin'in Fransız mevkidaşı Macron'a kuşatma altındaki Mariupol'e düzenlenen bombardımanın ancak Ukrayna birliklerinin teslim olmasıyla sona ereceğini söylediği belirtildi.

Öte yandan Fransız yetkililer, Rus liderin sivilleri şehirden tahliye etme planlarını değerlendirmeyi kabul ettiğini söyledi. Fransa'nın Elyseé sarayından yetkililer, kentteki durumu "felaket" olarak nitelendirerek, yiyecek yardımına ve suya ihtiyaç olduğunu belirtti.

Yetkililer, Putin'in Emmanuel Macron'a teklifi "düşüneceğini" söylediğini aktardı.

Haftalardır yoğun Rus bombardımanı altında cehennemi yaşayan Mariupol'den yeni uydu fotoğrafları da yayınlandı. ABD'li teknoloji şirketi Maxar'ın paylaştığı fotoğraflarda, Azak Denizi kıyısında halen 160 bin sivilin sıkışıp kaldığı şehrin neredeyse yok edildiği görüldü.

Rus kuşatması nedeniyle hiçbir iletişimin kurulamadığı Mariupol'den kimse dışarı çıkamıyor. Uydu fotoğrafları, şehrin merkezinde çok sayıda patlama gerçekleştiğini kanıtlıyor. Neredeyse aynı noktadan çekilen bu karede,  

13.52 : Rusya'nın Ukrayna sınırına yakın Belgorod bölgesindeki bir köyde arka arkaya patlamalar gerçekleşti. Belgorod Valisi Vyacheslav Gladkov, Salı gece yarısı Krasny Oktyabr köyü yakınlarındaki cephaneliğin havaya uçtuğu bilgisini verdi.

Patlamaların ardından başlayan yangın evlere zarar vermedi ve şans eseri kimse yaralanmadı. Vali Gladkov, Rusya Savunma Bakanlığı'ndan resmi bir açıklama beklediklerini söyledi.

13.05 : Kremlin, Kiev'in Ukrayna'daki çatışmanın sona ermesi için taleplerini yazılı olarak ortaya koymasını memnuniyetle karşıladı ancak henüz bir ilerleme işareti olmadığını vurguladı.

Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov, basın mensuplarına yaptığı açıklamada, Rusya'nın umut verici veya bir atılım gibi görünen bir gelişme fark etmediğini ve önünde uzun bir çalışma dönemi olduğunu söyledi.

Müzakerelerin en kritik başlıklarından biri olan Kırım'a da değinen sözcü Peskov, Ukrayna ile yarımadanın statüsünü görüşmeyi reddetti ve "Kırım Rusya'dır" dedi.

Ukrayna Cumhurbaşkanı Vladimir Zelenskiy'nin danışmanı Ihor Zhovkva'ya göre ise, Rusya ve Ukrayna arasındaki müzakerelerde 'kesinlikle ilerleme sağlandı.'

Zhovkva, İstanbul'daki görüşmelerde Rus tarafının ilk kez ültimatomlar verme ve kırmızı çizgilerinden söz etmek yerine Ukrayna'yı dinlediğini söyledi.

BBC Radio 4’da konuşan danışman, Ukrayna’nın doğusundaki Donetsk ve Lugansk bölgeleri sorulduğunda, ülkesinin 'tek bir karış' toprak vermeyeceğini söyledi.

Zhovkva, ayrıca, Rusya'nın bu bölgelerdeki operasyonlarını azaltacağını söylemesine rağmen Kiev'den de Çernigiv'den de askerlerini çekmediğini kaydetti.

11.47 : Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR), Rus işgalinden Ukrayna dışına kaçanların sayısının 4 milyonu aştığını açıkladı. Göçmenlerin yarıdan fazlası, Ukrayna'nın batı komşusu Polonya'ya sığındı.

11.33 : Ukrayna televizyonuna konuşan Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'nin danışmanı Oleksiy Arestovych, Rus ordusunun birliklerini kuzey cephesinden doğuya taşıdığını söyledi. Bazı Rus birliklerinin Kiev çevresinde bırakıldığını kaydeden Arestovych, Rus işgalcilerin hedefinin doğudaki Ukrayna askerlerinin kuşatılması olduğunu belirtiyor. 

Putin hedef mi değiştirdi?

10.41 : Rusya, İstanbul’daki müzakerelerden sonra başkent Kiev ve kuzeydeki Çernihiv şehri çevresindeki askeri operasyonlarını azaltacağını söyledi.

Rusya, işgalin ilk aşamasıyla ilgili hedeflerini 'genel olarak gerçekleştirdiğini' iddia etti. Bu hedefleri, Ukrayna'nın muharebe potansiyelini önemli ölçüde azaltmak olarak tanımlamıştı.

