Rojava’da özerk Kürt yönetim modeli oluşturuldu
06.01.2014 - 23:24 | Son Güncellenme:
Namık DURUKAN Ankara
Rojava olarak bilinen Suriye’nin Kuzeyinde Özerk Kürt yönetimi oluşturulmasına yönelik bir süredir çalışma yapan Özerk Yönetim Yasama Meclisi, bölgeyi yönetecek “Toplumsal Sözleşme”yi (Anayasa) kabul etti. Sözleşmeye göre, bölge üç kantona ayrılırken Kürtçe, Arapça ve Süryanice üç resmi dil olarak kabul edildi. Kantonların ise Suriye’ye bağlı olduğu vurgulandı. PYD'nin silahlı kuvveti ise "silahlı ordu" olacak
Yasama Meclisi bugün Mardin’in karşısında yer alan Suriye’nin Amude ilçesinde toplanarak "Yönetim Modeli", "Toplumsal Sözleşme" ve "Seçim Kanunu"nu görüştü. İlk toplantısını 31 Aralık tarihinde yapan Meclis, kısmi genel af çıkarmıştı. Kürt internet sitelerine yansıyan toplantıda Özerk Yönetim'in "Toplumsal Sözleşme"si (Anayasa) oy birliği ile kabul edildi. Yeni sözleşmede Suriye “demokratik bir ülke” olarak tanımlanırken, üç kantona ayrılan Rojava’nın Suriye’nin bir parçası olduğu benimsendi. Kanton merkezleri Cizîr, Kobanê, ve Efrîn olarak belirlenen sözleşmede Kürtçe, Arapça ve Süryanice resmi dil olarak kabul edildi. Ancak bölgedeki tüm diğer dillerin öğretilmesi de karara bağlandı.
Süryanilere pozitif ayrımcılık
Yönetim modeli ise 51 maddeden oluştu. Dört ayak üzerine oturtulan kanton sistemi, Yasama Meclisi, Yönetim, Adalet ve Yüksek Seçim Kurulu'ndan oluşuyor.Yüzde 40 cinsiyet kotasının uygulandığı yönetim modelinde Süryanilere pozitif ayrımcılık uygulanması ve tüm kurumlarda eş başkanlık sistemine geçilmesi benimsendi. 101 sandalyeden oluşacak özerk yönetim meclisine girebilmek için 15 bin oy almak yeterli olacak. En çok oyu alan parti ise hükümet oluşturma görevini üstlenecek..
YPG silahlı ordu
Sözleşmeye göre Mardin’in Nusaybin ilçesi karşısındaki Kamışlı, Cizîre Kantonu'nun merkezi olarak belirlendi. “Bu kanton Kürt, Süryani, Ermeni, Çeçen, Müslüman, Hıristiyan ve Ezidîlerin ortak yönetimidir” denildi. Kanton yönetimleri ve merkezleri arası ilişkiler, “demokratik özerklik” esaslarına göre gerçekleşeceği ve savuma gücünün ise PYD’nin silahlı ordusu YPG olacağı vurgulandı.
20 bakanlık
Toplumsal sözleşme ile birlikte Yasama Meclisi, yönetim modelini de oluşturdu. Buna göre 101 sandalyeli meclis oluşturulacak ve kantonlar 20'şer bakanlıkla yönetilecek. Bu bakanlıklar şöyle sıralandı:
Dışişleri Bakanlığı, Meşru Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Bölgesel, Belediye, Nüfus ve Şehircilik Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Çalışma ve İşçi Yerleştirme Bakanlığı, Eğitim Bakanlığı, Tarım Bakanlığı, Elektrik, Sanayi ve Yeraltı Kaynakları Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Ticaret ve Ekonomi Bakanlığı, Şehit Aileleri Bakanlığı, Aydınlanma ve İletişim Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Turizm ve Arkeoloji Bakanlığı, Din Bakanlığı, Kadın ve Aile Bakanlığı ve İnsan Hakları Bakanlığı.