Ancak Rus kuvvetleri Kırım'dan Rusya sınırına kadar güney kıyısı boyunca bir kara koridoru oluşturmak amacıyla doğuda ve güneyde savaşı sürdürüyor.

İşgalden bir ay sonra Rusya, Ukrayna'nın doğu bölgeleri olan Lugansk ve Donetsk'e atıfla, ana hedefinin 'Donbas'ın kurtuluşu' olduğunu ilan etti.

Ancak, askeri hedeflerinin ötesinde, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in daha geniş kapsamlı hedefi, Ukrayna'nın gelecekteki tarafsızlığını sağlamak.

Ukrayna, Türkiye'deki görüşmelerde sunulan barış planının bir parçası olarak, müttefiklerden güvenlik garantileri karşılığında 'tarafsızlığa hazır olduğunu' söyledi.

Kiev yakınlarında patlama sesleri duyuldu

10.04 : Ukrayna'nın başkenti Kiev yakınlarında bu sabah yeniden patlama sesleri duyuldu. Kiev'de Çarşamba günü çalan hava sirenleriyle başlarken, hemen ardından patlama sesleri geldi.

Kiev'de bulunan BBC muhabiri Lyse Doucet, patlama seslerinin başkentin içinden duyulabildiğini söyledi.

Kiev Belediye Başkan yardımcısı Mykola Povoroznyk ise, şehrin Rus güçleri tarafından ateşlenen toplara hedef olmadığını ancak Kiev yakınlarında top atışlarının duyulduğunu aktardı.

Çernigiv Valiliği, Rus saldırılarının kesilmediği bilgisini paylaştı.

Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı, Rusya'nın geri çekilme taahhüdünün yanlış yönlendirmek için tasarlandığını söyledi.

Facebook'ta yayınlanan günlük operasyonel güncellemede, genelkurmay, Rus birliklerinin hem Kiev'den hem de Çernigiv'den uzaklaşmaya devam ettiğini söyledi. Rusya Donbas'ın doğusundaki operasyonlara odaklanacağını açıklamıştı.

Ukrayna ordusu, geri çekilmelerin yanıltma amaçlı olduğuna "muhtemelen bazı birliklerin rotasyonunu" içerdiğine inanıyor.

Güncellemede ayrıca Rus birliklerin doğudaki Donetsk bölgesi yakınlarında saldırıya devam ettiği belirtildi.

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) sözcüsü John Kirby de Rus birliklerinin şehirden uzaklaşmasına rağmen Kiev'e yönelik tehdidin devam ettiğini söyledi.

09.21 : İngiltere Savunma Bakanlığı, günlük bilgi notunda Ukrayna'da ağır kayıplara uğrayan Rus birliklerinin yeniden organize olmak ve ikmal için Belarus ve Rusya'ya dönmek zorunda kaldıklarını aktardı.

Bakanlığın son istihbarat raporunda şu ifadelere yer verildi:

08.33 : Ukrayna'nın doğusunda yer alan Lysychansk kentinde bu sabah evlere top atışı yapıldı. Lugansk bölge valisi Serhiy Gaidai, sosyal medya hesabından yerleşim yerlerine yoğun top saldırıları düzenlendiğini söyledi.

Vali Gaidai'nin verdiği bilgiye göre, yüksek katlı bir bina hasar gördü ve can kayıpları var. Çok sayıda bina ise yerle bir oldu, kurtarma ekipleri enkaz altında canlı olup olmadığını arıyor.

ÇİN VE RUSYA ANLAŞMAYI DUYURDU

08.26 : İstanbul müzakerelerinin ardından gözlerin çevrildiği Rusya'dan bugün Çin'e kritik bir ziyaret var. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Ukrayna işgalinin başladığı 24 Şubat tarihinden bu yana ilk kez Çin'i ziyaret ediyor.

Rusya Dışişleri Bakanlığı, Lavrov'un Çin'in doğusundaki Huangshan şehrine indiğini doğruladı. Sergey Lavrov'un taşıyan uçağın havalimanına indiği sırada, tepeden tırnağa koruyucu kıyafet giymiş Çinli sağlık yetkililerinin apronda beklediği görüldü.

Çin resmi televizyonu CGTN, Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ve Sergey Lavrov'un buluştuğunu bildiriyor. Rusya Dışişleri Bakanlığı, iki bakanın görüşmesinden bir fotoğrafı da resmi Twitter hesabından paylaştı.

Görüşmeye dair yapılan ilk açıklamada, Rusya ve Çin'in aralarındaki işbirliğini genişletmek için anlaşmaya vardığı duyuruldu. Interfax haber ajansı, tarafların Moskova tarafından 'zorlu uluslararası koşullar' olarak tanımlanan bir dönemde anlaştığını kaydediyor.

Interfax ayrıca, işbirliğinin dış politika koordinasyonu ve küresel ilişkilerde tek ses yükseltmeyi kapsadığını belirtti.

Çin Dışişleri Bakanı Wang, iki ülkenin ilişkilerinin esnek bir şekilde gelişmeye devam ettiğini söyledi. Wang Yi, Moskova-Pekin ilişkilerinin uluslararası türbülansa karşı test edildiğini dile getirdi.

ABD ve Batılı müttefikleri, Ukrayna işgalinin başından bu yana Çin'e Rusya'ya ekonomik veya askeri yardım yapmaması için uyarılarda bulunuyor.

Rusya lideri Vladimir Putin ve Çinli mevkidaşı Şi Cinping ile şubat ayında Pekin'de görüştüklerinde 15 sayfalık ortak bir bildiri yayınlayarak "sınırsız dostluk"larına dikkat çekmişti. New York Times gazetesi, mart ayı başında yayınladığı ve Batılı istihbarat kaynaklarına dayandırılan bir makalede, Çin'in işgal hakkında önceden bilgisi olduğunu ileri sürmüş, Çin ise bu iddiaları yalanlamıştı.

Durum böyle olunca Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında Çin'in aldığı pozisyon daha da dikkat çekti. Rusya ile 147 milyar dolarlık ticaret hacmi ve yakın bağları olan Çin, olumsuz etkilenmemek için mücadele ediyor.

İşgalin başında Çin, Batı'dan gelen savaş uyarılarını gözardı ediyor ve ABD'nin Rusya'yı kışkırttığını öne sürüyordu. Ancak gerilim arttıkça Pekin söylemini yumuşatmaya ve daha ılımlı açıklamalar yapmaya başlayarak bütün ülkelerin egemenliğinin, bağımsızlığının ve toprak bütünlüğünün korunması gerektiğini söyledi. İlerleyen günlerde ise Çin, kendini tarafsız olarak konumlandırdı ve barış görüşmelerinin bir an önce başlaması için çağrıda bulundu.

Rusya'ya karşı yaptırıp uygulamaktan kaçınan Çin, Rusya ile hem petrol hem de doğalgaz olmak üzere tüm ticaret ilişkilerini normal biçimde sürdüreceğini açıkladı. Aynı zamanda da Ukrayna'ya gıda ve insani yardım gönderdi.

08.18 : Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında İstanbul Boğazı'na kadar sürüklenen mayınların hangi ülkeye ait olduğu gizemini koruyor. Taraflar, gemiler için büyük tehlikeye yol açan mayınlar konusunda birbirlerini suçluyor.

Rus ordusu, Ukrayna'nın muhtemel bir Rus çıkarmasına karşı kıyılarına eski tip deniz mayınları döşediğini söylüyor. Ruslara göre, söz konusu mayınların bazıları rüzgarla yerlerinden söküldü ve Karadeniz'in sularına karıştı.

Kiev yönetimi ise, Rusya'nın 2014'te Kırım'ı işgal etmesinden bu yana Ukrayna'ya ait mayınları kullandığını ve Rus askerlerinin bilerek mayınları Karadeniz'e bıraktığını aktarıyor.

Türkiye'nin yanı sıra Romanya da hafta içinde Karadeniz'de bulunan bir mayını imha etti.

07.41 : Ukrayna Cumhurbaşkanı Vladimir Zelenskiy, İstanbul'daki barış görüşmelerinden gelen ilk sinyallerin 'olumlu' olduğunu ancak Rus mermilerinin patlama seslerini 'boğmadığını' söyledi.

Zelenskiy, ülkesinin sadece müzakerelerden çıkacak somut sonuçlara güvenebileceğini vurguladı.

Zelenskiy ayrıca, Ukrayna'nın, hala daha fazla saldırı düzenleme potansiyeli olan Rus saldırısı karşısında 'savunma uğraşlarını' azaltmayacağı vurguladı.

Ukrayna lideri, Rusya'nın Kiev yakınlarındaki operasyonlarını azaltma çağrısı konusunda ihtiyatlı oldunu söyledi ve "Durum daha kolaylaşmadı" dedi.

Zelenskiy, savaş sona erene kadar da Rusya'ya yönelik ambargoların kalkmasından 'söz edilemeyeceğini' belirtip "Bu savaş bitene dek, bizim olanı geri alana dek ambargo meselesi gündeme bile gelemez" diye konuştu.